zondag 23 januari 2011

Het ontstaan van de achternaam Ansems de Vries in 1864




In bovenstaande huwelijksakte van 19 augustus 1864 te Hooge en Lage Zwaluwe wordt voor het eerst de achternaam Ansems de Vries gebruikt. En dat had eigenlijk niet mogen gebeuren. Lees verder het verhaal over het ontstaan van deze bijzondere achternaam.

Op 27 november 1814 wordt te Hooge en Lage Zwaluwe geboren (akte 79): Johannis Ansems, zoon van de ongehuwde moeder Cornelia de Vries. De tweede voornaam van de boreling is opmerkelijk: Ansems. Zou de ambtenaar Ansem bedoeld hebben (dat is wél een gewone voornaam) of heeft de ongehuwde moeder geweten, dat ene meneer Ansems de vader was van haar kind, maar dat de aangever en ook de ambtenaar van de burgerlijke stand dat verkeerd hebben geïnterpreteerd en het kind de voornamen Johannis Ansems hebben gegeven. Uit het hiernavolgende zal blijken, dat het erop lijkt dat ene meneer Ansems de vader is van het kind.
Op 17 augustus 1817 wordt voornoemde Cornelia de Vries te Hooge en Lage Zwaluwe moeder van een tweeling Antonie (akte 58) en Neeltje (akte 59). De aangifte van deze tweeling geschiedt door Jan Ansems, soldaat bij het 17e Bataillon Nationale Militie, zich erkennende vader te zijn van deze kinderen, en ze verwekt te hebben bij Cornelia de Vries.
Door deze erkenning hebben deze twee kinderen sinds hun geboorte de achternaam Ansems.
Op 8 juli 1819 trouwden te Hooge en Lage Zwaluwe (akte 17):
Johannis Ansems en Cornelia de Vries.
Met geen woord wordt in de huwelijksakte gerept over erkenning of wettiging van voornoemde drie kinderen.

Uit het huwelijk Ansems/de Vries worden te Hooge en Lage Zwaluwe nog de volgende kinderen geboren:

1 Pieter Bastiaanse, geboren 4 januari 1820 (akte 1). Let op de tweede voornaam van de boreling!, niet Bastiaan, maar Bastiaanse, hij trouwt als Pieter Bastiaanse Ansems op 14 februari 1846 met Hendrika de Hoog. Pieter Bastiaanse Ansems wordt ná zijn huwelijk nog slechts Pieter Ansems genoemd, en dat is maar goed ook, anders had het ontstaan van de achternaam Bastiaanse Ansems een goede kans van slagen gehad.
2 Bastiaan, geboren 30 juli 1821 (akte 53), trouwt als Bastiaan Ansems 1. Hooge en Lage Zwaluwe 27 augustus 1847 (akte 10) met Margrita Sophija Dusagie en 2. aldaar 13 juli 1860 (akte 15) met Adriana van Noord.
3 Adriaan, geboren 5 juli 1823, bleef ongehuwd
4 Adriana, geboren 29 mei 1825 (akte 48), trouwt als Adriana Ansems op 23 juni 1848 te Hooge en Lage Zwaluwe (akte 13) met Bastiaan Kanters
5 Johanna, geboren 29 mei 1828 (akte 40), trouwt als Johanna Ansems op 24 mei 1867 te Hooge en Lage Zwaluwe (akte 21) met Gijsbert van den Andel.

De vraag is met welke achternaam de drie voornoemde voorechtelijke kinderen van Cornelia de Vries door het leven zijn gegaan.

Johannis Ansems de Vries, geboren 27 november 1814, trouwde te Hooge en Lage Zwaluwe op 25 maart 1841 (akte 3) met Jenneke de Hoog. De bruidegom is volgens zijn huwelijksakte een natuurlijke zoon van Cornelia de Vries. Opmerkelijk is dat zich bij de huwelijksbijlagen een bewijs bevindt van de nationale militie, waarin de bruidegom Johannes Ansems wordt genoemd, zoon van Jan Ansems en Cornelia de Vries. Het lijkt er dus wel degelijk op, dat de man van de moeder van de bruidegom ook de vader van de bruidegom is. Officieel heet de bruidegom Johannes Ansems de Vries, waarbij de Vries de achternaam is.
Uit dit huwelijk worden te Hooge en Lage Zwaluwe geboren:

1 Johannis, geboren 5 april 1841. Deze Johannis trouwt op 19 augustus 1864 te Hooge en Lage Zwaluwe (akte 23) als Johannis Ansems de Vries, zoon van Johannis Ansems de Vries en Jenneke de Hoog, met Engeltje Marcus. De ambtenaar van de burgerlijke stand heeft de tweede voornaam van de vader van de bruidegom niet herkend als voornaam en dus geconcludeerd dat Ansems dan wel een deel van de achternaam moest zijn. Op 19 augustus 1864 is dus de achternaam Ansems de Vries ontstaan. Hun kinderen noemen zich voortaan Ansems de Vries.
2 Doodgeboren zoon, geboren en overleden 17 november 1848 (akte 81). De vader heet Jan Ansems, zonder de Vries.
3 Izak, geboren 24 augustus 1851 (akte 84), overleden aldaar 25 februari 1852 (akte 10).
In de geboorteakte heet de vader Johannes Ansems de Vries, in de overlijdensakte Jan Ansems!
4 Izak, geboren 28 januari 1854 (akte 10), trouwt als Izak de Vries op 12 mei 1882 te Hooge en Lage Zwaluwe (akte 14) met Helena Catharina van ´t Geloof. Hier is de ambtenaar dus alert geweest en heeft geconstateerd dat in de geboorteakte van Izak de vader Johannis Ansems de Vries heet en dat Ansems geen onderdeel is van de achternaam, maar de tweede voornaam van de vader van de bruidegom. Het nageslacht van Izak noemt zich de Vries!!! Aardig om te vermelden, is dat Izaks dochter Klaartje de Vries op 15 juni 1920 te Hooge en Lage Zwaluwe (akte 18) trouwde met Jan Ansems de Vries, een kleinzoon van Izaks broer Johannis.

Met de andere twee voorechtelijke kinderen (de tweeling Antonie en Neeltje) is iets vreemds aan de hand. Hoewel Jan Ansems er geen misverstand over heeft laten bestaan, dat hij de vader is van de in 1817 geboren tweeling (hij heeft de kinderen immers erkend bij de geboorte) en de kinderen dus zijn achternaam krijgen, gaan deze kinderen als de Vries door het leven!

Neeltje trouwt als Neeltje de Vries, natuurlijke dochter van Cornelia de Vries, op 15 november 1851 (akte 27) te Hooge en Lage Zwaluwe met Ananias Bijl.
Haar tweelingbroer Antonie trouwt twee keer als Antonie de Vries, natuurlijke zoon van Cornelia de Vries, de eerste keer op 10 mei 1845 te Hooge en Lage Zwaluwe (akte 10) en de tweede keer aldaar op 9 mei 1873 (akte 15) met Josina de Hoog.

Cornelia de Vries is daarmee stammoeder geworden van drie families, te weten Ansems, Ansems de Vries en de Vries.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten