maandag 10 december 2007

E-communicatierechten

Leuke post van Sanne Roemen op het weblog lifehacking.nl. Zij las het op de website van Joe Robinson, "work-life coach" van beroep. Het zijn de E-communicatierechten van de mens. Als weblogger en RSS-feed-slurper, in het bezit van meerdere e-mailboxen én een mobiele telefoon heel herkenbaar. Hoe krijg ik orde in de tomeloze stroom informatie die ik tot mijn beschikking heb! Hoe houd ik het in hemelsnaam beheersbaar...
Voor archivarissen altijd een interessante vraag!

Of de artikelen allemaal even praktisch of wenselijk zijn, daar gaat het nu even niet om. Ik denk dat het onder controle houden van je leven altijd een belangrijk punt is, dus ook dit aspect dat knap vervelend en dominant aanwezig kan zijn.

Deze 10 artikelen kunnen daarbij een leidraad zijn. Ik volg hier de vertaling van lifehacking.nl:

Daarom hier, vrij vertaald, de 10 punten uit The E-Tool Bill of Rights:
  • Artikel 1: E-mail die langer is dan twee paragrafen wordt niet verstuurd. In plaats daarvan besparen we tijd door de telefoon te pakken.
  • Artikel 2: elke Blackberry moet een 12-stappen counseling programma bevatten.
  • Artikel 3: mensen die overweldigd worden door hun inbox, halen hun berichten op vooraf vastgestelde tijdstippen binnen om aandachts-tekort te voorkomen.
  • Artikel 4: men wordt geacht de urgentie van een bericht in te schatten alvorens erop te reageren.
  • Artikel 5: het is niet toegestaan om e-mail ‘draadjes’ van een kilometer, hele boekwerken of flauwe kettingmail grappen te versturen.
  • Artikel 6: bedrijven hanteren gedragscodes voor het uitsturen van E-mail alsof het om de uitstoot van CO2 gaat.
  • Artikel 7: alle apparaten voor elektronische communicatie worden ingenomen of thuis achtergelaten alvorens op vakantie te gaan.
  • Artikel 8: Je mag niet uitgaan van de vooronderstelling dan iemand onbeperkt digitaal bereikbaar is, simpelweg omdat de instrumenten beschikbaar zijn. Berichtenmanagement is verplicht. (dit is mijn vertaling)
  • Artikel 9: het is toegestaan om auto-responders te gebruiken voor het blokkeren van ‘focus-zones’ voor optimale productiviteit.
  • Artikel 10: E-contact vrije zones / dagen worden afgesproken om de prestaties te verhogen en innovaties te stimuleren.
Kijk hier voor het origineel in het Engels.

vrijdag 7 december 2007

Optische tekenherkenning voor oude teksten - IMPACT

In 2008 start een nieuw project, waarin o.a. de Koninklijke Bibliotheek deelneemt, dat de techniek wil ontwikkelen waarmee drukwerken van voor 1850 d.m.v. OCR (optical character recognition) doorzoekbaar kunnen worden.
Het digitaliseren van boeken en handschriften is inmiddels behoorlijk gemeengoed, maar met name de oudere drukwerken blijken voor de huidige OCR-software een te groot probleem. Het foutpercentage is veel te hoog.

Om handschriften met behulp van OCR-software doorzoekbaar te maken is nog een stap verder. Deze techniek is onderwerp van onderzoek. Diverse postbedrijven werken al op grote schaal met deze techniek, maar daarbij gaat het om relatief eenvoudige acties van voornamelijk gestandaardiseerde input. Postcode en huisnummer is al voldoende om een brief op de juiste plaats te krijgen.
Google houdt zich bezig met het digitaliseren en vervolgens OCR-ren van oude Indiase handschriften in het Sanskriet en Kannada door hun product ORCopus.
Voor archieven zou de doorontwikkeling van dit soort technieken een zegen zijn. Pas dan kunnen kilometers archief op eenvoudige wijze ontsloten worden. Tot die tijd blijft dat arbeidsintensief werk voor specialisten.

zondag 25 november 2007

Kaarten van Europa van elke eeuw sinds het jaar 0

Daar struikel ik over een website met een hele handige serie kaarten. Een kaart van Europa in elke eeuw sinds het jaar nul! Zoiets had ik vroeger bij mijn studie aan de Lerarenopleiding heel erg handig gevonden. Nu is er zoiets. Er zijn kaarten van heel Europa maar ook in 4 delen, Noord-West, Noord-Oost, Zuid-West en, jazeker, Zuid-Oost (zie hiernaast).
De kaarten tonen alleen de politieke geschiedenis, m.a.w. er staan grenzen op. Van landen die al lang verdwenen zijn, maar ook van landen die er al eeuwen zijn en pas recentelijk weer een zelfstandige status hebben gekregen na een harde strijd zoals Bosnië-Herzegovina. De Balkan is zowiezo een hele interessante regio om op deze manier door de eeuwen heen te bekijken.

Via de handige interface kun je dwars door de hele geschiedenis klikken. De kaarten zijn gratis te downloaden en te gebruiken voor niet-commerciële instellingen en dat is natuurlijk heel erg web 2.0. Zo hoort informatie te zijn, overzichtelijk en gratis.

Euratlas is een aanwinst voor het internet! (niet dat het nieuw is, het bestaat al sinds 2003...)

woensdag 14 november 2007

Handig!


Een collega maakt me attent op de website van de International Civic Heraldry site.

Op deze site zijn de gemeentewapens van over de hele wereld te vinden. Ik heb zelf enkele steekproeven gedaan, die inderdaad allemaal klopte. Zo is het plaatje links, inderdaad het gemeentewapen van de gemeente Heers.

dinsdag 13 november 2007

Aandacht voor charters


Steeds meer archiefdiensten in Nederland steken energie en middelen in het digitaal toegankelijk maken van toegangen op de zgn. persoonsgebonden informatie (akten van de burgerlijke stand, doop-, trouw- en begraafboeken e.d.). In toenemende mate volstaan ze niet met een persoonsnamenindex maar voegen ze ook de gedigitaliseerde bron daar aan toe.

De goedkope dataopslag en de sterke toename van het aantal mensen met een breedbandverbinding maken het mogelijk grotere bestanden via de webservers aan te bieden. Een ware digitaliseringsgolf lijkt het gevolg. Allerlei unieke handschriften zijn inmiddels online te raadplegen zoals het Gruuthuuse handschrift en het psalter van Utrecht. En dan zwijg ik over het offensief van Google waar hele bibliotheken onder de scanner terecht komen.

De Groninger Archieven het het Drents archief zijn al enkele jaren bezig om hun chartercollectie op een fraaie wijze online beschikbaar te stellen via de website http://www.cartago.nl/.

In dat kader is er nog een mooi project in België bezig. Het abdijarchief van Zonnebeke is voor de eerste wereldoorlog terecht gekomen in het Grootseminarie te Brugge. Daardoor heeft het als een van de weinige archieven de eerste wereldoorlog ongeschonden overleefd en is een belangrijke bron geworden voor de geschiedenis.
Het succesvolle digitaliseringsproject heeft deze rijke bron voor een groot deel toegankelijk gemaakt en gedigitaliseerd online ter beschikking gesteld.
Tijd voor meer van dergelijke initiatieven!

donderdag 1 november 2007

Handig!


Waarschijnlijk doe jij het ook wel eens! Jezelf of vrienden/kenissen/familie.. googelen om te kijken waar jij of die ander voorkomt op internet. Vaak vind je niet zo heel veel spannends. Als dat het geval is, moet je toch eens even wieowie proberen. Ik was namelijk erg verbaasd dat ik de ingescande overlijdensadvertentie van mijn oma vond, was mij via Google niet gelukt.


maandag 15 oktober 2007

Groene archieven

Zojuist een interessante bijdrage gelezen op livre.nl van de hand van Geert-Jan van Bussel getiteld: 'Digitale opslag lijkt goedkoop, maar is het niet'.
Wij zijn op dit moment bezig om onze ICT-infrastructuur aan te besteden vandaar dat deze titel mijn aandacht trok.
Hij heeft gelijk!
Prijsoverwegingen zijn weliswaar belangrijk, maar milieuoverwegingen spelen geen enkele rol bij het maken van keuzes op het gebied van ICT. Er bestaat een sterke tendens om te denken dat het vernietigen van (toekomstige) digitale archiefbestanden eigenlijk niet meer nodig is, omdat de opslagcapaciteit van harde schijven alsmaar groter wordt en bovendien steeds goedkoper!
Maar het in stand houden van die servers met hun harde schijven legt wel een steeds groter beslag op de energieproduktie. Google bouwt zijn nieuwe datacenter vlak naast een waterkrachtcentrale ergens in the Dalles, Oregon omdat de energieprijs daar beduidend lager is vanwege de te verwaarlozen transportkosten. Al die servers waarmee Google ons van dienst is slurpen heel wat Kwh weg.
Van Bussel betoogt dan ook dat er op het gebied van ICT nog heel veel te winnen is door slim te kiezen voor oplossingen die veel minder energie kosten. D.w.z. aandacht schenken aan het zgn. green computing.
Dat is belangrijk binnen je eigen werkomgeving, maar ook van belang voor de serviceproviders die jouw opslagcapaciteit leveren. Het aardigste in het verhaal blijft voor mij als archivaris het belang van weggooien, vernietiging van bestanden die van geen belang meer zijn. Kennen we niet allemaal de harde schijf op onze computer die vol staat met een heleboel bestanden waarvan we vaak niet meer weten wat er in zit, applicaties die we eens geprobeerd hebben, maar nooit meer gebruiken etc.
En we weten ook dat een volle harde schijf de performance van de pc of laptop ernstig aantast. Kortom, er zijn al een heleboel praktische redenen om slim om te gaan met opslag van documenten en bestanden. Maar het is ook nog eens kostenbesparend en milieuvriendelijk!

Verplicht leesvoer lijkt me.

zaterdag 29 september 2007

Vruchtbaar archief

In de National Archives in London werden onlangs in een leren portefeuille zaden teruggevonden die de Nederlandse koopman Jan Teerlink had meegenomen van zijn reis uit Afrika in het begin van de negentiende eeuw. Zijn schip werd door de Britse marine veroverd waardoor de portefeuille in handen kwam van de Britten. De portefeuille werd echter onlangs ontdekt door een opmerkzame bezoeker van het National Archives. Het archief schonk enkele van de zaadjes aan Kew Gardens. Daar hadden ze niet veel hoop op enig resultaat maar uiteindelijk zijn ze erin geslaagd om 3 van de 32 plantensoorten weer tot leven te wekken.

Bron: Overleving in National Geographic, juli 2007, p. 20.


donderdag 27 september 2007

Het New Netherland Project van het New Netherland Institute

Deze keer over archieven in het buitenland. Nederlandstalige archieven wel te verstaan.
We weten nog uit de lessen Vaderlandsche geschiedenis dat de Nederlanders in de Nieuwe Wereld aan de overkant van de Atlantische oceaan al vroeg aan de slag gingen. Het waren de Nederlanders die in het eerste kwart van de 17de eeuw een nederzetting begonnen en wat later het eiland Manhattan kochten van de Indianenstammen die daar toen woonden. Die nederzetting heet nu New York.

Die Nederlandse aanwezigheid, die tot 1674 duurde, toen we na een verloren oorlog min of meer gedwongen werden om deze kolonie te ruilen tegen wat nu Suriname is, heeft natuurlijk archieven achtergelaten die bewaard zijn gebleven. Die archieven bevinden zich nog steeds op Amerikaanse bodem en een groep mensen is er vanaf 1974 mee bezig om deze te ontsluiten, transcriberen en vertalen en zo ter beschikking te stellen voor wetenschappelijk onderzoek. Dat project heet het New Netherlands Project.

De fondsen voor dit project tracht het New Netherlands Institute sinds 1986 bij elkaar te krijgen. Blijkbaar lukt dat goed, want volgens de website is nu zo'n 65% van de documenten toegankelijk voor onderzoek.
Wat dan weer jammer is: op de website zie je niets terug van deze documenten!
Het Institute geeft wel publicaties uit en bevordert het onderzoek in deze bronnen om tot publicaties en lesmethoden e.d. te komen.

Het lijkt me belangrijk dat dit stukje overzees erfgoed ook ter kennis komt van de Nederlanders die geïnteresseerd zijn in dat specifieke deel van onze rijke koloniale geschiedenis.
Of het ook belangrijke informatie bevat over de bewoners, en dus de emigranten vanuit Nederland (voor b.v. genealogen), dat wordt me op de website niet duidelijk.

Je kunt beginnen op de website: New Netherland Project

zondag 16 september 2007

Informatie 2007


Op 13 en 14 september was er in de Universiteit van Gent de conferentie Informatie 2007.
Het begon met een wervelende keynotespreker, Peter Hinssen, die op vlotte, humoristische en scherpe wijze de zaal uitlegde wat er allemaal aan de hand is op het internet en dan met name alles omtrent web 2.0. Een kolfje naar mijn hand, een inspirerende rondgang van verleden naar heden en terug. Een beeld van wat ons te wachten staat in de nabije toekomst als al deze ontwikkelingen nog een stapje verder gaan.
Na deze inleiding die inmiddels ook als podcast te horen is op de website van Informatie 2007, waren er nog meer kleine pareltjes. Ik wil er twee noemen.

Eva Simon, docente aan de bibliotheek opleiding in België en actief blogger, sprak over bibliotheek 2.0. Ze liet een mooie opsomming zien van wat er binnen het Vlaamse bibliotheekwezen aan inspanningen zijn op het gebied van web 2.0. Haar kernwoorden waren interactie en participatie. En de voorwaarde om dat een succes te laten zijn is een autoriteitsverschuiving: De huidige specialisten zullen zich open moeten stellen voor de inbreng van derden.
Ze liet de toehoorders ook de ruimte om zich gedachten te vormen en bleef kritisch ten aanzien van web 2.0. Dat is ook iets om in de gaten te houden.
Meer over haar: http://www.commissaresse.be/

Op de tweede dag was er een voordracht over het buitengewoon interessante project Variazione vanuit het Koninklijk Conservatorium Brussel door Veerle van Bouchaute. In dit project is men op zoek naar collaboratief beheer van Europees muzikaal erfgoed met gebruik van de nieuwste webapplicaties. Een manier om muziek te ontsluiten via metadata tagging. Het taggen gebeurt deels automatisch en deels handmatig door de deelnemers. Het is een mix van structuur en autonomie van de gebruikers. Er worden diverse web 2.0 toepassingen gebruikt in dit project zoals een wiki, een forum en het opbouwen van een community. Het gaat dus om de zogenaamde verrijking (enrichment) van de content door experts en gebruikers. Ik hoorde een nieuwe term, namelijk de Content Assurance Manager. Ik ben heel benieuwd of die mix van vrijheid, regels en (expert)controle gaat werken. De databank die zo ontstaat bevat dan uiteindelijk teksten, audio en video. De partners bestaan uit een internationaal gezelschap uit o.a. Spanje, Italië, Litouwen en België. Het is ook de bedoeling dat studenten hun versies van uitvoeringen van werken er aan toe kunnen voegen.
Het lijkt me een heel leuk en interessant project, iets om te volgen van een afstand. Het project loopt af in februari 2009.
Meer over dit project: http://www.variazioniproject.org/c/portal/layout?p_l_id=PUB.1001.1

Meer informatie achteraf over Informatie 2007, waaronder enkele podcasts, op: http://www.vvbad.be/informatie2007

vrijdag 20 juli 2007

Archief 2.0

Sinds juni bestaat er een community op internet die zich bezig wil gaan houden met web 2.0 toepassingen bij Nederlandse en Vlaamse archieven. Het is nog maar een kleine groep deelnemers en de activiteit is dientengevolge nog beperkt, maar het is goed als mensen met dezelfde gedachten zich kunnen vinden op één virtuele plek. Deze community verzamelt o.a. links met relevante onderwerpen, toepasselijke documenten, feeds van diverse website (waaronder dit blog), een kalender met congressen, workshops, studiedagen e.d.
De hoeveelheid informatie die op ons afkomt is ontzagwekkend en doordat verschillende mensen het kaf van het koren scheiden blijft er een gefilterd restant over. Dat is makkelijker te behappen. Alleen daarom al heeft het zin alles centraal te verzamelen.

Iedereen die archieven en hun presentatie op internet een warm hart toedraagt en daar ook een bijdrage aan wil leveren moet zich bij deze community aanmelden. We hebben dan ook vanaf vandaag een badger van de Archief 2.0 community op dit blog!

Zegt het voort!

donderdag 12 juli 2007

25 websites waar Amerikanen niet zonder kunnen

Time Magazine heeft een lijstje gemaakt van 25 websites waar Amerikanen niet meer zonder kunnen leven. Niemand zal raar opkijken als op dit lijstje namen staan als Google, Yahoo, Delicious, Flickr... Wat mij wel opviel is dat er geen enkel museum, archief of bibliotheek op staat. Ik hoop toch echt niet dat ik hieruit moet concluderen dat archieven, musea en bibliotheken overbodig zijn. Een ding is zeker we (de culturele sector) moeten nog een hele hoop werk verrichten eer wij op het lijstje van 25 onmisbare websites komen. Een uitdaging!
Wie wil weten welke websites wel op het lijstje stonden kan dit nalezen op Time Magazine.
Dank aan yotophoto voor het plaatje.

vrijdag 6 juli 2007

Watwaswaar.nl


Afgelopen dinsdag was er een preview voor de deelnemers aan de Woonomgeving van de nieuwe website www.watwaswaar.nl. De Stichting Archiefprogrammatuur (STAP) is de nieuwe eigenaar van deze website.
In deze nieuwe website, die in het najaar online gaat komen, is getracht om de gebrekkige functionaliteit van de huidige website van www.dewoonomgeving.nl te verbeteren. Wat we te zien kregen was inderdaad een enorme verbetering. Een vaste onderkaart dient als navigatiemiddel over Nederland. Ben je op een plaats gekomen waar je meer over wilt weten dan kun je aan een kleurcodering en/of lijnen zien dat er ook daadwerkelijk meer informatie zichtbaar is. Je kunt dan b.v. over de onderkaart andere plattegronden of luchtfoto's plaatsen. Heel leuk: de transparantie van de bovenliggende laag is traploos terug te brengen waardoor je de onderkaart er doorheen ziet. Dan worden veranderingen zichtbaar tussen de verschilledne kaarten en dus ook de verschillende perioden.

De website is nog maar gedeeltelijk gevuld. Als gebruiker krijg je over een bepaalde plaats ook aanvullende informatie in de rechterkolom in de vorm van plattegronden, minuutplans, documenten, foto's en wat je maar wilt. Als het maar is toegevoegd!

In de loop van de zomer zal de database verder gevuld worden met allerlei informatie. Als rode draad gelden de projecten (of pilots) zoals die ook al in de Woonomgeving aanwezig waren.
De snelheid van de website is indrukwekkend. Slim gebruik van de nieuwste technieken maakt het mogelijk om snel te schakelen tussen de verschillende kaarten en andere informatie.

In een workshop kregen de aanwezigen uitleg over de "achterkant": het beheren van de database. Het is de bedoeling dat de deelnemers de database gaan vullen met informatie (voornamelijk beeld).

In een tweede workshop wilde de projectorganisatie te weten komen wat de deelnemers nog voor ideeën hadden ten aanzien van de functionaliteit en de inhoud. Watwaswaar.nl ziet zichzelf als een etalage van het (beeld)materiaal van erfgoedinstellingen. Door hun landelijke bereik verwachten ze tienduizenden bezoekers die via watwaswaar.nl de weg gaan vinden naar allerlei erfgoedinstellingen die een deel van hun informatie/collectie op watwaswaar delen.

Voor mij ligt daar een valkuil. Als watwaswaar zich zou gaan profileren als de kaartendatabase van Nederland, dan voegen ze wat toe. Maar als allerlei erfgoedinstellingen daar beeldinformatie gaan stallen (wat bovendien geld kost) om bezoekers te lokken naar hun eigen website, dan is de informatie eigenlijk een verdubbeling van wat er al beschikbaar is. Ik kan me niet voorstellen dat een archiefinstelling met een goede beeldbank nog een keer gaat betalen om hoogwaardige beelden op een andere website te plaatsen.
Mijn advies was dan ook om slimme mashup-toepassingen te ontwikkelen waardoor je als watwaswaar onafhankelijk bent van de energie die erfgoedinstellingen in jouw website gaan steken, terwijl je de eigen kwaliteit en content aanmerkelijk kunt uitbreiden.
En nogmaals: concentreer je op kaartmateriaal. Laat de dynamiek van de ontwikkeling van Nederland in de tijd zien door middel van gedigitaliseerde plattegronden en topografische kaarten en maak dat proces zichtbaar via de prima interface die nu ontwikkeld is.

Al met al een leerzame dag en in potentie een verrijking van het digitale erfgoed.

donderdag 28 juni 2007

CIA met de billen bloot?


Afgelopen dinsdag werd door de CIA de ´Family Jewels´openbaar gemaakt. Het document omvat 700 pagina´s over smeuïge complotten, plannen, afluisterpraktijken, schaduwacties... uit de jaren zestig en zeventig.
Waarschijnlijk zullen de historici voor eigentijdse geschiedenis de 700 pagina´s letter voor letter doornemen op bijzonderheden, maar veel spannends zullen ze waarschijnlijk niet vinden. De CIA heeft zich namelijk niet helemaal bloot gegeven. Hele passages in het document zijn onleesbaar gemaakt zo ook complot/plan nummer 1.


The Family Jewels: het document
Meer achtergrondinformatie: De Pers en National Security Archive

maandag 18 juni 2007

Genealogische poëzie

Met een sterk gegroeide groep onderzoekers die zich met hun voorgeslacht bezighouden, ontstaat er een toenemende verwijzing naar deze genealogen en hun hobby. Op tv is er het programma Verre Verwanten dat op deze belangstelling inspeelt. Op allerlei gebied duiken nu uitingen op die te maken hebben met deze grote groep onderzoekers. Via via (dank je Lian!) kwam onderstaand gedicht in mijn handen.
(het plaatje is van Peter van Straaten)

Genealogie

Vandaag heb ik mijn oudouders compleet,
de ouders van mijn betovergrootouders.
Nu ik die tweeëndertig namen weet
voel ik hen extra steunen op mijn schouders.

'Wat heb je daar nou aan, hoe iemand heet?'
Tja, slechts kortstondig zijn we onderhouders
van materiaal dat steeds wordt omgesmeed,
maar is er naast familie iets vertrouwders?

'Maar wél van anderhalve eeuw geleden!'
Wat is er boeiender dan 't Boek des Levens,
van DNA tot vooroudergegevens?

We leven tegenwoordig in het heden,
dus daarom leest een mens, en stelt te boek.
Er is niks mis met stamboomonderzoek.

Jan Kal (1946)
Uit: Hun zeggen (2007)

En een hele simpele kijk op deze hulpwetenschap:

Ik: Gisteren heeft Jan Kal me doorgezaagd over genealogie
Charis: Wat is dat?
Ik: Dat je uitzoekt wie je voorouders zijn en zo een heel netwerk krijgt.
Charis: O, een soort Hyves.

Bron: http://vandenb.tumblr.com/page/3

woensdag 13 juni 2007

Archief in Vorm 02

Donderdag 31 mei werd er door de stichting Premsela in Den Haag het congres ´Archief in Vorm 02´ georganiseerd. Met tien sprekers vóór de lunch was het een goed gevuld programma.
Hoogtepunten in het ochtendprogramma voor mij waren: * Irma Boom, grafisch onderwerper, die live kwam uitleggen hoe zij te werk gaat bij het maken van een ontwerp en de archiefvorming die in haar geval hierbij gebeurd. Erg leuk om te zien hoeveel zij bewaart!
* Theo Thomassen, Directeur van de Reinwardt Academie, die toelichtte hoe de eerstejaars studenten van de Academie hun eerste tentoonstelling samenstellen aan de hand van items die door alle eerstejaars studenten lukraak bij elkaar gebracht zijn. Vooral het proces wat er allemaal komt kijken bij het opzetten van een tentoonstelling wordt tijdens dit project toegelicht.
* Designhistorica Frederik Huygen pleitte voor het beter toegankelijk maken van vormgevingsarchieven ten behoeve van onderzoek. Daarnaast gaf ze aan dat er nog veel onontgonnen gebieden zijn voor onderzoek en publicatie.
* Sjarel Ex, Directeur Boijmans van Beuningen, lichtte concept, idee en visie toe voor een nieuw dynamisch archiefdepot.
* Diana Fransen, hoofd bibliotheek en archief van het Van Abbemuseum, en Lies Ros, grafisch ontwerper, gaven allebei voorbeelden van presentatie van archieven in musea.

Namiddag waren er workshops over bedrijfsarchieven, vormgevingsarchief zoekt onderkomen, presentatie van archieven, bewaren van actief archief, bewaren van het ontwerpproces.

Met dank aan Premsela voor de foto

donderdag 7 juni 2007

KVAN studiedagen en Second Life

Op 30 mei 2007 was er een studiedag van KVAN in Musis Sacrum in Arnhem. Bij die gelegenheid woonde ik een presentatie bij van Christian van de Ven (werkzaam als hoofd dienstverlening bij het Brabants Historisch Informatie Centrum), die de geïnteresseerden liet zien wat er in de afgelopen jaren is gebeurd op het internet t.a.v. gebruikers van archieven. De opkomst van bulletinboards, nieuwsgroepen en van daaruit geïnspireerde hulpwebsites met handleidingen, woordenlijsten, bronnenpublicaties e.d.
Hij gaf onder meer een helder overzicht van een ontwikkeling die zich voor het grootste deel onttrok aan het gezichtsveld van de archiefdiensten. Pas in de laatste jaren zijn enkele archiefdiensten actief geworden bij dergelijke initiatieven of zijn die weg verder opgegaan door hun bronnen digitaal ter beschikking te stellen.
Inmiddels is het bovenstaande voor vele genealogen gemeengoed geworden. Zij weten elkaar te vinden en helpen elkaar verder.

De techniek holt ondertussen verder en heeft nieuwe toepassingen mogelijk gemaakt. Één daarvan is Second Life (SL), een virtuele wereld waar je gratis aan deel kunt nemen. Er is een heel scala aan mogelijkheden om daar bezig te zijn. Je bent in staat om jezelf helemaal opnieuw vorm te geven, letterlijk, en uit te dossen in de meest extravagante materialen. Deze virtuele wereld is inmiddels door vele miljoenen mensen bezocht en een groot aantal daarvan komt er regelmatig terug om tijd door te brengen, mensen te ontmoeten, te experimenteren etc.

Christian is daar ook actief als (een van de weinige) archivaris en heeft inmiddels een netwerk opgebouwd met voornamelijk bibliothecarissen. De bibliothecarissen (voornamelijk uit de Angelsaksische wereld) zijn daar al langer actief en hebben pleinen opgezet waar ze mensen ontvangen die vragen hebben. Dat kunnen vragen zijn over SL, maar ook over andere onderwerpen in het echte leven (real life (RL)).

Christian is daar actief om te ontdekken of een virtuele wereld voor archieven een plaats is om aan dienstverlening te doen en hoe je dat dan zou moeten organiseren. In dit geval is hij voorloper, in die zin dat er weliswaar veel Nederlanders actief zijn in SL, maar nog niet de archiefbezoeker als zodanig. Het is niet denkbeeldig dat dit soort virtuele werelden in de toekomst, voor de generatie die er mee gaat opgroeien, een waardevolle aanvulling wordt op het echte leven. Als de klanten van archiefdiensten daar een deel van hun leven gaan doorbrengen is het logisch dat ze daar ook vragen gaan stellen of onderzoeken willen starten of vlottrekken door contact te zoeken met mensen of instellingen die hen verder kunnen helpen.

Christian houdt zijn bevindingen niet geheim maar publiceert er regelmatig over in zijn weblog De Digitale Archivaris.

dinsdag 29 mei 2007

Uitgebreid zoeken

Zoeken op Internet.
Een hele klus om de juiste informatie boven het toetsenbord te krijgen. Zoekmachines in websites bieden vaak de mogelijkheid tot "uitgebreid zoeken". Een merkwaardige naam eigenlijk: Uitgebreid zoeken.

Wat je namelijk wilt als je voor uitgebreid zoeken kiest, is minder resultaten vinden en vooral zoveel mogelijk relevante resultaten. Dus beperk je je zoekvraag. Eigenlijk is de zoekmogelijkheid die op websites in eerste instantie geboden wordt het "uitgebreid zoeken". Alle andere mogelijkheden bestaan feitelijk uit beperkter en dus gerichter zoeken.

Ik pleit er dan ook voor om de term uitgebreid zoeken te vervangen door "gerichter zoeken".