2010 - een terugblik naar gebruik van sociale media

Het is weer de tijd van het jaar om terug te kijken naar het afgelopen jaar 2010.

Op dit weblog verscheen bijna om de dag een blogpost en dat is een heel mooie prestatie! Een scala aan onderwerpen passeerden de revue. Dat illustreert dat het middel goed is voor het doel: alle aspecten van wat hier in een jaar gebeurt aan activiteiten en werkzaamheden vinden er een plaats. De bloggers schrijven het vanuit hun eigen ervaring en standpunt. Het weblog kreeg in 2010 ruim 23.000 bezoeken.
In 2011 blijft dit weblog bestaan. Een paar aparte projecten krijgen een eigen ingang via het tabbladmenu dat we deze week hebben toegevoegd.

Het YouTubekanaal van Regionaal Archief Tilburg bewees zijn nut. In 2010 kwamen er 27 nieuwe filmpjes bij en in totaal zijn de films ruim 33.500 keer bekeken. In twee eerdere posts (1 en 2) dit jaar schreef ik al over het succes van dit kanaal. Het is bijzonder stimulerend dat het zo goed bekeken wordt. In 2011 ook een blijverdje!

Regionaal Archief Tilburg heeft ook een account op Flickr. Daar beperkt het archief zich tot dusver tot het plaatsen van foto's van activiteiten, de cursusteksten paleografie en ander bronmateriaal dat we online willen (laten) gebruiken. Voor die doelen werkt het heel behoorlijk en de doelgroepen(o.a. cursisten en studenten) zijn blij met het beschikbare materiaal.

De communitysoftware van NING is in gebruik voor twee communitysites. Eentje voor de Charterbank (58 leden / 3500 bezoeken) en een voor Educatie (68 leden). Beiden zijn nog experimenteel. We willen er achter komen of dat instrument werkt om communicatie tussen deelnemers onderling en met Regionaal Archief Tilburg makkelijker te maken.

Twitteren doet het archief sinds 16 april 2009. Bijzonder actief zijn we daar niet. Tot op heden bestaan de tweets voornamelijk uit het doorsturen via RSS van nieuwe blogposts en activiteiten op YouTube. Heel passief gebruik dus. Voor 2011 staan er voor Twitter geen bijzondere activiteiten op de rol. De followanarchive dag van 12 november 2010 heeft niet veel aanwas opgeleverd. De Twitteraccount heeft inmiddels wel 340 volgers.

Tot slot nog de vermelding van het aparte weblog Kletskoppen en Zwarte Inkt. In 2010 is ook daar geblogd, iets wisselvalliger, maar nog steeds een mooi aantal van 23 blogposts. Ruim 3500 bezoekers bezochten dit weblog over oude recepten voor food en non-food.

Alle medewerkers van Regionaal Archief Tilburg gaan in 2011 opnieuw hun best doen om via alle kanalen onze bezoekers ten dienste te staan!

Theo van Herwijnen geeft toelichting op 200 jaar Burgerlijke Stand

In 2011 bestaat de Burgerlijke Stand 200 jaar. Reden voor Regionaal Archief Tilburg om daar het komende jaar regelmatig aandacht aan te besteden. Dat begint al op 8 januari 2011 met een presentatie van Theo van Herwijnen in de hal van Kazernehof 75 in Tilburg.

In 1811 kreeg heel Nederland een Burgerlijke Stand. Dat had twee belangrijke consequenties. Sindsdien moest iedere Nederlander een vaste achternaam hebben, die maar op één manier geschreven mocht worden. Het kon dus niet meer voorkomen, dat een bepaald persoon zich de ene keer Janssen noemde en de andere keer Jansen, zoals vóór 1811 eerder regel dan uitzondering was.

Daarnaast werden vanaf 1811 afzonderlijke registers van geboorte, huwelijk, overlijden en huwelijksafkondigingen bijgehouden door de overheid, niet meer alleen door de kerk. Ambtenaren kregen er dus een belangrijke taak bij, die in het begin niet altijd even goed werd uitgevoerd! Bij een aantal gemeenten werden de verschillende akten vaak chronologisch per jaar in één register ingeschreven.
De eerste jaren van de burgerlijke stand (1811-1813) werden de akten in het Frans opgemaakt. Daarbij werden ook de voornamen verfranst. Als een vader aangifte deed van de geboorte van zijn zoon Jan of Johannes werd deze zoon in de geboorteakte Jean genoemd en deze voornaam zou hij zijn hele leven houden. Taalverwarring alom! Vanaf 1814 zijn dan ook alle akten Nederlandstalig. In de loop van de 19e eeuw werden formulieren ontwikkeld voor de inschrijvingen, om het aantal fouten te beperken.

Deze ‘beginnersfouten’ hebben er toe geleid dat er nu een goed werkende Burgerlijke Stand bestaat.
Regionaal Archief Tilburg zal in 2011 door middel van presentaties in de hal van het archief, een blog op de website, lezingen en een educatief programma aandacht besteden aan 200 jaar Burgerlijke Stand. Aftrap hiervan is op 8 januari om 11.00 uur als Theo van Herwijnen de presentatie in de hal toelicht. Aan de hand van vele voorbeelden zal hij aangeven wat de mogelijkheden zijn van het zoeken in de registers van de Burgerlijke Stand, een onmisbare bron voor het doen van onderzoek naar voorouders.

Programma zaterdag 8 januari
11.00 uur  Start van de presentatie van Theo van Herwijnen in de hal en het onderzoekerscentrum van Regionaal Archief Tilburg
9.30-16.00 uur Mogelijkheid om eigen archiefonderzoek te doen in het onderzoekerscentrum

Locatie: Regionaal Archief Tilburg, Kazernehof 75, 5017 EV Tilburg
Vrij entree

Scanning on Demand

Op 5 november 2010 is Regionaal Archief Tilburg begonnen met een pilot Scanning on Demand. Dit betekent dat papieren dossiers op aanvraag digitaal gemaakt worden. In deze pilot doen de twee gemeenten Alphen-Chaam en Oosterhout mee. In plaats van het uitlenen van de papieren dossiers bieden we nu de mogelijkheid de dossiers digitaal aan te leveren. In samenwerking met de scan afdeling van de gemeente Tilburg zijn we nu bijna twee maanden bezig…en met succes! De deelnemende gemeenten zijn enthousiast dus wellicht komt er een vervolg of zelfs een uitbreiding in het nieuwe jaar.

De eerste akten van de burgerlijke stand

In het werkgebied van RAT zijn op 1 januari 1811 twee akten voor de burgerlijke stand opgemaakt, een overlijdensakte te Loon op Zand en een geboorteakte te Goirle. Opmerkelijk is dat de akte in Loon op Zand in het Nederlands is geschreven en die te Goirle in het Frans. De voorschriften bepaalden, dat de akten bij voorkeur in het Frans zouden moeten worden opgemaakt. Als de akte in het Nederlands werd opgemaakt moest er later een Franse vertaling aan toegevoegd worden. Dat is in Loon op Zand echter niet gebeurd.

De eerste overlijdensakte te Loon op Zand:

De eerste geboorteakte te Goirle:

Belettering onderzoekerscentrum

Het resultaat van de belettering 200 jaar Burgerlijke Stand 1811 2011. Een paar uur hard werken met grote plakletters, krabbertjes en een hitte apparaat heeft dit prachtige uitzicht in het onderzoekerscentrum opgeleverd. 200 jaar Burgerlijke Stand: wij zijn er klaar voor!

200 jaar 1811 - 2011

Het eerste begin is gemaakt: vandaag werd de studiezaal voorzien van een wandbrede belettering 200 jaar Burgerlijke Stand 1811 - 2011. Theo van Herwijnen is al enkele malen in de pen geklommen om te bloggen over de BS. Er staan wonderlijke zaken in en we lezen ze graag.

Op 6 januari gaan we vitrines inrichten met originele boeken en akten uit 1811. Hoe ging dat eigenlijk? Was dat een geleidelijke invoering of was er van de een op de andere dag een Burgerlijke Stand? En daarvoor, hoe werd het toen geregistreerd?

Theo van Herwijnen gaat het ons vertellen op zaterdag 8 januari 2011 om 11.00 uur in de hal van Regionaal Archief Tilburg. Daarna laat hij zien hoe we die Burgerlijke Stand kunnen gebruiken. Schijnt iets met je voorouders te maken te hebben...;-)

Fijne feestdagen!

In het nieuwe jaar staat er weer veel te gebeuren. Zo besteden we aandacht aan het 200-jarig bestaan van de Burgerlijke Stand. Op 8 januari begint dat al met een presentatie van Theo van Herwijnen, in de hal van het archief. Houd onze website en blog in de gaten om bij te blijven. Nog geen abonnement op onze digitale nieuwsbrief? Meldt u aan! Eens per maand krijgt u al het nieuws overzichtelijk toegestuurd.

Kaarten en Plattegronden

Onder leiding van docent Pieter Goudappel komen studenten van de Lerarenopleiding Aardrijkskunde naar Regionaal Archief Tilburg voor topografisch onderzoek. Het archief beschikt immers over een groot aantal kaarten en plattegronden. In begin 2011 zal zelfs Tilburgs grootste kaart, de´Kaart van Zijnen´, worden gedigitaliseerd. Ondertussen heeft het archief de kaarten en plattegronden online gezet in Flickr.com. Deze set is echter niet voor iedereen toegankelijk. Studenten, die hiervan gebruik willen maken, sturen een mail naar Petra Robben. Voor degenen die willen, is er mogelijkheid om in een Ning Community kennis en ervaringen met elkaar te delen.

Nieuwe archieven van de Heemkundekring De Kleine Meijerij

Heemkundekring
"De Kleine Meijerij", die over een eigen gebouw beschikt aan de Spoorlaan in Oisterwijk, zocht onlangs contact met de vraag of een deel van de archieven konden worden ondergebracht bij het Regionaal Archief Tilburg.

De verzameling bevat een elftal kleine en wat grotere particuliere archieven. Afgelopen tijd zijn deze toegankelijk gemaakt door Marty Dost en op onze website geplaatst. Het zijn soms heel bijzondere archieven zoals het notulenboek van de R.K. Werkliedenverbond, een voorloper van de Katholieke Arbeidersbond en het Nederlands Katholiek Vakverbond, afdeling Oisterwijk. Onderwijs komt ook voor, het bevat een kopieboek van de uitgaande brieven van de Huishoudschool St. Martha te Oisterwijk. De archiefjes reflecteren ook de vrije tijdbestedingen zoals de operettevereniging Nil Volentibus Arduum,sociaal-cultureel centrum Den Boogaard te Moergestel, de bridgeclub en de toneelvereniging Eendracht Maakt Macht. Ook laat het de andere tijdbesteding zien van huisvrouwen zoals in de archieven van de Katholieke Vrouwenorganisatie (K.V.O.)en de Nederlandse Vereniging van Huisvrouwen beiden te Oisterwijk.

De maatschappij verandert, maar het Regionaal Archief Tilburg legt voor u met dank aan de Heemkundekring de herinneringen uit het verleden vast.

Bestuur Heemkring Molenheide bezoekt Regionaal Archief Tilburg

Al jaren is er veel contact tussen Regionaal Archief Tilburg en de heemkundekringen in de regio. Eén van deze heemkundekringen, Molenheide uit Gilze en Rijen, bracht op 17 december 2010 een bezoek aan het archief.

Heemkring Molenheide is een actieve groep die zich bezighoudt met de geschiedenis van de gemeente Gilze en Rijen. Het gaat concreet om de kerkdorpen Gilze, Rijen, Hulten en Molenschot. Molenheide is opgericht in 1977. De kring heeft ruim 400 leden, waarvan een deel actief deelneemt in werkgroepen als genealogie, de bibliotheek, tijdschrift De Mulder. In 2009 opende Molenheide een vernieuwd onderkomen met een tentoonstellingsruimte, een heemtuin en een studiezaal. Driemaal per maand is deze studiezaal open voor historisch en genealogisch onderzoek.

Mariëlle van Hezewijk, Kees Tijs (secretaris), Cor en Helma Schrauwen, Bert Willemen en Bert Wagemakers (voorzitter) kwamen door de sneeuw naar Regionaal Archief Tilburg om nader kennis te maken. Luud de Brouwer, hoofd archief, lichtte de vele mogelijkheden toe die onze website heeft voor het doen van genealogisch onderzoek. Ook BeeldOnline, de fotodatabank werd uitgebreid belicht, met de mogelijkheid om als bezoeker per foto reacties toe te voegen.
De Tilburgse Tijdmachine werd uitgebreid bekeken. Een aantal leden is momenteel bezig met het opstellen van de Canon van Gilze en Rijen. Logisch gevolg is het om te denken aan een tijdmachine voor Gilze en Rijen, met de Canon als uitgangspunt. Inspiratie en enthousiasme is er genoeg!

In het depot werden een aantal parels uit de collectie van Gilze en Rijen bekeken. Een gerestaureerd resolutieregister van het Dorpsbestuur Gilze en Rijen uit 1801, de plakboeken van oud gemeentesecretaris Adriaan Hoevenaars en die van de Stichting ‘Gilze Rijen Stop’ uit de jaren ’70, oude foto´s, een plattegrond van een begraafplaats. Zoals zo vaak gebeurd bij archiefstukken, werd er meteen over gediscussieerd, herinneringen opgehaald, en werden linken gelegd met het heden.
Yvonne Welings, gemeentearchivaris, liet verschillende manieren zien waarop ingebonden boeken gerestaureerd kunnen worden. Materiaal dat voorheen te teer was om op te pakken, is door vervezeling weer sterk en bruikbaar voor onderzoek.






Dergelijke bezoeken zijn inspirerend voor zowel de Heemkundekring als Regionaal Archief Tilburg.

Goedenvrijdag, een opmerkelijke voornaam

Het is weer eens wat anders dan Jan of Piet

In 1811 wordt te Baarle-Nassau de geboorteakte ingeschreven van een jongetje met een wel zeer opmerkelijke tweede voornaam.

Op 12 april 1811 verschijnt voor de ambtenaar van de burgerlijke stand van Baarle-Nassau: Corneil Verheijen, oud 67 jaar, landbouwer, wonende te Baarle-Nassau. Hij verklaart dat heden (dus op 12 april 1811) zijn dochter Anne Verheijen, oud 39 jaar, bij hem wonende, is bevallen van een kind van het mannelijk geslacht, aan welk kind hij de voornamen wenst te geven van Guillaume Goedenvrijdag.

Het kind heet dus volledig: Guillaume Goedenvrijdag Verheijen.

In de marge van de geboorteakte is aangetekend: Guillaume Goedenvrijdag, daarmee suggererend dat Goedenvrijdag de achternaam is, hetgeen niet juist is. Ook in de tafel is Goedenvrijdag als achternaam vermeld.

Helaas heb ik over dit kind geen nadere informatie beschikbaar.

Moeder Anne Verheijen overlijdt op 39-jarige leeftijd en ongehuwd op 29 september 1811 te Baarle-Nassau.

Wie weet meer?

200 jaar Burgerlijke Stand 1811-2011

In 2011 herdenken we het feit, dat 200 jaar geleden de Burgerlijke Stand werd ingevoerd. Dat was weliswaar al in 1796 in sommige streken (Zeeuws-Vlaanderen en delen van Limburg) gebeurd, maar in 1811 kreeg heel Nederland een Burgerlijke Stand. Een van de belangrijkste consequenties van die invoering was, dat iedere ingezetene, een achternaam moest aannemen, voorzover hij/zij die niet bezat (en dat gold met name voor de Joden) en zij, die al wel een achternaam hadden, deze voortaan op één manier moesten schrijven. Het kon dus niet meer voorkomen, dat een bepaald persoon zich de ene keer Janssen noemde en de andere keer Jansen, zoals vóór 1811 eerder regel dan uitzondering was. De bedoeling van de wetgever was om afzonderlijke registers van geboorte, huwelijk, overlijden en huwelijksafkondigingen aan te leggen. Dat is lang niet altijd gebeurd. Bij een aantal gemeenten werden vaak de verschillende akten chronologisch per jaar in één register ingeschreven. De eerste jaren van de burgerlijke stand (1811-1813) werden de akten in het Frans opgemaakt. Daarbij werden ook de voornamen verfranst. Als een vader aangifte deed van de geboorte van zijn zoon Jan of Johannes werd deze zoon in de geboorteakte Jean genoemd en deze voornaam zou hij zijn hele leven houden.Vanaf 1814 zijn de akten Nederlandstalig, aanvankelijk vaak nog geheel geschreven, maar in de loop van de 19e eeuw vervangen door formulieren, om het aantal fouten te beperken. Uit veiligheidsoverwegingen werden de geboorte-, huwelijks- en overlijdensregisters in tweevoud opgemaakt, zodat er altijd nog een exemplaar beschikbaar was, mocht er een door brand, overstroming of iets dergelijks verloren geraakt zijn. Met name in de eerste helft van de 19e eeuw zijn er veel fouten gemaakt in de burgerlijke stand, die konden worden gecorrigeerd door tussenkomst van de rechtbank of de koning(in). Regionaal Archief Tilburg zal dit jaar door middel van exposities in de hal van het archief, een blog op de website, presentaties, lezingen en een educatief programma in vogelvlucht aandacht besteden aan 200 jaar burgerlijke stand.

Roestelberg in Kaatsheuvel

Roestelberg is een natuurgebied aan de rand van de Loonse en Drunense duinen. In de loop van de twintigste eeuw is het tot een aantrekkelijk recreatiegebied ontwikkeld. Op woensdag 30 Juli 1941 berichtte het Noordbrabantsch Dagblad het huisgezin over de Roestelberg het volgende:

Als u als uitgangspunt den Roestelberg neemt, onder Kaatsheuvel, kunt u wandelingen maken van uren en uren door een onvergelijkelijk weelderig gebied, waarin zoowel bosch als hei,water en zand, dalen en duinen de aandacht vragen.

Kijkend naar bovenstaande ansichtkaarten die we kregen van het Gemeentearchief Waalwijk en de blik van nu lijken tijden niet veranderd te zijn.

Maandag Verhuisdag: Drimmelen

Vandaag werden een vijftigtal meters overheidsarchieven van de gemeente Drimmelen geplaatst in de Tilburgse archiefbewaarplaats. De gemeente Drimmelen kent gemeentelijke herindelingen en is gevormd uit de voormalige gemeenten Hooge en lage Zwaluwe, Made, Terheijden, Made en Drimmelen. In de Archiefwet is bepaald dat overheidsinstellingen verplicht zijn om archieven na twintig jaar over te brengen naar een archiefbewaarplaats.

Het zijn de archieven van de voormalige gemeentebesturen Hooge en Lage Zwaluwe 1981-1996, Made en Drimmelen 1974-1996 en aanvullingen op de Hinderwetvergunningen Made en Drimmelen 1947-1996, Terheijden, 1933-1996 en Hooge en Lage Zwaluwe, 1934-1996. Het archief van het gemeentebestuur Terheijden verwachten we volgend jaar. De archieven zijn in opdracht van de gemeente Drimmelen bewerkt door archiefbewerkingsbureau Allbidigit, de !GO Groep Oosterhout tekende voor de materiële verzorging.

Op het archief berusten enkele openbaarheidbeperkingen wegens privacybescherming. De archieven kunnen tijdens de openingstijden van het Onderzoekerscentrum worden geraadpleegd.

Winters tafereel



Vrijdagochtend 3 decmber 2010 8.00 uur



Van leerlingen en studenten

De maand november kwam Regionaal Archief Tilburg goed onder de aandacht van leerlingen en studenten. Zo begon de maand met de aanloop van maar liefst 100 leerlingen van het Theresialyceum. Vierdejaars die een hele dag op stap waren in het centrum van de stad. Verdeeld in groepen gingen zij onder andere op zoek naar het Mysterie van Tilburg. een uitgave van Stadsmuseum Tilburg met daarin vragen over gevelstenen, raadsels over mysterieuze personen en kwesties rondom plaatselijke gebeurtenissen. Ook onder leiding van stadsgidserij Tilburg kregen de Theresianen tekst en uitleg over koning Willem II. Zij wandelden langs het Paleis-Raadhuis, de gedenknaald, de sterfplek en het voormalige woonhuis van de koning. In de studiezaal van Regionaal Archief Tilburg zochten de leerlingen verder in archieven, boeken, kranten naar (nog) meer wetenswaardigheden over de bijzondere koning Willem II. Werd ook hier een mysterie onthuld?

Andere bijzondere (educatieve) bezoekers waren de trainers van het weerbaarheidsproject Marietje Kessels. Deze mannen en vrouwen verzorgen trainingen - gedurende enkele weken - op basisscholen voor de groepen 7 en 8. Deze leerlingen wordt onder andere geleerd om om te gaan met agressie, met pesten en ongewenst gedrag van anderen. De trainers van het Marietje Kesselsproject waren onder de indruk van zowel het archiefmateriaal als het haarschilderij dat na de dood van Marietjes haar werd gemaakt. Regionaal Archief Tilburg ontwikkelde een werkboekje voor het onderwijs, waarin leerlingen op zoek gaan naar bronnen over Marietje Kessels.

De studenten van lerarenopleiding Geschiedenis Mens & Maatschappij (Fontys Hogescholen) volgden het afgelopen seizoen een module Regionale Geschiedenis. Zij kregen van Fontysdocent Ton Emonds de opdracht om een klein onderzoek te verrichten naar een onderwerp in Tilburg. Gestimuleerd werd om genruik te maken van de bronnen van het archief. Daarop ging ondergetekende naar de Fontys om een gastcollege te verzorgen over het archief. Zo maakten de studenten kennis met het archief via het filmpje op You Tube. Zij zagen hoe je in de website kunt 'zoeken door alles'. Daarna kregen zij de opdracht hun verhalen toe te voegen aan het Geheugen van Tilburg. IJverige studenten worden beloond met een extra studiepunt.

Een laatste bijzondere groep werd gevormd door de jonge dames van Instituut Broers. Toekomstige secretaresses waren benieuwd in het analoog en digitaal archiveren en inventariseren. Zij kregen deskundige uitleg van archiefmedewerker Theo Brans, een demonstratie en toelichting op microfiches door Theo van Herwijnen,  inzage in het krantenarchief door Jasmijn van der Hamsvoord en een powerpoint 'Wat is een archief?' door Petra Rutten. Veel informatie binnen één uur. Maar de dames waren zeer tevreden en hadden veel geleerd.

Lied over de schonste stad van het laand

Tilburgs Lied

Wij komen van de schonste stad
De schonste stad van het Zuijen
En as ge om 5 uur wakker wordt
Dan heurde de klok al luijen
En as ge oew ogen open doet
Het is nie om te lijen
Dan ziede daer een paorke staon
Heel stevig aon het vrijen

De straoten zen hier ammaol glad
Dè moet tenminste lijken
Mar as ge dur de Koeistraot rijdt
Dan zal dè heel gaauw blijken.
De stenen liggen schots en scheef
de straot zit vol mee scheuren
En as ze weer zen goed gelee
Dan beginnen ze weer van veuren

En as ge soms te vrijenstaot
In 'n poortje mee 'n wichje
Dan komt er 'ne plitieagent
En die knippert mee z'n lichje.
He zee we staode gè daor te doen
In 't donker mee dè mèdje
Dan zegde niks, mar ge denkt meteen
We gaon naor eenaander pedje.

De raod die zaat nog laot bijeen
Ze wo'n iets gaon besluiten
Der kwaam 'ne schouwburg in de stad
Mar daor kunnen we weer naor fluiten,
De tunnel die gao ook nie deur
De zulde wellis zien
Mar komde over 100 jaor
Dan is ie er wel misschien

Der zo'n optocht komen hier
Van ammaol wolle kère
Mat 't vurig joar ging 't nie deur
Al zagen we 't nog zo gère
We zèn toen buiten de stad gegaon
Naor Zundert bij Bredao
Waorum kan dè naa hier ok nie
Gao dè naa mar is nao

We schènen na wel allemaol
Op die goede aauwe stad
Mar 't is er toch zo slecht nog niet
Want ge het 't er goed gehad
Want zède in de vremde oot
Dan kunde niet vergeten
Dè ge in de schonste stad van het laand
Zoveul jaoren het versleten


De herkomst van dit lied is niet bekend,
wie kan ons aan de juiste informatie helpen ?
Ook willen we graag weten op welke melodie
het gezongen werd ?

Spectaculaire bankoverval in Tilburg

In oktober 1965 werd Tilburg geconfronteerd met de eerste echt grote bankoverval in Nederland. De Amrobank aan de Heuvel (toen nog Heuvelring) werd in iets van 7 minuten overvallen en een grote buit werd meegenomen. Het bleek te gaan om een internationaal opererende groep, politiekorpsen in Frankrijk, Duitsland en Italië hebben meegewerkt tijdens het onderzoek.

De bankoverval is nu 45 jaar geleden. Reden voor Omroep Brabant om de zaak nog eens te belichten. Aan de hand van archiefmateriaal en verhalen van ooggetuigen wordt geprobeerd de situatie opnieuw te beschrijven. Yvonne Welings, gemeentearchivaris, leest uit het procesverbaal voor hoe het er in de bank aan toe moet zijn gegaan en een ooggetuige, Moniek Toebosch, geeft haar verhaal. Zij was destijds 17 jaar en stond toevallig aan de overkant van de straat. De rechercheur van destijds, Frank Kremers doet verslag vanuit de kant van de politie.

Spanning en sensatie! De stad in rep en roer! Het politiedossier, in de collectie van Regionaal Achief Tilburg, is een dik pak papier, en wordt nog niet vrijgegeven. Stukken uit het politiearchief zijn pas 75 jaar na dato in te zien. Nog even wachten dus.

Filmpje van archief in Paradiso

In mei 2010 lieten we op dit weblog al een filmpje zien dat Anne Neijnens maakte in Regionaal Archief Tilburg. In één minuut geeft ze een impressie van het archief. Dit filmpje stuurde ze in voor The One Minutes, een initiatief waarmee filmmakers in filmpjes van één minuut iets in beeld brengen.
Zondag 28 november 2010 wordt dit filmpje getoond in Paradiso, waar de 59 beste One Minutes filmpjes te zien zijn bij de Waar Geschiedenis Begint Show.

Auteursrecht en 'alles voor iedereen'

Ondanks alle beschrijvingen, inventarissen, lijsten en toelichtingen die er in het verleden vervaardigd zijn, kun je in een archief altijd weer verrassende ontdekkingen doen. Voor de vele onderzoekers (en medewerkers) is dit vaak één van de vele drijfveren om zich in het onderzoek te storten.

Zo werd ik vorige week getroffen door de filmtitel:"onbekend"!(archiefnummer 419 DVD nr 94). Dat kan natuurlijk niet! Dus heb ik de film bekeken. Het bleek een kort, ontroerend amateurfilmpje te zijn: een vrouw (moeder/oma)in de tuin, een kinderwagen en twee spelende meisjes. Gegevens over het wie, waar, hoe en wat heb ik (nog) niet kunnen vinden. Nu is er een handige en eenvoudige manier om iets over dit filmpje te weten. Publiceer het op YouTube en vraag 'het publiek' er eens naar te kijken. In wezen een bewegende versie van de rubriek "Weerzien" in het Brabants Dagblad.



Dat ik dit filmpje op YouTube zet, heeft een riskant randje: immers de maker van een foto of een film (of een tekst) bezit het auteursrecht. En wel tot 70 jaar na zijn of haar overlijden. In de praktijk geldt dit auteursrecht voor een 'artistieke' prestatie, een amateurfilmpje zal minder problemen opleveren.

Archiefdiensten, en zeker ook het Regionaal Archief Tilburg, zijn een slag aan het maken om juist zoveel mogelijk bronnen online beschikbaar te stellen, liefst gratis. De onderzoeker kan de bronnen weer gebruiken voor onderzoek, presentaties, creatieve verwerking. Het idee daarachter is dat erfgoed van ons allemaal is. Maar lang niet al het materiaal dat een archiefdienst beheert (en dat geldt zeker voor het beeldmateriaal) is zo makkelijk te publiceren. Het auteursrecht zit dan een beetje in de weg. Daar wringt het. Natuurlijk is het voor de maker belangrijk dat hij of zij verdient en blijft verdienen aan een product. Voor instellingen als een archiefdienst is het echter vaak een onbegonnen puzzel om uit te zoeken wie de rechthebbende is. Immers het auteursrecht blijft gehandhaafd tot 70 jaar na het overlijden van de maker. In die tijd kan een hele trits kinderen en kleinkinderen rechtsopvolger zijn (die het soms ook nog oneens zijn).

Een handreiking voor dit probleem is de Creative Commons afspraak: de maker/rechthebbende publiceert het produkt foto, film, muziek, boek) en geeft toestemming het binnen bepaalde voorwaarden te (her-)gebruiken: met naamsvermelding, niet commercieel, etc.

Dit biedt nog geen oplossing voor de werken die ouder zijn en waarvan de rechthebbende (ook na uitgebreid onderzoek) niet bekend is. Beelden voor de Toekomst gaat hiervoor op 10 december een overeenkomst sluiten met Pictoright, de collectieve beheersorganisatie voor visuele makers in Nederland.

De collectie van Regionaal Archief Tilburg is tot nu toe niet dusdanig dat er grote licentiecontracten moeten worden afgesloten met een bedrijf als Pictoright. Hier proberen we zo zorgvuldig mogelijk met de rechten om te gaan, mocht blijken dat er op het bovenstaande filmpje of foto's die wij publiceren auteursrecht berust, dan vragen wij de rechthebbende vriendelijk contact met ons op te nemen.

Groeten uit Oisterwijk, Parel van Nederland

Oisterwijk, Parel van Nederland heet een vakantiealbum, dat deze week per post uit Drenthe werd opgestuurd. Het album bevat ingeplakte ansichtkaarten van Oisterwijk met hier en daar wat uitstapjes naar Udenhout en Baarle-Nassau.

De eigenaresse woont in Drenthe en was jarenlang achterheen op vakantie in Oisterwijk geweest en had daar de plaatjes aangeschaft. De ansichtkaarten, die niet werden niet verstuurd, tonen typische jaren vijftig en zestigtaferelen:
het postkantoor, het Trouwlaantje, Kerkplein, vakantieoord Bos en Ven, Stationsstraat, De Schaapskooi, natuurbad Staalbergven en natuurlijk niet te vergeten de Oisterwijkse vennen zelf.

Na vijftig jaar hebben de ansichtkaarten zonder dat ze ooit verstuurd zijn hun weg naar het Zuiden weer gevonden.

Frank van Pamelen over het nut van Kunst en Cultuur

Soms zegt een gedicht meer dan genoeg.

Maria Gorettihuis aan het Wilhelminapark, voorheen St. Josephhuis St. Anna

Afgebeeld gebouw van het St. Josephhuis Maria Goretti aan het Wilhelminapark werd in de jaren zestig gebouwd naar het ontwerp van architect Jan Remmers Alph.zn. De oude panden van het St. Josephhuis St. Anna, waar de zusters Carmelitessen van het Goddelijk Hart van Jezus zo'n honderdvijftig kinderen verzorgden waren niet meer geschikt. Aanvankelijk was dit tehuis voor onverzorgde kinderen gehuisvest op de hoek van de Korvelseweg / St. Annaplein, maar dit bleek al gauw te klein en in 1905 betrokken de zusters een groter pand aan het Wilhelminapark. Het Huis voor voogdij en verlaten kinderen werd op vrijdag 14 mei 1915 ingezegend door pastoor Le Blanc van 't Goirke. Zo nu en en dan werd er een beroep gedaan op de Tilburgse bevolking, in 1929 rond Sinterklaastijd berichtte de Nieuwe Tilburgsche Courant dat er 150 lege klompjes stonden te wachten.

Een groter beroep op de Tilburgse bevolking werd gedaan voor de realisatie van de nieuwbouw. Het heeft enige jaren geduurd voordat het hele bedrag bijeen was vergaard, in 1963 werd de nieuwbouw geopend. De zusters vingen kinderen op, met name uit gebroken gezinnen. Meisjes verbleven er tot hun 21ste jaar, jongens gingen op vanaf hun tiende levensjaar naar Huize Nazareth. In 1969 werd de vereniging omgezet in een stichting met de naam St. Josephhuis Maria Goretti. Drie jaar later in 1972 vertrokken de zusters en leken namen het werk over. Het kinderhuis ging in 1978 op in de nieuw op te richten Stichting Sociaal Agogische Samenwerking Tilburg (SAST), waartoe o.a. ook Huize Nazareth ging behoren. Uiteindelijk is deze stichting in 1996 onderdeel geworden van een groter geheel: de stichting Kompaan, een organisatie voor jeugdhulpverlening, jeugdgezondheidszorg en jeugdwelzijn. In 1982 werd het leegstaande pand in gebruik genomen door het kunstenaarscollectief Stichting ENNU.

Een oud-medewerker van het tehuis J. Heeren heeft de geschiedenis van het internaat uitgebreid gedocumenteerd. Daarnaast heeft hij archiefstukken en foto's weten te redden. De archiefstukken kunnen voor zover ze openbaar zijn vanaf heden worden geraadpleegd. Misschien komt er nog wel eens een boek over.....

Nagekomen bericht:
Op dinsdag 31 januari 2012 heeft het Brabants Dagblad editie Tilburg uitgebreid bericht over het boek, dat helaas tot nu toe niet in druk is verschenen.
Zie Jeroen Ketelaars, Jongens bleven tot hormonen opspeelden, in: BD 31.01.2012.

Wie kent er nog een pand van Jos. Donders?

Stel je voor, je zit met je moeder in de auto en ineens zegt zij: “Dat pand is gebouwd door je opa. En daar verderop staat er nog één.” Uiteraard denk je dan: ” Wat is er nog meer van hem?”
Op 18 november lichtte Wout van Bommel, kleinzoon van Tilburgs architect Jos. Donders, het werk van zijn opa toe. Jarenlang deed hij onderzoek naar het werk van zijn grootvader, in gang gezet door dat autoritje met zijn moeder. Van Bommel deed onder andere onderzoek in Regionaal Archief Tilburg, hij werd geholpen door Berry van Oudheusden en Harrie Schoenmakers om in

Veel geïnteresseerden voor de boekpresentatie

krantenarchieven en slooparchieven panden op te sporen. Het Brabants Dagblad plaatste artikelen over Van Bommels speurtocht en spontaan meldden bewoners van Jos. Donders panden zich.

Waarom al die moeite? Waarom niet gewoon even het archief van het architectenbureau Jos. Donders open slaan? Heel simpel: het archief is er niet meer! Het kantoor stond aan de Langestraat en daar was ook het Dondersarchief. WOII was nog maar net afgelopen toen oud papier werd ingezameld. De opbrengst daarvan werd gebruikt voor de wederopbouw van het land. Kleinzoon Paul zag wel wat in de lading papier van het archief en vroeg of hij het niet mocht gebruiken voor die inzameling. Hij kreeg instemming en leverde 1000 kilo papier in! Wat was hij blij, hij had de grootste verzameling oud papier voor de wederopbouw! En weg was het archief, weg waren alle bewijzen van de gebouwen waar zijn vader zo hard voor had gewerkt. Niemand in de familie zag destijds de waarde van de tekeningen en schetsen.

Het leverde Wout van Bommel echter wel een spannende zoektocht op naar de panden die zijn grootvader heeft gebouwd. Onschatbare waarde voor het terugzoeken waren een vijftal

Erwin Eij (links) krijgt het eerste exemplaar van Wout van Bommel

kasboeken en twee aanbestedingsboekjes die nog in familiebezit waren gebleven. Soms stuitte hij op een adres waar een pand moest staan en bij bezoek aan die plek vond hij er alleen een braakliggend terrein. Te laat….

270 panden zijn opgespoord, waarvan er 70 zijn gesloopt. Het nagenoeg complete oeuvre is terug te vinden in het boek ‘Het Tilburg e.o. van architect Jos. Donders - toen (1898–1940) en nu’, met een huidige foto, historische foto of een bouwtekening van elk pand.

10 panden van Jos. Donders zijn rijksmonument, 31 gemeentelijk monument en een aantal is beschermd dorps- of stadsgezicht. Joost op ´t Hoog van monumentenzorg van de Gemeente Tilburg legde uit hoe het zat met monumenten. Een lastige afweging!

Het eerste exemplaar van het boek werd door Wout van Bommel overhandigd aan Erwin Eij, voormalig voorzitter van de Bouwvereniging De Woonstad. Deze vereniging heeft geknokt voor het behoud van het Cenakel en, samen met een buurtcomité onder leiding van Riet van Beurden, voor het Jos. Donderspand Huize Nazareth. Stel je voor dat deze markante gebouwen verdwenen waren uit Tilburg! De presentaties, het boek en de tentoonstelling geven aan dat Jos. Donders bij Tilburg hoort en dat zijn werk gekoesterd moet worden.

Het boek is voor € 19,95 te koop bij Regionaal Archief Tilburg, bij de betere boekhandel en te bestellen via www.josdondersweb.nl.
De tentoonstelling (samengesteld door Stadsmuseum Tilburg) is te zien tot 31 december in
Kazernehof 75 in Tilburg. Dinsdag t/m vrijdag 9.30 – 17.00 uur en iedere 2e zaterdag van de maand 9.30 – 16.00 uur

Presentatie Digitaal Oorkondenboek Noord-Brabant

Op 17 november 2010 is de website van het Digitaal Oorkondenboek van Noord-Brabant (http://www.donb.nl/) gelanceerd in het Regionaal Historisch Centrum Eindhoven. De website bevat een database met de oorkonden van het Land van Heusden en Altena en van de heerlijkheden Cuijck, Ravestein, Megen, Boxmeer en Bokhoven vanaf 722 tot 1312. Deze website is de voorzetting van het lijvige, tweedelige Oorkondenboek van Noord-Brabant tot 1312. Het eerste deel, door H. Camps, bevat de oorkonden van de Meierij van ´s-Hertogenbosch. Het tweede deel bevat de oorkonden van de heerlijkheden Breda en Bergen op Zoom. Voor dit deel waren M. Dillo en Geertrui van Synghel  verantwoordelijk.(Deze oorkonden staan niet op de website van het Digitaal Oorkondenboek). In de database worden de eerste 70 van de ongeveer 750 oorkonden - met afbeeldingen- toegankelijk gemaakt voor geïnteresseerden in de middeleeuwse geschiedenis van Noord-Brabant. Dit enorme karwei is het werk van dr. Geertrui van Synghel.

De website wordt geflankeerd door een educatief programma (Wie schrijft, die blijft) voor het primair onderwijs en de brugklassen van het voortgezet onderwijs. Dit programma werd gepresenteerd door Ivonne Lipsch (consulent cultuurhistorie RHC Eindhoven). Ik werd er heel enthousiast van: Door middel van een verhaal over een valse oorkonde (geschreven door jeugdboekenschrijver Gerard Sonnemans), een rondleiding in het archief en een spel ´het geheimzinnige handschrift´ maken kinderen kennis met oorkonden, scriftcultuur en de middeleeuwse leef- en ideeënwereld.

Adriaantje zou geen vrouw zijn

Studenten van Universiteit van Tilburg bezochten onder leiding van docent Trix van Erp- Jacobs Regionaal Archief Tilburg. Therris Burgers - een van de studenten- schreef een verslag naar aanleiding van 'een dagje archief':

In het kader van het vak ‘Oud Vaderlands Recht’ togen wij – drie studenten van de Rechtenfaculteit Tilburg – samen met onze docent richting het Regionaal Archief te Tilburg. Alledrie hadden wij een eigen opdracht. Mijn collegae zouden zich gaan verdiepen in het recht omstreeks 1810 in de gemeente Tilburg. Ik zelf zou de dag besteden aan een echtscheidingszaak uit hetzelfde jaartal, zij het gesitueerd in Loon op Zand.


In laatstgenoemde zaak verzocht de echtgenoot – Martien Couwenberg – om ‘dissolutie van het huwelijk en de vrijheid zich ‘weder ten anderen huwelijk te mogen begeven’. Zijn echtgenote – Adriaantje van den Hout – zou namelijk niet geschikt zijn voor het huwelijk wegens ‘misvormige gestalte en wangeschapenheid van het lichaam’. Kort gezegd kwam het er op neer dat Adriaantje geen vrouw zou zijn. Tot welk geslacht zij wel zou behoren wordt als zodanig niet genoemd in het processtuk.


De rechtbank besloot uiteindelijk en dorpsvroedvrouw om raad te vragen. Deze verklaarde na onderzoek en onder ede, dat Adriaantje wel degelijk een vrouw was. Het verzoek om echtscheiding werd daarop ook afgewezen. Nader onderzoek wees uit dat Adriaantje 29 jaar later overleed op 78-jarige leeftijd. Op haar overlijdensakte staat zij alsnog vermeld als de weduwe van Martien Couwenberg.

Interview Wout van Bommel op de radio

Donderdag 18 november 2010 presenteert Wout van Bommel in Regionaal Archief Tilburg zijn boek over de Tilburgse architect Jos Donders. Vanaf die datum zal het boek verkrijgbaar zijn, onder andere in het archief. Vorige week al was op Radio Magnifique een radio-interview met Van Bommel te horen. Luister het na om meer over het nieuw te verschijnen boek te horen.

Deel 1 van het interview 

Deel 2 van het interview

In de hal van het archief zal een tentoonstelling ingericht worden rondom Jos Donders en zijn werk. Deze is tot en met eind december te bekijken.

Speciale dagen en openingstijden

Op dinsdag 23 november is Regionaal Archief Tilburg vanaf 14.00 uur gesloten in verband met een teambuildingsdag van alle archiefmedewerkers. Dat betekent dat het Onderzoekerscentrum GESLOTEN is.

Op 24 december en op 31 december is het archief gesloten vanaf 16.00 uur. Dit in verband met de feestdagen van december.

De kist voor de Kaart van Zijnen is klaar

De Kaart van Zijnen is inmiddels in de speciaal ontworpen kist gehangen en verplaatst naar het depot van het archief. Dit was een hele operatie! De kist is meer dan drie meter lang en kan niet in één keer naar het depot getransporteerd worden. Van te voren is uitgebreid gemeten hoe de kist gebouwd moest worden om de kist wel in het depot te krijgen. In twee delen!

De twee losse delen van de kist én de rol waarop de kaart wordt gerold, gaan afzondelijk naar beneden, naar het depot (dat ligt onder het parkeerterrein van het archief). In het depot wordt de kist vakkundig in elkaar gezet en gefixeerd. De kist wordt dan op een kast geplaatst en als laatste wordt de rol met de kaart in de kist geplaatst en gefixeerd. Zo kan de Kaart van Zijnen op een verantwoorde manier bewaard worden.
De kaart hoeft in de toekomst niet meer uit het depot gehaald te worden om te bekijken. Na digitalisering zijn hoge kwaliteit afbeelding via de website te bekijken!

Foto's van deze klus zijn te bekijken op Flickr

De kist voor de Kaart van Zijnen wordt gebouwd

Om de Kaart van Zijnen uit 1760 zo goed mogelijk te kunnen bewaren is een speciale kist gebouwd. In deze kist komt een rol te hangen, waar de kaart omheen komt. Op deze manier hangt de kaart in de kist en loopt de kaart geen schade op van het liggen op één kant. Voordat de kaart de kist in gaat wordt alles met zuurvrij materiaal bekleed, waardoor de kaart het best behouden blijft.
De technische dienst van de Stichting Mommerskwartier heeft deze kist gebouwd, in samenspraak met Restauratieatelier De Tiendschuur. De kist heeft een lengte van meer van 3 meter!

(Digitale) schoolborden

Vanmiddag gingen collega Technische Dienst en ik op pad voor de aanschaf van een nieuw digitaal schoolbord ofwel een touch screen computer voor onder andere educatief gebruik. Oriënterend op het gebruik van zo’n apparaat, vraag je je af wat dat ding moet ‘kunnen’. Kortom, waarvoor hebben we het nodig?

De huidige stand van zaken is dat we in de educatieruimte van Regionaal Archief Tilburg gebruik maken van een beamer, laptop, scherm en een flap-over. Dat laatste instrument volstaat nog steeds, hoewel ik laatst bij het geven van een cursus al over ging tot het digitaal schrijven met de laptop en projectie op het scherm.
Maar wist u dat aan het begin van de 19e eeuw – met de schoolwet(ten) van begin 1800 – de schoolborden werden ingevoerd? Het getuigde van modern beleid wanneer een school beschikte over zwarte borden, waarop met krijt getekend en geschreven kon worden. Het schoollokaal werd daarop ingericht: frontaal onderwijs. De leraar voor de klas en de kinderen in rijen opgesteld. Alle neuzen één kant op, richting schoolbord. De plaats van het schoolbord was altijd zodanig, dat het licht links naar binnen viel in verband met het schrijven van de rechtshandigen.

De borden begonnen zoals gezegd, zwart met wit krijt. Op foto’s uit het archief zien we zwarte platen omlijst met een houten rand. Staande op één of drie poten. Later hingen de borden aan de wand. Er kwamen te draaien elementen in, dus voor- en achterkant en hoofd- en zijbord. In de notulen van de gemeenteraad van Geertruidenberg, lezen we dat er zelfs glazen borden werden aangeschaft:

‘De heer Seters stelt voor de ƒ 100,- die zijn ingehouden wegens onvoldoende kwaliteit van de geleverde schoolborden te gebruiken voor de aankoop van glazen schoolborden. Aangehouden voor onderzoek (12 april 1883, folio 118v)’. Gemeentebestuur Tilburg maakt vooral in de jaren ’20 en ’30 melding van aan te schaffen schoolborden voor diverse Tilburgse scholen.
Het schoolbord is een instrument, bedoeld om informatie over te brengen, te verduidelijken en om het onderwijs aanschouwelijk te maken. Vele leraren leerden op de kweek zelfs schrijven en tekenen op het schoolbord. Een andere methode om beelden over te brengen aan de kinderen, waren de wandplaten en de sfeertafels.
Vandaag de dag moet alles digitaal, dus ook het schoolbord . Ik zal eens gaan kijken, wat het ding allemaal ‘kan’. Wordt vervolgd.

Archieven op Twitter: #followanarchive

Twitter is een real-time informatienetwerk dat je verbindt met nieuws dat jij interessant vindt. Een tweet is een kort bericht van maximaal 140 tekens waarin je kunt zeggen wat je bezighoudt, interessant vindt of gewoon leuk vindt om te delen. Door de tweets van anderen te volgen blijf je op de hoogte van wat er speelt in je directe omgeving, maar ook in de rest van de wereld.

Ook steeds meer archiefdiensten maken dankbaar gebruik van Twitter. Het is een nieuwe manier om te communiceren over collecties en activiteiten, maar ook om in contact te komen met geïnteresseerden. Regionaal Archief Tilburg heeft sinds april 2009 een twitteraccount, met op moment van schrijven maar liefst 276 volgers!

Om meer aandacht te vragen voor archieven op Twitter is een wereldwijde #followanarchive day in het leven geroepen. Deze Twitteractie is een initiatief van Charlotte Jensen van het Nationaal Museum in Kopenhagen, Bente Jensen van het stadsarchief Aalborg en Poulus Bliek en Anneke van Waarden-Koets van het Zeeuws Archief. Op 12 november 2010 proberen archieven wereldwijd meer volgers te krijgen. Doordat mensen op Twitter hun volgers vertellen wat hun favoriete archief is, welke archieven ze al volgen, of welke archieven ze op 12 november gaan volgen, wordt er niet alleen meer aandacht gegenereerd voor archieven en hun collecties, maar komen de volgers ook meer in contact met elkaar.

Dus Twitter mee op vrijdag 12 november 2010 en #followanarchive!

Bijvoorbeeld door een archief te volgen, te vertellen wat jouw favoriete archief is, welk archief je heeft geïnspireerd of welke ontdekking je hebt gedaan in een archief.

Beveel archieven aan bij je volgers en gebruik #followanarchive.

Boek en tentoonstelling architect Jos. Donders

De Tilburgse architect Jos. Donders (1867-1960) ontwierp een grote verscheidenheid aan gebouwtypes in het vooroorlogse Tilburg en omgeving. Het is boeiend om aan de hand van zijn gebouwen, Tilburg en een stuk van de Tilburgse geschiedenis, te ontdekken. Bekende ontwerpen van hem zijn bijvoorbeeld de voormalige Melkfabriek CTM aan het Wilhelminapark, het voormalige Theresialyceum aan de Oudedijk en Huize Nazareth. Het boek ‘Het Tilburg e.o. van architect Jos. Donders’, samengesteld door een van zijn kleinzonen, toont naast recente foto’s van alle Jos. Donderspanden ook veel historische foto’s en bouwtekeningen die een beeld geven van de situatie en het straatbeeld van toen. Soms waren de eerste inwoners van een pand belangrijk of interessant voor de geschiedenis van Tilburg. In dat geval wordt ook over hen iets verteld. Het boek beschrijft 270 panden en is geïllustreerd met 475 foto’s. Er zijn bovendien vier wandel- of fietsroutes langs negentig Jos. Donderspanden in opgenomen. De auteur Wout van Bommel heeft jarenlang archiefonderzoek gedaan, met name in het bouwarchief. Meer dan tachtig procent van wat er in het boek staat, is afkomstig uit Regionaal Archief Tilburg.

Het boek is een uitgave van de Stichting tot Behoud van Tilburgs Cultuurgoed. Voor meer informatie: www.josdondersweb.nl of www.historietilburg.nl

In de hal van het Archief aan de Kazernehof 75 heeft Stadsmuseum Tilburg een overzichtstentoonstelling van het werk van Jos. Donders samengesteld. Deze expositie is te bezichtigen van 19 november tot en met 31 december 2010 (dinsdag t/m vrijdag 9.30-17.00 uur).