Donderdag 25 februari vond de presentatie van de Oosterhoutse Tijdmachine plaats in het gemeentehuis van Oosterhout. De tijdbalk, thema's, trefwoorden, jaartallen leiden een ieder door het Oosterhoutse verleden. Zie ook eerdere berichtgeving op dit weblog.
In opdracht van de gemeente Oosterhout is in juli 2006 een schrijversteam gestart aan het boek "Oosterhout, niet van gisteren", dat in november 2009 werd gepubliceerd. De teksten voor de Tijdmachine werden samengesteld door Niko Dijk, Cock Gorisse, Ton Kappelhof, Karel Leenders, Ad van den Oord, Lauran Toorians en Bart Verheijen, auteurs die ook aan Oosterhout, niet van gisteren een bijdrage leverden. Tegelijkertijd maakte de gemeente Oosterhout gelden vrij, waardoor het Regionaal Archief Tilburg in staat werd gesteld Oosterhoutse collecties te digitaliseren. Beelden die nu weer gebruikt zijn voor de Tijdmachine.
In het gemeentehuis was het donderdag druk. Niet alleen leden van de Heemkundekring De Heerlijkheid Oosterhout woonden de bijeenkomst bij, ook het onderwijsveld met de toekomstige gebruikers gaven acte de présence.
Een trotse Cock Gorisse vertelt over hoe de Tijdmachine tot stand is gekomen.
Wethouder Yves de Boer enthousiasmeert jong en oud voor de Tijdmachine
.
De heer M.A. Kuijpers heeft een filmpje gemaakt van de presentatie van de Oosterhoutse Tijdmachine en op zijn kanaal online gezet.
vrijdag 26 februari 2010
Lieveling : Soldaat van Oranje onder Engelse vlag
Tilburg is in 1932 een provinciestadje met veel fabrieksschoorstenen van textielfabrieken waar ook de crisis gevoeld wordt, de broekriemen worden aangehaald en de schoorstenen niet vanuit milieuoogpunt flink wat minder zijn gaan roken. Een eigenzinnige pa die veel te vroeg verongelukt en een relatief jong gezin achterlaat. In dat gezin zoon Piet, die op dat moment 11 jaar oud is. Een jeugd die hem brengt naar oktober 1944 en waar hij als verzetsjongen na ontsnapt te zijn aan de Duitsers zich aansluit bij de geallieerde troepen als tolk en mitrailleurschutter in een tank. De bevrijding van Bergen Belsen en de bevrijding van Tilburg komt langs. Ruim 40 brieven aan zijn verloofde, een aannemersdochter uit Tilburg, laten min of meer zien wie hij was.
Meer over het boek: http://www.janvanbeurden.nl/index.php/het-boek
Tekst en filmpje van de website van de auteur
donderdag 25 februari 2010
Erfgoed als inspiratie via digitaal schoolbord
Ja, ja, de vragen beginnen te komen vanuit het onderwijs 'om iets te doen met erfgoed en liefst via de smartboards'. De digitale schoolborden zijn namelijk in opmars. Gisteren ben ik met Hoofd Archief naar een schoolleverancier geweest. Om de vingers bij af te likken! Zo scherp en zo helder. Als je dan de vernieuwde Tilburgse Tijdmachine intypt, weet je niet wat je ziet. Prachtig.
De school waar ik zojuist was, wilde iets met erfgoed en Tilburg Textiel. Dat is een kolfje naar onze hand uiteraard, want daar hebben we genoeg bronnen over. Ik heb onze site laten zien met Beeldonline, Agent 0013 en de Tilburgse Tijdmachine. Daarbij heb ik van onze eigen foto's enkele fotoalbums gemaakt in Picasa. Fabrieken, ThuisWeven en KinderArbeid. Het verhaal van de school de 'Rendierhof' heb ik al eerder verteld op deze blog, maar ik heb er nu een diashow bij gemaakt. De presentatie op school was nog wat improvisorisch ondanks het smartboard. Geknipper van de ene site naar de andere is voor ons als aanbiedende instelling de volgende zorg: hoe bied je je digitale bronnen integraal aan? Zodat de leerkracht niet hoeft te zoeken maar via één portaal de informatie kan ophalen.
Maar nu eerst hopen dat deze school hier iets mee kan, daarna gaan we zelf een digitaal bord aanschaffen en ondertussen ons blijven realiseren dat de gebruiker al dat moois weet te vinden.
woensdag 24 februari 2010
Vernieuwde digitale Tijdmachine
Regionaal Archief Tilburg en Stadsmuseum Tilburg lanceren op 25 februari de compleet nieuwe Oosterhoutse Tijdmachine. De al bestaande Tilburgse Tijdmachine is in een geheel nieuw jasje gestoken.
Leerlingen van het basis- en voortgezet onderwijs gebruiken in de geschiedenislessen tien tijdvakken zoals de Oudheid, de Vroege Middeleeuwen en de Gouden Eeuw. Deze vormen als het ware een kapstok om feiten en jaartallen in een context te plaatsen. Regionaal Archief Tilburg en Stadsmuseum Tilburg sluiten hierbij aan door de geschiedenis van Tilburg en Oosterhout op een digitale tijdlijn te plaatsen. In 2004 werd al begonnen met een Tilburgse Tijdmachine, maar deze is nu geheel vernieuwd. De inhoud is aangevuld en nieuwe digitale technieken zijn ingebouwd. Frisse, heldere kleuren, nieuwe zoekstrategieën en de toevoeging van de tien tijdvakken zijn een grote verbetering.
Omdat Regionaal Archief Tilburg ook werkt voor andere gemeenten, is er een Oosterhoutse Tijdmachine ontwikkeld. Deze tijdmachine heeft dezelfde lay-out als die van Tilburg, maar de inhoud is uiteraard geheel toegespitst op de Oosterhoutse geschiedenis. Beide Tijdmachines bevatten een schat aan informatie en historisch beeldmateriaal. Duizenden jaren zijn erin gevat, te beginnen ruim vóór Christus. Eindigend? Nog niet, want zo lang we hier wonen, leven en werken, is de geschiedenis een ‘never-ending-story’.
De Tijdmachines zijn niet alleen voor leerlingen geschikt, ook voor volwassenen bieden ze een schat aan informatie. Zoeken in deze digitale tijdlijn is heel gemakkelijk. Je kunt zoeken op de tien tijdvakken zoals die ook op de scholen voor basis- en voortgezet onderwijs worden gebruikt. Of je kunt zoeken op thema’s zoals het Tilburgse verhaal van Marietje Kessels of het Oosterhoutse verhaal over Mooie Keetje (zie foto). Ook kun je zoeken op jaartal of trefwoord. De tijdlijn wordt steeds bijgewerkt. De laatste toevoegingen zijn van 2009.
Beide sites zijn te bekijken op www.tijdmachinetilburg.nl en www.tijdmachineoosterhout.nl. Neem eens een kijkje in de geschiedenis!
Leerlingen van het basis- en voortgezet onderwijs gebruiken in de geschiedenislessen tien tijdvakken zoals de Oudheid, de Vroege Middeleeuwen en de Gouden Eeuw. Deze vormen als het ware een kapstok om feiten en jaartallen in een context te plaatsen. Regionaal Archief Tilburg en Stadsmuseum Tilburg sluiten hierbij aan door de geschiedenis van Tilburg en Oosterhout op een digitale tijdlijn te plaatsen. In 2004 werd al begonnen met een Tilburgse Tijdmachine, maar deze is nu geheel vernieuwd. De inhoud is aangevuld en nieuwe digitale technieken zijn ingebouwd. Frisse, heldere kleuren, nieuwe zoekstrategieën en de toevoeging van de tien tijdvakken zijn een grote verbetering.
Omdat Regionaal Archief Tilburg ook werkt voor andere gemeenten, is er een Oosterhoutse Tijdmachine ontwikkeld. Deze tijdmachine heeft dezelfde lay-out als die van Tilburg, maar de inhoud is uiteraard geheel toegespitst op de Oosterhoutse geschiedenis. Beide Tijdmachines bevatten een schat aan informatie en historisch beeldmateriaal. Duizenden jaren zijn erin gevat, te beginnen ruim vóór Christus. Eindigend? Nog niet, want zo lang we hier wonen, leven en werken, is de geschiedenis een ‘never-ending-story’.
De Tijdmachines zijn niet alleen voor leerlingen geschikt, ook voor volwassenen bieden ze een schat aan informatie. Zoeken in deze digitale tijdlijn is heel gemakkelijk. Je kunt zoeken op de tien tijdvakken zoals die ook op de scholen voor basis- en voortgezet onderwijs worden gebruikt. Of je kunt zoeken op thema’s zoals het Tilburgse verhaal van Marietje Kessels of het Oosterhoutse verhaal over Mooie Keetje (zie foto). Ook kun je zoeken op jaartal of trefwoord. De tijdlijn wordt steeds bijgewerkt. De laatste toevoegingen zijn van 2009.
Beide sites zijn te bekijken op www.tijdmachinetilburg.nl en www.tijdmachineoosterhout.nl. Neem eens een kijkje in de geschiedenis!
donderdag 18 februari 2010
Zoekt en gij zult vinden
Al een poosje geleden kwam ik op de site van de Koninklijke Bibliotheek een grote database tegen met de teksten van radiobulletins van het Algemeen Nederlands Persbureau (ANP). De database bestrijkt de periode 1937 tot 1984. En vandaag kwam deze database goed van pas. De vraag die ons gesteld werd was of de datum te achterhalen was van een drama wat zich in Raamsdonksveer afgespeeld had, ergens in de zestiger jaren.
De kranten doorbladeren is geen optie, het is zoeken naar een speld in een hooiberg. Zeker als de datum onduidelijk is.
De informatie die we hadden was summier, twee trefwoorden: vrieskist en Raamsdonk.
Maar uiteindelijk met wat creatief zoeken leverde koelkast en Raamsdonkveer ( Ja zelfs het ANP vergeet af en toe dat het Raamsdonksveer is)het gewenste resultaat op.
Lees en huiver:
Ik weet dat ik ondanks de trieste inhoud van het berichtje iemand heel blij maak.
Eindelijk een datum om een verdere zoektocht te beginnen om deze periode uit zijn jeugd te reconstrueren. Het verlies van drie vriendjes in een keer gaat je na bijna vijftig nog steeds niet in je koude kleren zitten.
Maar deze database is een geweldige bron om allerlei zaken op te sporen. Nieuwsfeiten, taalgebruik, eerste vermeldingen ect. Een aanrader.
De kranten doorbladeren is geen optie, het is zoeken naar een speld in een hooiberg. Zeker als de datum onduidelijk is.
De informatie die we hadden was summier, twee trefwoorden: vrieskist en Raamsdonk.
Maar uiteindelijk met wat creatief zoeken leverde koelkast en Raamsdonkveer ( Ja zelfs het ANP vergeet af en toe dat het Raamsdonksveer is)het gewenste resultaat op.
Lees en huiver:
Ik weet dat ik ondanks de trieste inhoud van het berichtje iemand heel blij maak.
Eindelijk een datum om een verdere zoektocht te beginnen om deze periode uit zijn jeugd te reconstrueren. Het verlies van drie vriendjes in een keer gaat je na bijna vijftig nog steeds niet in je koude kleren zitten.
Maar deze database is een geweldige bron om allerlei zaken op te sporen. Nieuwsfeiten, taalgebruik, eerste vermeldingen ect. Een aanrader.
woensdag 17 februari 2010
Charters en kartuizers
Zaterdag 13 februari heeft dr. Jan Sanders, rijksarchivaris in Noord-Brabant en voormalig chartermeester, een tweetal lezingen gehouden over charters en kartuizers. Hij wist het geinteresseerde publiek (veel deelnemers aan het project Charterbank) het een en ander te vertellen over de indeling en opbouw van een charter. Daarna kregen alle aanwezigen een transcriptie om zelf te proberen de verschillende onderdelen in een charter te herkennen. In het tweede gedeelte van de lezing vertelde Jan over de geschiedenis van het kartuizerklooster ´Het Hollandse Huis´ bij Geertruidenberg. Als laatste onderwerp kwamen de jaarrekeningen van de Illustre Lieve Vrouwe Broederschap aan de orde.
Voor een impressie van de lezing: zie hieronder.
Voor een impressie van de lezing: zie hieronder.
Charters en kartuizers
View more presentations from Regionaal Archief Tilburg .
Fotoboek 't Toekomstig Verleden
Regionaal Archief Tilburg en Pix4Profs Uitgeverij hebben de handen ineen geslagen om vroegere en hedendaagse fotografie in één boek te presenteren. Dit heeft geresulteerd in een lijvig fotoboek, ´t Toekomstig Verleden, vanaf 24 februari verkrijgbaar. Het boek staat vol foto´s van bekende en onbekende fotografen uit het werkgebied van Regionaal Archief Tilburg vanaf 1868 tot nu.
Waarom dit boek? Brabant heeft vele fotografen gekend die vermaard waren om hun werk. Veel foto´s van bijvoorbeeld Berssenbrugge zijn al jaren bekend en duiken steeds weer op in publicaties. In het collectiedepot van Regionaal Archief Tilburg ligt echter veel meer fotomateriaal van bekende en onbekende fotografen van weleer. Medewerkers van het archief Jef van Gils en Jim van Nieuwenhuijzen openden niet eerder geopende dozen en kisten en verdiepten zich in het materiaal. Van Gils en Van Nieuwenhuijzen bekeken duizenden foto´s, bestudeerden de levens en het werk van de fotografen en zochten naar nog levende familieleden. De verhalen kwamen los en nog meer fotomateriaal kwam uit verstofte dozen.
De schrijvers van het boek schetsen een duidelijk beeld van de geschiedenis van de fotografie in grote delen van Midden en West Brabant. Nog niet eerder zijn relaties tussen Brabantse fotografen zo helder beschreven. Ook wordt ingegaan op buitenlandse foto-opdrachten en op ontwikkelingen in een fotografisch familiebedrijf als Van der Schoot. Daarnaast is veel nieuw beeldmateriaal naar boven gekomen van amateurfotografen uit eind 19e en 20e eeuw. Paul Kessels (1901 – 1987), A.C. Teuns (1906 – 1982) en Louis Laurijssen (1914 – 1998) springen in het oog. Hun amateurbeelden zijn van hoog niveau en doen niet onder voor het werk van de beroepsfotografen.
In ´t Toekomstig Verleden is ook aandacht voor hedendaagse fotografie. Pix4Profs organiseerde samen met Regionaal Archief Tilburg in oktober 2009 een fotowedstrijd. Amateurfotografen van nu leggen het leven van nu vast, wat voor de toekomst het beeld van de huidige tijd weergeeft. Tien amateurfotografen zijn geselecteerd en hun werk is opgenomen in ´t Toekomstig Verleden. De winnaar van de fotowedstrijd is Helma van Mierlo. Zij maakte detailopnames op een begraafplaats in Tilburg. Zelf zegt zij hierover: “Ik houd van detailfoto´s die weliswaar niet een volledig plaatje bieden, maar toch een heel verhaal vertellen. Ik probeer een detail zo te fotograferen dat het toch een sterk beeld wordt.”
Het boek ligt vanaf 24 februari in de boekhandel voor € 24,95. Vanaf die dag is in Regionaal Archief Tilburg (Kazernehof 75, 5017 EV Tilburg) een tentoonstelling te zien met een deel van de foto´s uit het boek. Deze tentoonstelling loopt tot en met 2 april. Meer informatie: www.regionaalarchieftilburg.nl.
´t Toekomstig Verleden
Verborgen schatten van het archief
Jef van Gils en Jim van Nieuwenhuijzen
Pix4Profs Uitgeverij i.s.m. Regionaal Archief Tilburg
ISBN 978-94-6032-007-1
maandag 15 februari 2010
Datatypistes en ponsbanden
YouTube bestaat vijf jaar! In die tijd is YouTube uitgegroeid tot een platform met honderden miljoenen bezoekers, die dagelijks meer dan een miljard filmpjes bekijken en elke minuut 20 uur aan videomateriaal uploaden. Het Regionaal Archief Tilburg doet ook ijverig mee met deze digitale ontwikkeling en met succes. Zoals al eerder geschreven: filmpjes die nooit eerder vertoond werden, waarvan het bestaan nauwelijks bekend was, worden nu in no-time honderden keren bekeken. We zetten regelmatig filmpjes op YouTube en zijn nu al verwend geraakt met alle aandacht: het filmpje van de eerste Tilburgse carnavalsoptocht dat ik laatst op YouTube zette, was vorige week 'pas' 170 keer bekeken: Teleurstelling, 'Wat gek hoe kan dat nou, zo weinig bekijks!?' De titel dus een beetje aangepast: misschien levert dat meer kijkers op. Maar waar hebben we het eigenlijk over: in drie weken 170 keer bekeken is toch best veel!!
Het feit dat YouTube pas zo kort bestaat en al zo is ingeburgerd deed me als vanzelf terug denken aan de digitale middeleeuwen: een bezoek dat ik begin jaren '70 bracht aan de Technische Hogeschool Eindhoven. Het rekencentrum was een grote ruimte met een enorme hoeveelheid witte kasten die allemaal waren gevuld met magneetbanden: deze magneetbanden, zo werd ons uitgelegd, waren in staat in korte tijd ingewikkelde en uitgebreide berekeningen uit te voeren, waarmee een mens weken of zelfs maanden bezig zou zijn!
Een ander beeld: jarenlang had ik op school geoefend met een rekenliniaal om tamelijk lastige berekeningen te kunnen maken. Plotseling moest of mocht ik gebruik maken van een rekenmachine (dat heette toen nog een zakjapanner): het heeft lang geduurd vooraleer ik de uitkomsten die dit apparaat aangaf, vertrouwde.
De typemachine waarop ik verslagen uittypte: telkens weer opnieuw, omdat er weer ergens een foutje in was geslopen; een verademing toen de eerste typemachine met correctieregel in huis kwam.
En natuurlijk in de jaren '80 het gehannes met de zachte floppen waarmee eerst de computer moest worden opgestart om dan op een andere flop de gegevens in te voeren. En ondertussen, in 1988 (pas 22 jaar geleden!!) werd de eerste trans-Atlantische internetverbinding tot stand gebracht: toen 64 duizend, nu enkele miljarden bits per seconde. Iedereen boven de 40 zal zijn of haar eigen herinneringen aan deze ontwikkelingen hebben. Wat een nostalgie.
Gelukkig kwam ik ook nog wat bewegende beelden tegen uit die oertijd. Het is helemaal nog niet zo lang geleden: de tijd dat er bij de gemeente nog een typekamer was en datatypiste nog een beroep was! Wie waren zij deze helden van het begintijd van de digitalisering…??
(de hierboven gebruikte foto's werden verzameld door Rozemarijn)
donderdag 11 februari 2010
Geertruidenberg op de kaart
Van een particuliere eigenaar in België wist de gemeente Geertruidenberg twee gravures te kopen. Het Regionaal Archief Tilburg beheerde tot die tijd beide prenten niet. Geertruidenberg is een van de oudste steden van Holland en kent een rijke geschiedenis, die onder andere tot uitdrukking komt in het bewaarde kaartenmateriaal.
Bovenstaande gravure geeft Geertruidenberg weer in 1747 en is waarschijnlijk vervaardigd door Hendrik Spilman. De kaart was al wel bekend, in Beeldig Geertruidenberg, een stad in de kaart gekeken, een uitgave uit 1999, is de afbeelding opgenomen onder nummer 48. Op de gravure staan kleine nummertjes, die de gebouwen aanduiden. Door de afbeelding te vergroten kunt u misschien zien dat nummer 14 de Galge is en nummer 12 de Molen. Gebouwen, die zo typisch zijn voor een garnizoensstad zoals de kruithuizen en de landsmagazijnen munitie en kanonnnen. Aan het hoofd tussen de nrs. 19 en 18 liggen de zeilschepen in de haven.
Deze gravure toont de belegering van Geertruidenberg in maart 1593. Aan de onderkant staat een twaalfregelig vers. De Hollandse stad, belangrijk vanwege de strategische ligging was in Spaanse handen. Prins Maurits had de leiding over de militaire operatie. Voor de poorten staan de Staatse legers opgesteld, oorlogsschepen houden de wacht. Geertruidenberg kon niet over het water noch over het land bevoorraad worden. In juni van dat jaar gaf de stad zich over.
Rondom de stad zien we views op Dordrecht, Breda, Oosterhout, Drimmelen, Made, Teteringen, Waspik en Teteringen. De gravure komt uit het atelier van F. Hogenberg (1538-1590).
Beide gravures vormen een prachtige aanwinst. Reeds eerder verworven gravures kunt u bekijken via de Beeldonline op de website.
woensdag 10 februari 2010
Cursus Huizenonderzoek, april / mei 2010
Bent u nieuwsgierig naar de bouwgeschiedenis van uw huis? Wilt u weten wat er zich heeft afgespeeld op het perceel waar u woont? Dan is de cursus Huizenonderzoek bij Regionaal Archief Tilburg wellicht iets voor u.
In drie bijeenkomsten maakt u kennis met diverse bronnen die van belang zijn in het onderzoek:
kadaster, bouwvergunning en –tekening, sloopdossiers, adresboeken, telefoonboeken, woningkaarten en uiteraard kaarten en plattegronden. De cursus is zowel informatief als praktisch: u gaat zelf op zoek in de bronnen van het archief.
Dagdeel: Vrijdagmiddag van 14.00 – 16.00 uur
Data: 23 april, 7 mei, 28 mei, (4 juni reserve) 2010
Kosten: € 63,- incl. cursusmap, koffie en thee
Aantal bijeenkomsten: 3
Docent: Ir. Rob van Putten
Aanmelden via de website van Regionaal Archief Tilburg
In drie bijeenkomsten maakt u kennis met diverse bronnen die van belang zijn in het onderzoek:
kadaster, bouwvergunning en –tekening, sloopdossiers, adresboeken, telefoonboeken, woningkaarten en uiteraard kaarten en plattegronden. De cursus is zowel informatief als praktisch: u gaat zelf op zoek in de bronnen van het archief.
Dagdeel: Vrijdagmiddag van 14.00 – 16.00 uur
Data: 23 april, 7 mei, 28 mei, (4 juni reserve) 2010
Kosten: € 63,- incl. cursusmap, koffie en thee
Aantal bijeenkomsten: 3
Docent: Ir. Rob van Putten
Aanmelden via de website van Regionaal Archief Tilburg
zaterdag 6 februari 2010
Regionaal Archief Tilburg op de lokale televisie (LOTT)
Op 12 december 2009 vond er bij het Regionaal Archief Tilburg een bijzondere activiteit plaats. Onder het motto "Grootmoeders recepten in het archief" was er van alles toe doen op het gebied van huisgemaakte brouwsel en vergeten groenten.
Aanleiding was de vondst van boekjes met oude recepten, huishoudtips en medische raad. Op die dag was er een wedstrijd "vergeten groenten raden", met een winnaar, Marcel van de Wouw van Restauratieatelier de Tiendschuur liet zien hoe je zelf inkt kan maken, museumbrouwerij De Roos uit Hilvarenbeek liet zien hoe je bier brouwt en likeurtjes maakt. De heemtuin uit Hilvarenbeek, verbonden aan het museum De Dorpsdokter, was ook present met thee en andere kruiden.
De Lokale Omroep Tilburg Totaal bezocht deze activiteit ook en heeft er een item van gemaakt dat op hun tv-zender is uitgezonden. Wij hebben die uitzending in 3 gedeeltes online gezet op het YouTubekanaal van het Regionaal Archief Tilburg.
Zo kan iedereen het nog eens terugkijken of voor het eerst zien hoe leuk die dag was.
Aanleiding was de vondst van boekjes met oude recepten, huishoudtips en medische raad. Op die dag was er een wedstrijd "vergeten groenten raden", met een winnaar, Marcel van de Wouw van Restauratieatelier de Tiendschuur liet zien hoe je zelf inkt kan maken, museumbrouwerij De Roos uit Hilvarenbeek liet zien hoe je bier brouwt en likeurtjes maakt. De heemtuin uit Hilvarenbeek, verbonden aan het museum De Dorpsdokter, was ook present met thee en andere kruiden.
De Lokale Omroep Tilburg Totaal bezocht deze activiteit ook en heeft er een item van gemaakt dat op hun tv-zender is uitgezonden. Wij hebben die uitzending in 3 gedeeltes online gezet op het YouTubekanaal van het Regionaal Archief Tilburg.
Zo kan iedereen het nog eens terugkijken of voor het eerst zien hoe leuk die dag was.
vrijdag 5 februari 2010
Bouwen en hinder in Diessen
De gemeente Hilvarenbeek heeft oog voor haar verleden en trekt elk jaar extra geld uit om de twintigste-eeuwse archieven toegankelijk te maken voor een groter publiek. De nieuwe gemeente Hilvarenbeek is in 1997 ontstaan uit de oude gemeente Hilvarenbeek en de kleinere gemeente Diessen. Op de foto hiernaast ziet u het oude gemeentehuis van Diessen.
In het Tilburgse depot zijn de oude Beekse archieven ondergebracht en Jac Herrijgers, medewerker van de gemeente, werkt daar opdat u kennis kunt nemen van de inhoud. Dat noemen we in het vakjargon inventariseren. Door hem is een deelproject afgerond, te weten de bouw- en hinderwetvergunningen Diessen. Voor het raadplegen van deze dossiers van de gemeente Diessen kunt u daarom vanaf 10 februari 2010 terecht bij het Regionaal Archief Tilburg. De toegang zelf kunt u op de website vinden.
Een vergunning is de formele toestemming van de overheid, waar een burger of een bedrijf om vraagt. In 1901 werd de zogenaamde Woningwet van kracht vooral bedoeld om de bevordering van goede woningbouw en daarmee de gezondheid. Hierdoor is in de loop van de twintigste eeuw de hoeveelheid beschikbare informatie voor historisch onderzoek gestaag toegenomen. Ook de vraag naar oude bouwvergunningen is de laatste jaren enorm gegroeid. Vooral als bewoners op zoek zijn naar historische informatie over hun woning vormen bouwvergunningen een unieke bron.
In deze serie zijn ook Hinderwetvergunningen Diessen opgenomen. Dit is een andere belangrijke bron voor onderzoek naar de lokale geschiedenis. Deze vergunningen werden door gemeenten verleend voor het oprichten van "inrichtingen, die gevaar, schade of hinder" kunnen veroorzaken. Nu worden dat milieuvergunningen genoemd. In de negentiende eeuw werd er vanaf 1875 een zogenaamde Fabriekswet ingevoerd, later veranderd in de Hinderwet in 1896. In die tijd ontstond meer wetgeving op dit gebied zoals de Arbeidswet (1889) en Veiligheidswet (1895). Echte dossiers over bedrijven vindt u pas vanaf 1910, met hierin vaak een plattegrond.
In het Tilburgse depot zijn de oude Beekse archieven ondergebracht en Jac Herrijgers, medewerker van de gemeente, werkt daar opdat u kennis kunt nemen van de inhoud. Dat noemen we in het vakjargon inventariseren. Door hem is een deelproject afgerond, te weten de bouw- en hinderwetvergunningen Diessen. Voor het raadplegen van deze dossiers van de gemeente Diessen kunt u daarom vanaf 10 februari 2010 terecht bij het Regionaal Archief Tilburg. De toegang zelf kunt u op de website vinden.
Een vergunning is de formele toestemming van de overheid, waar een burger of een bedrijf om vraagt. In 1901 werd de zogenaamde Woningwet van kracht vooral bedoeld om de bevordering van goede woningbouw en daarmee de gezondheid. Hierdoor is in de loop van de twintigste eeuw de hoeveelheid beschikbare informatie voor historisch onderzoek gestaag toegenomen. Ook de vraag naar oude bouwvergunningen is de laatste jaren enorm gegroeid. Vooral als bewoners op zoek zijn naar historische informatie over hun woning vormen bouwvergunningen een unieke bron.
In deze serie zijn ook Hinderwetvergunningen Diessen opgenomen. Dit is een andere belangrijke bron voor onderzoek naar de lokale geschiedenis. Deze vergunningen werden door gemeenten verleend voor het oprichten van "inrichtingen, die gevaar, schade of hinder" kunnen veroorzaken. Nu worden dat milieuvergunningen genoemd. In de negentiende eeuw werd er vanaf 1875 een zogenaamde Fabriekswet ingevoerd, later veranderd in de Hinderwet in 1896. In die tijd ontstond meer wetgeving op dit gebied zoals de Arbeidswet (1889) en Veiligheidswet (1895). Echte dossiers over bedrijven vindt u pas vanaf 1910, met hierin vaak een plattegrond.
donderdag 4 februari 2010
De Meijerij van Den Bosch
Een deel van de regio van het Regionaal Archief Tilburg valt onder de Meijerij van ´s Hertogenbosch, een oude bestuurlijke eenheid. Berkel-Enschot, Loon op Zand, Oisterwijk, Tilburg en Udenhout hoorden bij de Meijerij.
