zaterdag 16 april 2011

Paleografie online - oude handschriften leren lezen via een website

De cursus paleografie die Regionaal Archief Tilburg al weer enkele jaren verzorgt is voor 2011 ten einde. De cursisten die de eindstreep hebben gehaald, en dat waren er 9 van de 12, waren na afloop tevreden over de cursus en hadden het gevoel dat ze beter beslagen ten ijs zouden komen als ze oude handschriften onder ogen krijgen.

Maar het kan natuurlijk altijd beter. Gelukkig maar. De inzet van technische hulpmiddelen was bij deze cursus nog niet helemaal uitgewerkt, maar dat gaan we voor de volgende editie zeker doen.

Vandaag kwam ik terecht op een website (in het Engels of het Frans) waar je de edele kunst van het lezen van oude handschriften kunt leren. Handschriften vanaf de 9de tot in de 15de eeuw vind je er terug. Er zijn 3 niveau's van teksten lezen: easy (makkelijk), average (gemiddeld) en difficult (moeilijk). Je kunt ook kiezen voor teksten uit bepaalde eeuwen, of alleen Latijnse of (oud-)Franse teksten.

Als je op één van die opties klikt kom je terecht in een pagina waar je diverse tekstfragmenten ziet (helaas is de tekst op de pagina altijd in het Frans). Kies je er een uit door er op te klikken dan krijg je de tekst voor je, met daaronder precies in vakjes een ruimte waar je de woorden kunt transcriberen.
Ga je in het eerste vakje staan, dan verschijnt het woord dat daar in moet komen te staan vergroot uit de tekst in beeld. Werkt heel erg goed. Heb je het woord goed getranscribeerd dan kleurt het vakje groen, is het fout, jawel, dan kleurt het vakje rood!

Mooie tool om online te oefenen in het transcriberen. Rest de vraag: wat betekent het nou?
Dat is een onderdeel dat de cursisten irl in ieder geval erg op prijs stellen, uitleg over de tekst, de uiteindelijk betekenis of strekking en de verklaring van woorden, de wijze waarop teksten zijn opgebouwd etc.

Dit is een website waar we van kunnen leren als archiefinstellingen die cursussen aanbieden. Niet alleen voor de cursus zelf, maar bv. ook in de introductie of het aanprijzen van een cursus en zeker ook als opfrisplek. Als je als cursist na de cursus er even uit bent geweest kunnen dit soort oefeningen helpen om de draad weer op te pakken.

Ideeën genoeg. Andere voorbeelden zijn ook welkom!

Kijk zelf op http://ciham.ish-lyon.cnrs.fr/paleographie/aide_en.php

3 opmerkingen:

Petra Robben zei

Ha Luud, nog niet goed bekeken maar klinkt goed. te gebruiken bij onze nieuwe opzet voor volgend seizoen.

jacques zei

De site ziet er niet alleen verzorgd uit maar zeker voor de beginners is dit wellicht een uitkomst. Je ziet in ieder geval waar een woord begint en waar het eindigd.

Luud de Brouwer zei

@Jacques
Inderdaad! Je hoeft je niet af te vragen welke letters wel of niet bij welk woord horen. Maar dit zijn oude teksten en die zijn over het algemeen wat "eenvoudiger". :)
Goede oefensite.