In de collectie DTB van Tilburg bevinden zich volgens de DTB-inventaris van Kruijff onder nrs. 24-34 een serie begraaflijsten van de Nederduits-Gereformeerde gemeente over de jaren 1665-1783 én onder nrs. 63-70 een serie begraaflijsten van de schepenen over de jaren 1656-1783. Het merkwaardige is, dat meestal dezelfde personen in beide series worden vermeld, maar dat de series geen exacte kopieën van elkaar zijn.
Een nader onderzoek lijkt op zijn plaats.
In DTB 31 (predikant) is op 28 januari 1746 oorspronkelijk ingeschreven: Jacobus Peter van der Schoot kind o: Hasselt (lees: het kind van Jacobus Peter van der Schoot, laat ouders na, wonende in de wijk Hasselt), hetgeen gewijzigd is in Jacobus Peter van der Sande, kind, o: Oost-Heijkant (DTB 31 Tilburg scan 68):
De volgende inschrijving van 31 januari 1746 in DTB 31 (zie scan hierboven) vermeldt een kind van Anthony Hend: van der Schoot!
Beide inschrijvingen zijn ook vermeld in DTB 69 (schepenen), maar nu zonder doorhalingen (DTB 69 Tilburg scan 35):
De predikant (lees koster) heeft dus waarschijnlijk een overschrijffout gemaakt, hij kon immers op 28 januari 1746 niet weten, dat er drie dagen later een kind van van der Schoot zou worden begraven.
In eerste instantie zou je denken, dat de begraaflijst van de schepenen het origineel is, dat de koster er een kopie van heeft gemaakt en bij het overschrijven een fout heeft gemaakt. Echter: de inschrijvingen in de predikantenlijsten zijn uitgebreider dan die in de schepenlijsten.
Zo vermeldt de predikantenlijst (DTB 31 Tilburg scan 41) dat op 2 januari 1741 is begraven: Adriana Staats weduwe van Francis Heijcoop, waarbij 4 uur is geluid:
De schepenlijst (DTB 69 Tilburg scan 1) vermeldt dat Adriana, weduwe van Francis Heijcoop, is begraven, zonder vermelding van haar achternaam en zonder vermelding van het 4 uur luiden:
Het lijkt er dus op dat de schepenlijsten extracten zijn van de predikantenlijsten. Op 23 januari 1741 wordt echter volgens de schepenlijst begraven Marie Dirk Reijnieren (DTB 69 Tilburg scan 2):
De predikantenlijst (DTB 31 Tilburg scan 42) vermeldt dat op 23 januari 1741 is begraven Marie ... Reijnieren:
De schepenen hebben dus in het extract de voornaam van de vader (of echtgenoot?) van Marie Reijnieren vermeld, terwijl deze in het origineel (predikantenlijst) ontbreekt
Conclusie:
Waarschijnlijk zijn de predikantenlijsten opgemaakt door de koster en de originelen. Om onbekende reden zijn er later door de schepenen extracten van de predikantenlijsten gemaakt, die meestal echte extracten zijn, maar soms ook aanvullingen op de originelen bevatten.
Volgens de DTB-inventaris van Kruijff zouden de schepenlijsten ingeleverd zijn door de koster, hetgeen onwaarschijnlijk is: de koster is een functionaris van de Nederduits-Gereformeerde gemeente en niet van de schepenbank.
Hoe is nu de schrijffout, waarmee deze blog begon, te verklaren?
Waarschijnlijk werden de begraafinschrijvingen in eerste instantie op losse briefjes geschreven en maakte de koster aan het begin van elke maand een lijst van begravenen van de afgelopen maand. De begraafdata van januari 1746 zijn dus waarschijnlijk begin februari 1746 van losse briefjes op lijsten overgebracht. En zo kon het gebeuren, dat de koster abusievelijk van der Schoot schreef in plaats van van der Sande: hij keek op het verkeerde briefje.
De vraag blijft: waarom zijn er twee series vrijwel identieke begraaflijsten?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten