Werk mee aan de Wiki van Tilburg

Op zaterdag 10 maart 2012 organiseren Regionaal Archief Tilburg en Stadsmuseum Tilburg een Wiki-werkdag. Geïnteresseerd in geschiedenis en Tilburg? U wordt van harte uitgenodigd mee te werken aan de Wiki van Tilburg.

De term ‘Wikipedia’ behoeft tegenwoordig nauwelijks uitleg. Het is een digitale encyclopedie die via internet beschikbaar is. Talloze mensen kunnen daaraan bijdragen, aangezien het een vorm is van (digitaal) kennis delen. Maar wist u dat ook Tilburg over een Wiki beschikt? Deze is vanaf 2011 online en wordt - zoals het een Wiki betaamt- steeds bijgewerkt. Er zijn diverse categorieën aangemaakt zoals Lexicon, Personen, Straten, Oorlogsslachtoffers, Scholen en Bredaseweg. Neemt u alvast eens een kijkje in deze bron vol wetenswaardigheden over de stad: regionaalarchieftilburg.nl/wiki.

In een Wiki kan iedereen nieuwe informatie toevoegen, gegevens aanvullen, foto´s uploaden en meehelpen om interne en externe links aan te maken. Meewerken aan een wiki is boeiend en kan gewoon vanuit huis. Maar wellicht is het nog interessanter om dat met een groep mensen te doen. Regionaal Archief Tilburg en Stadsmuseum Tilburg organiseren daarvoor een ‘Wiki-werkdag’. Het wordt een dag waarop iedereen die mee wil doen als vrijwilliger de handen uit de mouwen steekt om aan de Wiki te werken. Kennis delen en informatie uitwisselen is het doel van deze dag.

De ‘Wiki-werkdag’ is op zaterdag 10 maart 2012 van 11.00 tot 16.00 uur bij Regionaal Archief Tilburg. Het werk bestaat voornamelijk uit het aanbrengen van verwijzingen en links of het uploaden van foto’s uit de collectie van Regionaal Archief Tilburg. Er worden geen nieuwe lemma’s (informatiepagina´s) gecreëerd. Ervaring is niet verplicht: de dag begint met instructie en er worden afspraken gemaakt over lemma’s en notatiewijze. Ervaring met de computer en affiniteit met Wikipedia is echter wel gewenst.

Er zijn geen kosten verbonden aan deze dag, wél wordt de deelnemers gevraagd een laptop mee te brengen. Ook voor de inwendige mens wordt gezorgd: de dag begint met koffie en lekkers, rond de middag is er een lunch en aan het einde van de middag sluiten we af met een drankje.

Wie mee wil werken aan de Wiki-werkdag, kan zich melden bij boekingenRAT@mommerskwartier.nl.

Voor meer informatie: Petra Robben, petra.robben@mommerskwartier.nl of 013 54 94 565.

Schrikkelhuwelijken

Als we het Brabants Dagblad van 28 februari 2012 moeten geloven, is 29 februari als huwelijksdatum erg populair. De vraag is dan of dat iets is van de laatste tijd of dat 29 februari in de 19e en het begin van de 20e eeuw ook een populaire trouwdag was. En dat blijkt niet zo te zijn. In de jaren 1812-1932 zijn er binnen het werkgebied van Regionaal Archief Tilburg, voor zover valt na te gaan, slechts 18 huwelijken op 29 februari gesloten.

Hierbij een overzicht:

1824 Diessen
1824 Hilvarenbeek (3 huwelijken!)
1824 Moergestel
1836 Terheijden
1840 Gilze en Rijen
1840 Goirle
1840 Moergestel
1840 Tilburg
1844 Loon op Zand
1852 Chaam
1856 Hooge en Lage Zwaluwe
1872 ´s Gravenmoer
1916 Tilburg (2 huwelijken!)
1916 Udenhout
1928 Tilburg


In 1876 werd er geen enkel huwelijk op 29 februari gesloten. Eén dag in dat jaar was wel heel erg populair als trouwdag in Tilburg: 27 april 1876. Op die dag werden niet minder dan 33 echtparen in de echt verbonden (zie huwelijksakten 24 t/m 56), zou dat een record zijn?

Joodse kinderoorlogsslachtoffers.

Twee weken geleden bezocht ik het Stadsarchief Amsterdam . In de hal was het een drukte van belang van bezoekers, die voor de tentoonstelling In Memoriam De gedeporteerde en vermoorde Joodse, Roma en Sinti kinderen 1942 – 1945 waren gekomen. De tentoonstelling is sober en tegelijkertijd indrukwekkend van opzet. In passe-partouts op gelijke maat zijn op een zeventig meter lange tafel de teruggevonden foto’s van 2.900 kinderen te zien. Ze zijn gerangschikt per transport van kamp Westerbork naar de vernietigingskampen. Alle namen van de 18.000 gedeporteerde en vermoorde kinderen staan op de wanden geschreven. Dat de tentoonstelling in Amsterdam plaatsvindt is logisch, de meeste kinderen kwamen daar vandaan.

De basis voor de tentoonstelling vormt het speurwerk van Guus Luijters, die van ieder kind de naam de naam, de geboortedatum en -plaats, het adres, alsmede de sterfdatum en –plaats heeft weten te achterhalen. Daarnaast heeft hij van 3.300 kinderen een afbeelding ontdekt. De werkwijze is me niet geheel onbekend omdat mijn bevlogen collega Gerrit Kobes al sinds 1990 vele oorlogsslachtoffers uit Goirle en Tilburg een gezicht gegeven. De resultaten worden getoond op de website. Daarnaast verscheen in 2002 een publicatie Het leven gebroken. De geschiedenissen van de Tilburgers die als gevolg van de strijd tegen Duitsland en de bezetting van Nederland om het leven kwamen, die hij samen met Ad de Beer samenstelde over oorlogsslachtoffers. De toelichting die Gerrit Kobes tijdens de presentatie uitsprak in de Tilburgse burgerhal raakte een ieder diep.

Door de zoektocht van Gerrit Kobes heeft het Archief ook veel archieven weten te ontdekken, die wellicht anders verloren zouden zijn gegaan. Ik noem met name de familiearchieven Dasché, Van Norenburg en Deen. Na de ontdekking van het dagboek van Helga Deen werd het Archief in Tilburg wereldnieuws. Dat effect wordt nu ook bij het Stadsarchief gevoeld, veel nieuwe foto's komen binnen (link).
Mede door het meer dan tien jaar samenwerken met Gerrit Kobes raakte ik erg nieuwsgierig of het boek van Luijters nog nieuwe feiten voor Goirle en Tilburg op zouden leveren. Foto’s van het Regionaal Archief Tilburg zijn in het boek opgenomen, dat is op zich al een grote verdienste die op het conto van Kobes geschreven kan worden.
Bartels, Edith Lange Nieuwstraat 162, Tilburg, 30-07-1940, 06-10-1944 Auschwitz
Busnac, Robert C. Van Aelststraat 20, Tilburg, 13-07-1940, 14-05-1943 Sobibor
Crapnik, Fanny, Lange Nieuwstraat 111, Tilburg, 25-11-1930, 07-09-1942 Auschwitz; Crapnik, Leo , 03-08-1936, 07-09-1942 Auschwitz en tweelingbroer Crapnik, Salomon , 03-08-1936, 07-09-1942 Auschwitz
Dasché, Elisabeth , Emmastraat 35, Goirle, 25-08-1933, 05-10-1942 Auschwitz; Dasché, Tobias 01-08-1941, 05-10-1942 Auschwitz; Dasché, Valerie 18-05-1931, 05-10-1942 Auschwitz
Eichenwald, Horst Galjoenstraat 102, Tilburg, 13-07-1932, 11-06-1943 Sobibor
Fransman, Jopie Slotstraat 2, Tilburg, 01-11-1943, 11-02-1944 Auschwitz
Gersons, Hans Sint Josephstraat 112, Tilburg, 10-05-1931, 23-04-1945 Tröblitz
Anna Gompers, 29 augustus 1932, 11 juni 1943 Sobibor en haar zusje
Gompers, Marieke Anna Paulownastraat 6, Tilburg, 08-09-1936, 11-06-1943 Sobibor
Leer, Jacob van O.L. Vrouweplein 12, Tilburg, 20-05-1933, 08-04-1944 Auschwitz
Leeuwen, Alexander van Gasthuisstraat 41 Tilburg, 12-04-1929, 15-03-1945 Midden-Europa
Wijnberg, Clara Heile Schoorstraat 14, Tilburg, 05-12-1934, 06-10-1944 Auschwitz


Kobes beperkt zich tot de inwoners die op dat in Goirle, Tilburg en Udenhout woonachtig waren. Ik ontdekte drie kinderen die geboren waren in Geertruidenberg Jetty, Isa en Selly Fuldauer. Ze waren verhuisd naar Den Haag en zaten op de HBS van het Joods Lyceum in Den Haag. Dat geldt ook voor Betsie Cohen (1927-1943), Betsij Kaatje van Gelder (1930-1942), Robert Louis Gersons (1928-1945), Hartog Knoop (1933-1943) en Donald Emanuel Mendels (1928-1943), die allen in Tilburg – kort- het levenslicht zagen.

Het boek In memoriam mag met recht een monument worden genoemd. Een citaat van een kind uit het boek bleef me bij nadat ik het dichtsloeg: "Ik zou wel, o, ik zou wel in mijn tranen willen wegzwemmen".

P.S. Op zondag 11 november vond de boekpresentatie plaats van In Memorium Addendum, wederom samengesteld door Guus Luijters. In het addendum zijn 500 nieuw ontdekte foto's gepubliceerd. Afgelopen jaar zijn er landelijk heel veel reacties binnengekomen, veel foto's zijn ontdekt. In Tilburg bijvoorbeeld ontdekte Mieke-Nelie van der Heijden via familie in Australië een foto van Hans Gersons. Deze foto is op pagina 87 afgebeeld, transport 87.  

700 jaar familiegeschiedenis in boekvorm gevat

Met grote toewijding werkte oud-Tilburger André van Amelsvoort dertig jaar lang aan zijn familiegeschiedenis. Het lukte hem om 700 jaar terug te gaan in de tijd, tot de oudst bekende voorvader, Jan vander Amervoirt. Honderden meters archiefmateriaal gingen door de handen van Van Amelsvoort, uren van genealogisch speurwerk zijn volbracht. En nu is er het resultaat: twee kloeke banden met de genealogie, verschillende namenregisters en een kwartierstaat met 25 generaties.  De Brabantse Familie Vander Amervoirt  1300 - 2000 door Mr. André van Amelsvoort.

Al eerder, in juli 2011, schreven wij over deze gedreven onderzoeker, die zoveel tijd in het Onderzoekerscentrum van ons archief doorbracht. Ook was hij veel te vinden in het Stadsarchief van Den Bosch. Woensdag 22 februari zagen wij Van Amelsvoort samen met zijn partner, mevrouw Van Dongen, opnieuw in het archief, ditmaal om het boek aan te bieden aan gemeentearchivaris Yvonne Welings. De medewerkers van de afdeling Dienstverlening waren er uiteraard bij aanwezig, zij hebben Van Amelsvoort vaak geholpen, van materiaal voorzien, tips gegeven.

Van Amelsvoort legt uit dat zijn familie oorspronkelijk stamt uit Moergestel bij het riviertje de Amer, dat nu de Reusel heet. Er is dus geen enkele relatie met de stad Amersfoort. Evenmin bestaat er een verwantschap met de Zevenhuizense familie van Amelsvoort die zich rond 1700 in Brabant vestigde. Anderzijds behoren dragers van de namen Van Amelsfo(o)rt, Van Amersfort en Van Amelsvoord vaak weer wel tot zijn familie.

In de tweede helft van de 14e eeuw vertrekt een deel van de familie Vander Amervoirt naar Berkel en Udenhout. Vanaf 1500 zijn er met name nazaten terug te vinden in Tilburg. Rond het einde van de 18e eeuw vertrekt een tak naar Antwerpen, maar komt vrij snel alweer terug naar Brabant. Ze vestigen zich in Oisterwijk en Tilburg.


Lezers vinden in het boek saillante details en spannende verhalen. Van Amelsvoort tilt vast een tip van de sluier op: "Rond 1710 is er in een Tilburgs café een steekpartij, waarbij één van mijn voorouders is betrokken. Laten we hem maar het zwarte schaap van de familie noemen. Hij probeert te vluchten en verliest daarbij zijn pruik, want ja, we zitten dan in de pruikentijd. Hij wordt opgepakt en voor een half jaar opgesloten in het kasteel van Tilburg, totdat blijkt dat de schout heeft gesjoemeld met getuigenverklaringen". Meer weten? Lees verder op pagina 647, waar uitgebreid over deze man en zijn zoon geschreven wordt. In het boek staan meer van dergelijke sappige verhalen.


Het tweedelige werk is rechtstreeks bij de auteur te bestellen via mail en kost € 75 plus eventueel € 11 verzendkosten.

Het werk is geklaard. Wat nu? Van Amelsvoort gaat zeker niet stilzitten, hij is van plan de genealogie van de familie van zijn moeder (Van der Aa) verder uit te pluizen. Zeker is wel dat dat niet zo´n monumentaal werk zal worden als de genealogie van Vander Amervoirt. Wij wensen hem veel succes!

Een miljoen namen

Kortgeleden zijn we een mijlpaal gepasseerd. De miljoenste naam uit het bevolkingsregister is ingevoerd in onze database.

Wat maakt het bevolkingsregister zo'n unieke bron?

De registers van de burgerlijke stand zijn vaak momentopnamen: alleen een wijzigingen op dat moment wordt genoteerd. Een overlijden, huwelijk of geboorte.

Maar bij een inschrijving in het bevolkingsregister krijg je juist een duidelijk beeld wat er in een huis afspeelde: wie er woonde, wie vertrok waar naar toe en hoe de kost verdiend werd.

De meeste bevolkingsregisters zijn niet alfabetisch ingedeeld maar op straatnaam. Dus niet alleen op gezinsniveau maar ook op straatniveau is er een beeld te schetsen.

Dit alles werd genoteerd in grote registerboeken.

In de jaren twintig van de twintigste eeuw werd het gemeentes toegestaan om gegevens los op kaarten te noteren. Vanaf die tijd worden de gegevens genoteerd op zgn. gezinskaarten. Er is dan alleen de registratie van de leden van een gezin. Eventuele kostgangers of andere inwonenden worden genoteerd in een apart register van alleenwonenden en diensboden.

Het grootste deel van de bevolkingsregisters in ons werkgebied lopen door tot de tweede helft van de jaren 30 maar uiterlijk tot 1939. Bij stamboomonderzoek zijn deze registers erg belangrijk om tijd te overbruggen. De registers van de Burgerlijke stand kennen strikte regels van openbaarheid ( overlijden 50, huwelijk 75 en geboorte 100 jaar na dato) Maar in het bevolkingsregister en op de gezinskaarten werden huwelijksdatums en gezinsuitbreiding ook genoteerd.

De registers zijn ook in hun geheel digitaal door te bladeren. Via het menu genealogie heeft u de mogelijkheid -inzien van bronnen-.

In de maand april staan we nog een keer stil bij dit bijzondere moment met alle vrijwilligers tijdens een feestelijke bijeenkomst.

Pipes and Drums in 1944

Van Liesbeth en Ad in't Groen ontving het Archief afgelopen vrijdag een bijzondere foto. De foto is gekocht op een rommelmarkt, zo vertelden de schenkers.

Tilburg en de Schotten zijn historisch met elkaar verbonden. Het waren de Schotten die onder leiding van general major Colin Barber op 27 en 28 oktober 1944 de stad Tilburg hebben bevrijd. Met de komst van de Schotten maakten de inwoners van Tilburg voor het eerst kennis met doedelzakmuziek. Op zaterdag 28 oktober trekken de Pipes and Drums van de 15 Scottish Division vanuit de Spoorlaan richting Marktplein. De foto is van de Combined Pipes and Drums van de verschillende Highland Infantery Brigades, die deel uit maakten van de 15th Scottish Division die voor het paleis Raadhuis en op Oude Markt een uitvoering gaven als dank aan de inwoners van Tilburg. Het waren de pipe bands van de Seaforth Highlanders, Royal Scottish Fuseliers en de Cameronians.

De muziek werd enthousiast ontvangen. Althans door de meesten, een journalist schreef: 'We hopen niet dat dit instrument nu in Tilburg populair zal worden'. Zijn wens kwam niet uit, de muziek werd razend populair, mede dankzij de Scotjes en later de Dutch Pipes and Drums. Anno 2012 zijn de Dutch Pipes and Drums nog steeds actief, die in 1953 werd opgericht. By the way ze zoeken nog een drummer.

Instructie Wiki Tilburg / Bredaseweg

Leden van Heemkundekring Tilborch krijgen instructie voor het aanvullen van de Tilburg Wiki. Ze hebben ervoor gekozen om alle panden van de Bredaseweg te gaan beschrijven. U ziet hier de eerste resultaten bij categorie Bredaseweg (panden)

Burgemeester Loon op Zand bewondert oudste stuk uit collectie

Burgemeester Wim Luijendijk en Hans Rutten (manager afdeling Gemeentewinkel) uit Loon op Zand brachten op vrijdag 10 februari 2012 een bezoek aan Regionaal Archief Tilburg. Al eerder waren medewerkers DIV van Loon op Zand een kijkje komen nemen. Het archief zit in de portefeuille van de burgemeester en zodoende kwam ook hij op bezoek. Regionaal Archief Tilburg beheert sinds 1997 de archieven van de gemeente Loon op Zand, met Yvonne Welings als gemeentearchivaris. Enkele onderdelen van de overeenkomst zijn de dienstverlening aan gebruikers van het archiefmateriaal, het opstellen van inspectierapporten, beheer van het materiaal onder de juiste klimatologische omstandigheden en het uitvoeren van restauraties aan materiaal ouder dan 1811.

Het gebouw van het archief was voor de heren Luijendijk en Rutten niet onbekend. De uitgebreid mogelijkheid om via de website archiefmateriaal uit de gemeente te vinden, was wel redelijk nieuw. Luud de Brouwer gaf een uitleg van de website, weblog, ons YouTube kanaal en de uitgebreide digitale beschikbaarheid van foto´s, akten, nadere toegangen en de vele archiefbeschrijvingen uit het gemeentearchief.

Veel werk wordt gedaan door vrijwilligers, vaak wonend in Kaatsheuvel of Loon op Zand, die ervoor zorgen dat de gedigitaliseerde bestanden gekoppeld worden aan de juiste informatie. Zoek je op een familienaam voorkomend in Loon op Zand, dan is de kans heel groot dat je meteen een scan van een originele akte te zien krijgt. Uit deze akte is moeiteloos het gezochte detail te selecteren en op te slaan. Handig voor een werkstuk, boek of artikel.

Als een digitale kers op de taart werd een stukje van de historische film bekeken van de familie Kolfschoten-Verheyen, wonend in het kasteel van Loon op Zand. De lange film (bijna 2 uur) is te bekijken via de Foto- en Filmbank Noord Brabant.

Na al dit digitale moois werd het tijd om het fysieke materiaal te bekijken. Via het Onderzoekerscentrum (gesitueerd in de vroegere textielfabriek van BeKa) daalden we af naar het depot waar een breed scala van interessante stukken uit de collectie lagen uitgestald. Daaronder bevond zich het oudste stuk uit onze collectie: een charter uit 1269 over belening van een stuk grond in Loon op Zand. Schoolmateriaal uit Kaatsheuvel werd afgewisseld met oud promotiemateriaal van de Efteling. Albums met historische foto´s, gerestaureerde stukken uit het gemeentebestuur (vóór 1811), plattegronden, het gemeentewapen, alles werd met aandacht bekeken. De selectie toonde de diversiteit aan materiaal. En daarmee ook de diversiteit aan aanpak van behoud van dit materiaal. Met een fotoalbum moet anders omgegeaan worden dan een charter op perkament of een ingebonden boek met verbrokkelend papier.

Eén ding is zeker, dit historische materiaal spreekt tot de verbeelding, brengt het verleden dichtbij en maakt het levendig. Nieuwsgierig geworden? Bekijk dan meer van het materiaal van de gemeente Loon op Zand via onze website:
Foto´s via BeeldOnline
Genealogie
Nadere Toegangen (samenvattingen van oude archieven)
Archieven en inventarissen
Films familie Verheyen (klik op Resultaat > Films >Collectie Gelderman)

 

Yvonne Welings blogde al eerder over de foto´s van de familie Verheyen.

Keizersveer: Kranig Karwei uit de jaren dertig

Anno 2012 is de rijksoverheid nog altijd druk met het wegennet. Een van de grondplannen voor het Nederlandse wegennet was het Rijkswegennet uit 1927. Voor Raamsdonk had de uitvoering tot gevolg dat de pont met de naam Keizersveer in de jaren 1930 en 1931 werd vervangen door een brug. De naam Keizersveer zelf refereert naar het bezoek van Napoleon in 1811.

De aanleg van de brug, die het land van Heusden en Altena verbindt met het Brabantse vasteland, was een kranig karwei zoals de kranten in die dagen schreven. Het is ook vooral kranig om te zien hoe er met technieken van toen een grootscheeps karwei kon worden voltooid, een fraai staaltje Nederlands vakvakmanschap.
Van Ton v.d. Biggelaar ontving het Archief prachtige foto's, die zich laten lezen als een stripverhaal: de laatste vaart van het Keizersveer, de aankomst van de brug gezien vanuit de kade en de plaatsing ervan.


De brug werd gebouwd op de werf van Penn en Bauduin in Dordrecht. Het transport werd voor 1 miljoen gulden verzekerd bij Lloyds. De verantwoordelijkheid was in handen van hoofdingenieur W. J. H. Harmsen, van het Bureau voor den bruggenbouw van het departement van Waterstaat. Twee zou de brug nog worden verwoest door oorlogshandelingen, een keer in 1940 en daarna nog een keer in 1944.

Wilt u meer weten over alle wetenswaardigheden, J.C. Thijssen heeft in 2008 een zeer lezenswaardige artikel geschreven in de Dongebode.

Documenten uit Alphen-Chaam na 200 jaar geopend

In de collectie van Regionaal Archief Tilburg werden in 2011 drie ongeopende documenten uit de gemeente Alphen-Chaam gevonden. Op de omslag stond korte informatie: het ging om drie boedelinventarissen van rond 1808. Op 14 januari 2012 zijn de drie verzegelde documenten geopend. Gemeentearchivaris Yvonne Welings en Marcel van de Wouw van restauratieatelier De Tiendschuur waren daarbij aanwezig. Het aanwezige publiek keek geïnteresseerd toe!
Het openen van boedelinventarissen kan niet zomaar. Daarvoor is het nodig een proces verbaal op te maken. Ook moet van te voren goed  bekeken worden hoe het document het beste geopend kan worden zonder veel schade op te lopen.



Boedelinventarissen zijn vooral bedoeld om de aardse goederen van de erflater vast te leggen. Vaak is daar een belangrijke reden voor. Eén van de boedelinventarissen is van Elisabeth Paulus Oomen. Van haar is bekend dat ze bij haar overlijden op 9 april 1805 minderjarige kinderen naliet. Ze was slechts 33 jaar oud en nog geen zes jaar getrouwd (1799). De weduwnaar Cornelis R(e)ijntjens (1771-1849), meester timmerman van beroep, hertrouwde in oktober 1808 met Adriana Reijntjens (1788- ) en na haar in 1814 met Johanna Schellekens (-1817). In de boedelinventaris staan dus de goederen van Elisabeth Paulus Oomen genoemd, zodat daar later geen onenigheid over kon ontstaan.

Anne Neijnens legde het openen van de 200 jaar oude documenten vast in een filmpje. Yvonne Welings en Marcel van de Wouw doen verslag.


Het tijdschrift In Brabant gaat in één van de komende nummers aandacht besteden aan deze vondst.

De archieven van Oisterwijk in de picture

Een archief saai? Of is het een begin van verhalen?

Regionaal Archief Tilburg besteedt in 2012 aandacht aan het feit dat de gemeente Oisterwijk 800 jaar stadsrechten heeft. De archieven van Oisterwijk worden bewaard in het gebouw aan Kazernehof 75 in Tilburg. Bezoekers van het archief kunnen in de hal kleine presentaties bekijken van bijzonder archiefmateriaal uit Oisterwijk, Moergestel en Heukelom.

'Aan den burgemeester der Gemeente Oosterwijk'

Verloting van een sprei
De gemeente Oisterwijk heeft haar archieven altijd goed bewaard en is er zorgvuldig mee om gegaan. Daardoor is er nog erg veel en is alles vrij volledig. Bij een gemeentearchief wordt vaak gedacht aan saaie notulen en droge rapporten. Dat het ook anders kan, is te zien in de getoonde selectie die iedere zes weken wordt gewisseld. Veel archiefstukken blijken bij bestudering het begin te zijn van een verhaal. Kijk je verder dan de inventarislijsten en zoek je op een diep niveau, dan vind je bijzondere meldingen die de fantasie prikkelen. Zo is te zien dat een mevrouw Reeringh in 1869 toestemming vraagt om een zelfgemaakt sprei te verloten. De opbrengst wil ze gebruiken voor het ondersteunen van haar moeder. Hierachter schuilt vermoedelijk een verhaal van armoede. De gemeente bekijkt haar aanvraag en besluit dat het hier niet om een 'zuivere liefdadigheid' gaat. De dochter zal namelijk mee profiteren van de opbrengst en dus wordt de aanvraag afgewezen! In een ander archiefstuk, één uit 1920, vraagt iemand een jachtvergunning aan in Oisterwijk. Uit de stukken blijkt echter dat deze persoon eerder een jachtopziener heeft dood geschoten! De aanvraag wordt dus niet geaccepteerd. Welk spannend verhaal ligt hierachter?

'Bedronken inwoners' veroorzaakten overlast

Bezoekers worden van harte uitgenodigd de presentaties te bekijken tijdens de openingsdagen van het archief. Bij de presentaties hoort een beschrijving, waarin de getoonde archiefstukken worden beschreven. 
De presentaties wisselen iedere zes weken. In de agenda op de website wordt vermeld welke stukken getoond worden.

Regionaal Archief Tilburg
Kazernehof 75
5017 EV Tilburg
Open: dinsdag en vrijdag van 9.30 to 17.00 uur, eerste zaterdag van de maand van 9.30 tot 16.00 uur

Aanvulling bouwvergunningen Oosterhout vanaf maart ter inzage

De gemeente Oosterhout draagt binnenkort de bouwvergunningen 1947-1990 over aan Regionaal Archief Tilburg. Dit betreft een aanvulling op de al overgebrachte en te raadplegen bouwvergunningen 1905-1946. De gemeente Oosterhout maakt daar melding van op hun website. De stukken zullen in de loop van maart 2012 voor bezoekers op het Regionaal Archief Tilburg in te zien zijn.

Wijze van opvragen bouwvergunningen
Op dit moment worden voorbereidingen getroffen in de gemeente Oosterhout en in Regionaal Archief Tilburg om de dossiers over te brengen. Op 28 februari 2012 worden de dossiers overgebracht naar Tilburg. Vanaf maart kunt u bouwvergunningen als volgt opvragen:

Opvragen bouwvergunningen van 1947 tot en met 1990
Bouwvergunningen die zijn verleend tussen 1947 en 1990 kunt u opvragen bij het Regionaal Archief Tilburg. U kunt documenten kosteloos inzien in het Onderzoekerscentrum. Voor het maken van kopieën of scans worden kosten in rekening gebracht. Het maken van een reproductie duurt ongeveer 1 werkdag.

Opvragen bouwvergunningen vanaf 1990
Bouwvergunningen die zijn verleend na 1990 kunt u opvragen bij het Informatie- en Servicecentrum van de gemeente Oosterhout. Het opvragen van bouwvergunningen bij het Informatie- en Servicecentrum is kosteloos. U kunt hiervoor bij voorkeur een afspraak maken via telefoonnummer 0162-140162 of via het digitaal loket.

Verbouwd Voorgeborchte in Gilze en Rijen ingewijd

In de jaren zestig en ook nog begin jaren zeventig werd ik, Yvonne Welings, Rooms-Katholiek opgevoed. Een van de begrippen uit de kerk die wel erg ingewikkeld was om als kind te begrijpen was het begrip voorgeborchte. Het voorgeborchte is een soort wachtportaal voordat je naar de hemel mag of misschien wel die angstaanjagende hel.

Aan het begrip voorgeborchte moest ik vandaag denken om in mijn hoedanigheid als gemeentearchivaris van Gilze en Rijen het verbouwde archiefdepot in Gilze en Rijen mede in te wijden.

Ieder gemeentehuis heeft een soort archiefdepot, waar archieven staan die jonger zijn dan twintig jaar. De archieven staan net als de zielen in het voorgeborchte te wachten tot ze kunnen worden opgenomen in de archiefbewaarplaatsen in Tilburg. We hebben het hier over archieven op papier. Na twintig jaar is iedere overheidsinstelling verplicht die openbaar te maken en aan de burger kosteloos ter inzage te geven.

Vandaag werd de archiefruimte door wethouder Dols officieel in gebruik genomen.
Op de tweede foto staan we nog bewonderend te kijken naar een fotokopie van de verlening van het wapen aan de gemeente Gilze en Rijen in 1817.



De gemeente had al een archiefruimte, maar moest die op last van de provinciale archiefinspecteur bouwtechnisch aanpassen aan nieuwe wet- en regelgeving. Het is bijzonder dat er vanuit het bestuur in deze tijd zo is geïnvesteerd in goed archiefbeheer.


Wat dat betreft staan we nog voor veel uitdagingen, waar een archiefruimte en bewaarplaats niet echt de oplossingen meer voor zijn. Papier is en wordt steeds meer digitaal en daar zou een landelijke e-depotvoorziening een richting voor kunnen zijn. Alle nieuwe ontwikkelingen zijn spannend en tegelijkertijd uitdagend ! Maar de basis voor papier is nu prima in orde bij de gemeente Gilze en Rijen.

Twee vacatures in het archief!

Interesse in werk in een archief? Wij hebben momenteel twee vacatures! Het gaat om een vacature voor een medewerker dienstverlening en een depotmedewerker. Beide functies zijn voor 24 uur per week. Kom jij ons team versterken?

Voor de nieuwe medewerker dienstverlening is onder andere het volgende van belang:
Als medewerker dienstverlening ben je een visitekaartje van de organisatie. Je taak is om de bezoekers zo goed mogelijk te helpen met hun vragen en onderzoek. Dat doe je op een actieve manier. Je maakt hen wegwijs met de digitale hulpmiddelen en wijst hen op relevante archieven en/of collecties, helpt eventueel met de apparatuur en haalt archiefstukken uit het depot.

In het takenpakket van de depotbeheerder zit onder andere:
- begeleiden en voorbereiden van digitaliseringsprojecten. Dat bestaat uit de controle van archiefmateriaal en toegankelijkheid, digitaliseringsresultaat en originelen, opname van gedigitaliseerde bestanden in de databases;
- verzorgen van de opslag van archieven en het verrichten van conserverende werkzaamheden volgens voorschriften en/of aanwijzingen, zodanig dat archieven in optimale materiële toestand blijven en te allen tijde kunnen worden teruggevonden.



Toevoeging 18 februari 2012: reactietermijn is gesloten, vacaturetekst is van site verwijderd.

Poll over TilburgWiki

De afgelopen tijd liep een poll op de homepage van het archief, met een vraag over de Tilburg Wiki. En wat blijkt? De wiki is nog vrij onbekend bij de websitebezoekers. Daar hebben we nog een inhaalslag te gaan.

De vraag luidde: Gebruikt u wel eens de Tilburg Wiki?
Dit was de uitslag:
Nee, en ik ken het niet: 191 stemmen (74.3 %)
Ja: 35 stemmen (13.6 %)
Nee, maar ik ken het wel: 31 stemmen (12.1 %)

In 2012 gaan we de TilburgWiki onder de loep nemen, waarbij onder andere de inhoud, zoekmogelijkheden en gebruikersvriendelijk worden bekeken.
De TilburgWiki is een initiatief van Regionaal Archief Tilburg en Stadsmuseum Tilburg en is opgezet als kennisbank voor de stad.