maandag 19 augustus 2013

Arm zijn in Loon op Zand

Arm zijn in deze tijd is erg, maar vroeger was de positie van armen nog veel erger. Totdat de Algemene Bijstandswet in werking trad in 1965 was het krijgen van hulp niet vanzelfsprekend. Vooral de eerste vrouwelijke minister Marga Klompé speelde bij het tot stand komen van de bijstandswet een cruciale rol. Haar credo 'Van genade naar recht' omschrijft in vier woorden de transitie van caritas. Caritas werd vaak als vernederend ervaren. De nieuwe bijstandswet veranderde de positie van veel mensen. Zo konden vrouwen scheiden en verbeterde de bejaarden- en wezenzorg.

Tot 1965, eigenlijk nog niet zo lang geleden, speelde het plaatselijke armbestuur een rol bij de ondersteuning van armen. Het Burgerlijk Armbestuur was tot die tijd belast met de ondersteuning van de behoeftigen op grond van de Armenwet. De eerste armenwet werd in 1854 ingevoerd en in 1912 aangepast. De besturen werden ook wel besturen van weldadigheid genoemd.

Voor wie verder wil lezen over de armen in Loon op Zand, John Boeren heeft in het jaarboek van de heemkundekring Loon op 't Sandt diverse artikelen geschreven en Tom de Booij over woonwagenbewoners (link).
Maar het is natuurlijk zeer aantrekkelijk om het archief eens in te duiken. Tot voor kort was dat moeilijk omdat er geen toegang beschikbaar was. Het archief is niet alleen een rijke bron voor onderzoekers naar de plaatselijke geschiedenis. Het bevat staten van armen 1830-1850 en de prijzen over broden (broodzetting). Voor genealogen vormt het archief ook een prachtige bron. Zo zijn er enkele ontlastbrieven opgenomen.

Verwante blogs:

Armenzorg in Geertuidenberg (link)
Charitas in Oisterwijk (link)

Geen opmerkingen: