Oudste Tilburgse molenkaart uit 1670 ontdekt !

 

Bron: Stadsarchief s-Hertogenbosch, ORA, Civiele Procesdossiers 1670 [onbekende roldatum/ zonder code / geen opschrift]:

 

Het is van alledag dat mensen een meningsverschil hebben over rechten en plichten. In 1670 hebben Franciscus Dominicus van den Velde en Jan Adriaens van Spaendonck een geschil over de betaling van geld. Het geschil wordt in hoger beroep behandeld bij de schepenbank van ’s-Hertogenbosch, na eerdere behandeling door de schepenbank in Tilburg. Dit archief wordt bewaard bij het stadsarchief aldaar.  Wat uniek is aan de zaak dat er een plattegrond in de procesdossiers bewaard is gebleven, die laat zien hoe de Veldhovense windmolen en rosmolen aan het Molenpad in Tilburg waren gesitueerd. Valentijn Pacquay ontdekte de kaart tijdens de inventarisatie van het omvangrijke Bossche schepenbankarchief.

De Veldhovense molen wordt in 1338 al gemeld in oude bronnen. Het was een leengoed van de familie Back. In 1927 is de molen gesloopt.  De Veldhovense molen bestond uit een standaard molen, een rosmolen en een molenhuis. De naam Rosmolenplein herinnert nu  nog steeds aan deze gebouwen.

Franciscus Van den Velde eist van Van Spaendonck geld voor het gebruik van de grond. De kaart is gebruikt voor de verdediging van Van Spaendock tegen deze eis.

Het Stadsarchief ’s-Hertogenbosch was ons zeer behulpzaam en heeft de kaart laten reproduceren.

Voor wie verder wil lezen over molens in Tilburg blijft het molenboek van Ad Vorselaars en Jan Scheirs een aanrader.