Nu in de bibliotheek: een boek van 426 bladzijden, met heel veel prachtige illustraties, zoals aquarellen uit de Atlas van Andries Schoemaker en een katern foto´s van Henri Berssenbrugge. De historische prent Den Gantschen tocht uyt ´s Hertogenbosch geschiet op den XV!c XXVIII, op ware grootte als ingenaaide uitslaander. Sfeervolle foto´s van boerderijen en interieurs, bijvoorbeeld van Kasteel Strijdhoef te Udenhout. Een heel bijzonder boek!
De Meierij van 's-Hertogenbosch : stad en land, boerderijen, kastelen en kloosters, landgoederen en buitenplaatsen / Samenstelling Frans Jansen; eindred. Kitty de Leeuw; tekst Piet Hartman, Sjef Hendrikx ... [et al.]. - Wijk en Aalburg : Pictures Publishers, 2009. - 426 p. : ill. ; 33 cm
Nu in de bibliotheek: een boek van 426 bladzijden, met heel veel prachtige illustraties, zoals aquarellen uit de Atlas van Andries Schoemaker en een katern foto´s van Henri Berssenbrugge. De historische prent Den Gantschen tocht uyt ´s Hertogenbosch geschiet op den XV!c XXVIII, op ware grootte als ingenaaide uitslaander. Sfeervolle foto´s van boerderijen en interieurs, bijvoorbeeld van Kasteel Strijdhoef te Udenhout. Een heel bijzonder boek!
De Meierij van 's-Hertogenbosch : stad en land, boerderijen, kastelen en kloosters, landgoederen en buitenplaatsen / Samenstelling Frans Jansen; eindred. Kitty de Leeuw; tekst Piet Hartman, Sjef Hendrikx ... [et al.]. - Wijk en Aalburg : Pictures Publishers, 2009. - 426 p. : ill. ; 33 cm
Van Aa naar Be, wat een rendier teweeg kan brengen
In een vorig blog schreef ik over de Jan Ligthartschool Rendierhof, die een project gaat doen rondom Tilburg Textiel. Door het gesprek met een van de leerkrachten kwamen we op een spoor waarbij de naam van de school verband moest houden met het logo van AaBe, de rendieren. De school zou beschikken over één van de eerste geschriften: een gewolkt schrift met harde kaft, waarin het verhaal over de oprichting zou staan.
'Het schrift is kwijt',zo mailde me een andere leerkracht. Maar de school zou begonnen zijn in de St.Josephstraat, vlakbij het Regionaal Archief. Het zou bij de fabrikantenwoning van Van den Bergh zijn, de toenmalige directeur van AaBe.
Dit verhaal vertelde ik aan een collega die de cursus Huizenonderzoek verzorgt in ons archief. 'Oh, maar dan heb je het over het Rendierhuis, dat is hier tegenover!!' Met hem ben ik naar buiten gegaan om dat pand persoonlijk te aanschouwen en inderdaad, het koetshuis van de fabrikantenwoning draagt nog steeds de naam Rendierhuis. Dus daar moet die school gestart zijn en daar hing die bewuste kop, die later de kleuters aan het schrikken zou maken. Op bijgevoegde foto ziet u het Rendierhuis en als u inzoomt, kunt u die kop zien.
Terug in het archief ging collega Huizenonderzoek eens kijken in de (digitale) adresboeken die we er hebben. Ja hoor, op het adres St. Josephstraat was eerst een Montessorikleuterschool 'Kastanjehof' gevestigd. Deze school verhuisde in de jaren '60 naar de Meerkoldreef, alwaar de naam veranderd moet zijn in JLS Rendierhof.
Het bewuste schriftje is nog steeds niet boven water, maar een eenvoudige zoektocht in eigen archief, leverde al heel wat aardigs op. Van Aa naar Be, en dat allemaal door een rendierkop!
Wordt vervolgd!
woensdag 3 februari 2010
Dank u wel!
In de zomer en najaar van 2009 deed het archief mee met de Kwaliteitsmonitor Dienstverlening Archieven 2009. Doel van deze monitor is drieledig. Ten eerste wordt de waardering van de bezoekers voor de dienstverlening onderzocht. Tweede het belang dat de bezoekers hechten aan de verschillende onderdelen van de dienstverlening en tenslotte het profiel van de bezoekers. Het onderzoek stelt de deelnemende instellingen in staat de sterke en zwakke punten van de eigen dienstverlening te traceren, zodat deze waar nodig verbeterd kan worden.
Enkele algemene conclusies van de kwaliteitsmonitor zijn:
- Het bezoekmotief lijkt zich te veranderen. Genealogisch onderzoek is nog steeds de grootste reden om een archief(website) te bezoeken, maar de behoefte aan historische informatie en aan foto´s neemt wel toe.
- Het profiel van de bezoeker niet erg veranderd. Het zijn overwegend mannen van middelbare leeftijd en ouder met een bovengemiddeld opleidingsniveau die het archief bezoeken.
- De vorige monitoren lieten sterke veranderingen zien ten aanzien van het zoekgedrag, door de opkomst van internet. De laatste monitor toont aan dat deze ontwikkeling tot stilstand is gekomen. Wel is de bezoekfrequentie aan de website toegenomen ten opzichte van de laatste monitor. Terwijl het gemiddelde aantal studiezaalbezoeken licht is afgenomen. Merkwaardig genoeg is de daling niet zichtbaar bij jongeren (tot 35 jaar), die zijn de studiezaal zelfs vaker gaan bezoeken.
Het Regionaal Archief Tilburg kreeg van haar bezoekers een overall waardering van een 8, wat ruim boven het gemiddelde van 7,8 ligt. Wij willen graag iedereen bedanken voor het nemen van de tijd voor het invullen van de vragenlijsten en danken voor de waardering in de dienstverlening. Wij gaan de komende tijd de verbeterpunten die voor het Regionaal Archief Tilburg naar voren zijn gekomen uit de kwaliteitsmonitor bekijken en waar mogelijk en nodig verbeteren. Waarbij we natuurlijk onze sterke punten niet uit het oog gaan verliezen.
Enkele algemene conclusies van de kwaliteitsmonitor zijn:
- Het bezoekmotief lijkt zich te veranderen. Genealogisch onderzoek is nog steeds de grootste reden om een archief(website) te bezoeken, maar de behoefte aan historische informatie en aan foto´s neemt wel toe.
- Het profiel van de bezoeker niet erg veranderd. Het zijn overwegend mannen van middelbare leeftijd en ouder met een bovengemiddeld opleidingsniveau die het archief bezoeken.
- De vorige monitoren lieten sterke veranderingen zien ten aanzien van het zoekgedrag, door de opkomst van internet. De laatste monitor toont aan dat deze ontwikkeling tot stilstand is gekomen. Wel is de bezoekfrequentie aan de website toegenomen ten opzichte van de laatste monitor. Terwijl het gemiddelde aantal studiezaalbezoeken licht is afgenomen. Merkwaardig genoeg is de daling niet zichtbaar bij jongeren (tot 35 jaar), die zijn de studiezaal zelfs vaker gaan bezoeken.
Het Regionaal Archief Tilburg kreeg van haar bezoekers een overall waardering van een 8, wat ruim boven het gemiddelde van 7,8 ligt. Wij willen graag iedereen bedanken voor het nemen van de tijd voor het invullen van de vragenlijsten en danken voor de waardering in de dienstverlening. Wij gaan de komende tijd de verbeterpunten die voor het Regionaal Archief Tilburg naar voren zijn gekomen uit de kwaliteitsmonitor bekijken en waar mogelijk en nodig verbeteren. Waarbij we natuurlijk onze sterke punten niet uit het oog gaan verliezen.
maandag 1 februari 2010
Lezing: Kartuizers en charters
Zaterdag 13 februari neemt Regionaal Archief Tilburg een duik in de late Middeleeuwen. Die dag zal dr. Jan Sanders, rijksarchivaris in Noord-Brabant én voormalig chartermeester, twee keer een lezing houden. Hij zal het een en ander vertellen over charters en over de kartuizers van Geertruidenberg.
Kartuizers zijn monniken die in afzondering leven, behalve op zondag. De dagen in afzondering brengen ze voornamelijk door in een eigen afgesloten ruimte. Op zondag verlaten ze die 'kluis' en maken ze bijvoorbeeld een wandeling, maar nooit te ver van het klooster vandaan. Geertruidenberg had het zogenaamde Hollandse Huis, een kartuizerklooster dat van 1336 tot 1573 heeft bestaan. De monniken hielden zich onder andere bezig met het bidden voor de medemens en het schrijven en kopiëren van boeken.
Momenteel bestaat er in Nederland geen kartuizerklooster meer. Het laatste Nederlandse kartuizerklooster sloot in 1783 de poorten.
Regionaal Archief Tilburg heeft vele charters (middeleeuwse akten) uit Geertruidenberg in de collectie. Ook daarin komt het Hollandse Huis voor: in het Latijn bevestigt de prior van het kartuizerklooster bepaalde rechten. Wilt u hier meer over weten? Kom dan luisteren op 13 februari.
De twee identieke lezingen van Sanders beginnen om 10.30 en om 13.30 uur en zijn vrij toegankelijk.
Inschrijven is wel noodzakelijk. Stuur hiervoor een mail naar info@regionaalarchieftilburg.nl
Datum: zaterdag 13 februari
Tijd: om 10.30 en om 13.30
Locatie: Regionaal Archief Tilburg, Kazernehof 75, 5017 EV Tilburg
Aanmelden: info@regionaalarchieftilburg.nl