Raamsdonk in de negentiende eeuw

Tot aan 1815 behoorde Raamsdonk, net als de nabijgelegen dorpen Baardwijk, Besoijen, ’s Gravenmoer, Sprang-Capelle en Waspik tot het baljuwschap Zuid-Holland van het gewest Holland. Van oudsher een zuiver agrarische gemeenschap. In 1796 werd Raamsdonk van het gewest Holland losgemaakt en na diverse herindelingen bij verschillende departementen in de Bataafse en Franse tijd in 1814 definitief bij de provincie Noord-Brabant gevoegd. Met de gemeentelijke herindeling in 1997 werd het dorp gevoegd bij de stad Geertruidenberg. Raamsdonk heeft drie kernen, Raamsdonk, Raamsdonksveer en het Keizersveer. Raamsdonksveer ontstaat in de tweede helft van de 16e eeuw, gelegen tegenover de vesting Geertruidenberg op de zuidelijke oever van de Donge. Tegenwoordig is Raamsdonksveer het grootste kerkdorp van de oude gemeente Raamsdonk. Het dankt zijn naam aan de veerdienst tussen Geertruidenberg en de Oostelijke Langstraat.

Raamsdonk heeft ook omvangrijke archieven nagelaten, waaronder het gemeentebestuur Raamsdonk 1815-1929, meer dan 60 meter. Theo van Herwijnen heeft afgelopen jaren het archief toegankelijk gemaakt en hierdoor kan het verleden van Raamsdonk beter bestudeerd worden. Vanaf 1851 ! waren daar voortdurend pogingen toe ondernomen, maar nu is het dan eindelijk gelukt !



Het zoeken en vinden van informatie in archieven is niet eenvoudig. Maar alleen al door de inventaris te bestuderen komen we al veel te weten over Raamsdonk. In 1908 werden de straten bepaald in de wijken A t/m I. De bijlage in de inventaris bevat een precieze opgave van alle straten. De archieven werden destijds ingedeeld in rubrieken, je kunt per onderwerp variërend van armenzorg, krankzinnigenzorg, onderwijs en drankwet de archieven raadplegen. Uiteraard zijn er ook 'algemene' series zoals verslagen en notulen om door te nemen. Ook het wapendiploma van Raamsdonk met de twee kenmerkende handen uit 1817 is nu weer traceerbaar.

Met dit sluitstuk is weer een belangrijke stap gezet in het toegankelijk maken van de archieven van de voormalige stad Geertruidenberg en dorp Raamsdonk.