zaterdag 29 oktober 2011

Twee bijzondere bruiloften

Op 4 juni 1851 trouwden te Diessen de 43-jarige weduwnaar Jan Willem Wiertz met de 17-jarige Francisca Nauwens:


Het lijkt een normale huwelijksvoltrekking te zijn geweest, zij het dat er een groot leeftijdsverschil tussen bruidegom en bruid is. Toch hebben we hier te maken met een bijzonder huwelijk. Dat blijkt uit het geboorteregister van Diessen. Op 5 juni 1851 (één dag na het huwelijk) wordt te Diessen dochter Elisabeth geboren uit genoemd echtpaar:

Het had dus niet veel gescheeld of Elisabeth was in het gemeentehuis van Diessen geboren.
Een tweede bijzonder huwelijk had op 9 juni 1875 te 's Gravenmoer plaats: Toen trouwden Christoffel Melsen met Geerdina Blom. Normaal gesproken had dat huwelijk in het gemeentehuis plaats moeten vinden, maar deze keer vond het plaats ten huize van de bruid,
omdat de bruid niet in staat was zich naar het gemeentehuis te begeven. De reden blijkt als we de huwelijksakte helemaal lezen: de echtelieden erkennen bij hun huwelijk zoon Pieter Blom geboren 's Gravenmoer 7 juni 1875, twee dagen vóór het huwelijk! De bruid was dus niet in staat om naar het gemeentehuis te gaan, omdat ze in het kraambed lag van haar zoon Pieter!:


Er vallen nog twee zaken op aan de huwelijksakte: het eerste deel van de akte is door een andere persoon geschreven als het tweede gedeelte en het huwelijk vindt, omdat het buiten het gemeentehuis wordt gesloten, plaats ten overstaan van zes in plaats van vier getuigen.
In de marge van de geboorteakte van Pieter wordt melding gemaakt van de erkenning bij het huwelijk:


Pieter heeft dus slechts twee dagen Blom geheten, sinds 9 juni 1875 heette hij Melsen.

zaterdag 22 oktober 2011

Bruiden en bruidegoms met zes voornamen

Het aantal bruiden en bruidegoms met zes voornamen is zeldzaam binnen het werkgebied van Regionaal Archief Tilburg. Er zijn mij vijf bruiden en twee bruidegoms bekend.

In 1876 trouwde Elisabeth Theodora Joanna Jacoba Sara Hugoline van Beusekom met Hubertus Broers te Geertruidenberg:




Let op de handtekening van de bruid!







In 1905 trouwde Constantinus Antonie Petrus Josephus Gerardus Franciscus Nooijen met Elizabeth Helena André te Oosterhout:











Let op de handtekening van de bruidegom!




In 1888 trouwde Ferdinandina Johanna Isabella Henriëtte Maria Catharina Allardin met Cornelis Hendrikus Maria Willenborg te Tilburg:









In 1922 trouwde Petrus Henricus Johannes Josephus Fredericus Maria Kennis met Maria Joanna de Leuw te Tilburg:









De andere drie bruiden met zes voornamen zijn:




Emelie Louise Marie Anna Wilhelmina Josepha van Gorp, zij trouwde op 13 mei 1912 te Tilburg met Adrianus Andreas Wilhelmus van Delft.




Paula Maria Rosalia Josepha Cornelia Aloysia Brouwers, zij trouwde op 19 februari 1927 te Tilburg met Robert Rutger Beatus Janssen.




Charlotte Martina Mathilda Maria Antonia Cornelia Brouwers, zij trouwde op 3 juli 1911 te Tilburg met Caspar Maria Vincentius Joseph Houben.



zaterdag 15 oktober 2011

Achternaam van kinderen van ongehuwde moeders (6)

Deze keer het op één na laatste blog over kinderen van ongehuwde moeders.
Het eerste geval speelt zich af in Made en Drimmelen. Op 14 april 1815 wordt aldaar geboren: Pietronella den Ouden, dochter van Cornelia Jacobs:

De vader van Pietronella zal dus wel een meneer den Ouden zijn geweest. Pietronella overlijdt reeds op 25 december 1815 te Made en Drimmelen:









Merkwaardig is dat als vader in haar overlijdensakte Pieter den Ouden wordt vermeld, terwijl deze niet in de geboorteakte wordt genoemd.
Over deze Pieter den Ouden is verder niets bekend. Moeder Cornelia Jacobs trouwt op 26 november 1819 te Den Bommel met Jacobus de Laat en overlijdt reeds aldaar op 23 maart 1820.







Voor het tweede geval verplaatsen we ons naar Alphen en Riel. Aldaar wordt op 20 augustus 1814 geboren: Wilhelmina Bernaards, dochter van Maria Snellaers:














Wilhelmina overlijdt ongehuwd te Alphen en Riel als Wilhelmina Bernaards op 14 juli 1840:













Ongehuwd betekent echter niet kinderloos: Op 5 maart 1839 bevalt Wilhelmina Bernaards in het huis waarin Maria Snellaars (waarschijnlijk haar moeder) woont te Alphen en Riel van een dochter, waaraan de namen worden gegeven Anna Snellaars:








En dat roept vraagtekens op. Er zijn een paar mogelijkheden. Een meneer Snellaars is de vader van het kind. Dat lijkt me wel heel sterk: Wilhelmina's moeder heet Snellaars en dan zou toevallig Wilhelmina een kind krijgen van een man, die ook Snellaars heet. Waarschijnlijker is dat de ambtenaar heeft geweten dat de achternaam Bernaards door Wilhelmina ten onrechte werd gevoerd, en dat zij, bij gebrek aan een vader, de achternaam van haar moeder Snellaars had moeten krijgen. Dat zou betekenen dat de geboorteakte geïnterpreteerd dient te worden als: Anna, de dochter van Wilhelmina Snellaars. Aanwijzingen daarvoor zijn de vermelding van Anna in het bevolkingsregister van Tilburg van 1870-1880, inv. nr. 1400, pag. 345, waar zij Anna Snellaars wordt genoemd en haar overlijdensakte. Anna overleed ongehuwd te Breda op 26 december 1898 als Anna Snellaars, dochter van Wilhelmina Snellaars!!








vrijdag 14 oktober 2011

De allerlaatste Lancier

Jarenlang heeft Regionaal Archief Tilburg om de zes maanden de Lancier uitgegeven. Abonnees bleven zo een beetje op de hoogte van de laatste ontwikkelingen, afgesloten projecten, aanwinsten en nieuwe collega´s. Met veel plezier en toewijding werd de Lancier geschreven, in elkaar gezet en verstuurd naar de vele abonnees.

Maar tijden veranderen. Digitaal heeft het archief in de laatste twee jaar zóveel goedlopende kanalen voor informatie opgebouwd, dat de Lancier, met een verschijning van eens per half jaar, steeds een beetje achter loopt. We zijn ervan overtuigd dat onze lezers via het weblog, de digitale nieuwsbrief, Twitter, Facebook of een combinatie hiervan veel beter op de hoogte zijn van het reilen en zeilen van Regionaal Archief Tilburg. Het allerlaatste nummer van de Lancier is dan ook van de persen gerold valt één dezer dagen bij de abonnees door de bus, extra dik, dat wel!

In de laatste Lancier kijken we terug op de Dag van Zijnen, op 15 jaar archiefwebsite en op de Kermisplaatjes voor later. Er is aandacht voor 200 jaar Burgerlijke Stand, de Tilburg Wiki en ErfgoedEducatie Tilburg. De nieuwe fase van de Charterbank wordt besproken en Luud de Brouwer, hoofd Regionaal Archief Tilburg, sluit toepasselijk af met het artikel: 'Van Lancier naar digitale toekomst'.

Wilt u niets missen van het nieuws vanuit het archief?

-    abonneer u dan op de nieuwsbrief, een maandelijks overzicht van alle ontwikkelingen.
-    houd de website in de gaten
-    lees de artikelen op dit weblog en laat een reactie achter.
-    word vriend van ons via Facebook
-    volg ons op Twitter voor het dagelijkse nieuws
-    bekijk onze historische films op YouTube
-    raak geïnspireerd op het weblog van Kletskoppen en Zwarte Inkt, weetjes uit oude receptenboekjes uit de collectie van het archief
-    doe historische kennis op via de Charterbank, waar onderzoekers oude charters bestuderen en transcriberen
-    stel ons vragen via de chat, te vinden op de homepage van de website
-    vooral in educatie geïnteresseerd? Volg dan het blog van ErfgoedEducatie Tilburg

Lastig te vinden? Op de website achter Nieuwe media, daar vindt u ze allemaal op een rijtje.


donderdag 13 oktober 2011

Hoera voor onze 1000ste!

Vandaag heeft Regionaal Archief Tilburg haar 1000ste Facebook vriend mogen begroeten. Dit memorabele moment en bijzondere getal is natuurlijk niet zonder aandacht voorbij gegaan. De 1000ste bezoeker heeft een prachtige prijs gewonnen: een exemplaar van het historische werk 'Tilburg, stad met een levend verleden.' Dit 592 pagina's tellende boek, vol met foto's, platen, verhalen en natuurlijk het meest complete overzicht van de geschiedenis van Tilburg.
Wij wensen onze 1000ste veel plezier met haar prijs, en nu...op naar de 1500!

woensdag 12 oktober 2011

Jubileum! - 15 jaar een archiefwebsite

Het was oktober 1996 toen de eerste website van Gemeentearchief Tilburg het levenslicht zag en zijn tomeloze weg begon op het wereldwijdeweb. Het was een route zonder al te veel hobbels met hier en daar een gemiste afslag, maar over het algemeen ging het alleen maar crescendo. In 1996 lag het archievenveld nog redelijk rimpelloos in ruste. De digitale revolutie klopte maar nauwelijks aan de deur. Stilte voor de storm.


De gemeente Tilburg was er snel bij wat betreft het gebruik van internet voor de medewerkers en wilde ook een website. Op zoek naar content gingen ze bij alle afdelingen langs en het Gemeentearchief zag zijn kans schoon. In het land der blinden was eenoog koning en dat ene oog bleek ik te hebben. Als jongste van het stel en niet gehinderd door enige kennis dook ik in de wereld van html. De toenmalige webmaster van de gemeente Tilburg, de almachtige smojo*, leerde mij wat kneepjes van het vak, haalde er een meisje bij uit de Achterhoek die leuke tekeningen kon maken en de eerste website van Gemeentearchief Tilburg was geboren. Ook lekker stereotype: het archief zat in de kelder van het denkbeeldige gebouw. Dat beeld is gelukkig snel aangepast.
De pioniers uit die tijd waren de gemeentearchieven van Zwolle en Delft.


Kort daarna volgde de fusie met een deel van het voormalige streekarchief Oisterwijk en kwamen er zomaar 6 gemeente bij. Al heel snel was de beslissing genomen om ook echt contect te gaan plaatsen op de website.
De plannen van het eerste uur logen er niet om. In 1997 kwamen de eerste inventarissen helemaal doorzoekbaar online. Naast de obligate archievenoverzichten (een opsomming van de aanwezige archieven) boden de inventarissen aan onderzoekers de kans om vooraf alvast te kijken of er wat van hun gading aanwezig was. In datzelfde jaar werd ook het project gestart om de volledige namenindex van de bidprentjes digitaal beschikbaar te krijgen. Daar werd in die tijd nog vrolijk om gelachen door de collega's. Bidprentjes... wie kwam daar nou om. In 1998 stond een index met 50.000 namen online en werd druk bezocht.
In de Waybackmachine kun je nog een werkende interface zien. Nostalgie ten top! In dit artikel staan meer links naar een behoorlijk werkende website uit 1999. Fantastische website die Waybackmachine


Later dat jaar kwamen daar de naamindexen bij van de 10-jaarlijkse tafels van de burgerlijke stand. Als je daarnaar terugkijkt schud je meewarig het hoofd. Primitief, maar het werkte!

In 1999 ontstond het Archiefcafé. Interactie met en tussen bezoekers proberen te bewerkstelligen. Dat werkte goed. De lijst met genealogische websites groeide goed, het forum vulde zich steeds meer en de mailinglist telde 100 leden. Een chatpilot mislukte jammerlijk. Maar dat is geen schande. 29.000 bezoekers kwamen dat jaar op de homepage langs.


Het jaar 2000 was in meerderlei opzicht een revolutiejaar. Online betalen kon in de webwinkel die toen alleen boeken in de aanbieding had, meestal inventarissen, niet bepaald een courant artikel. De viering van 65 jaar bevrijding bracht de Tilburgse oorlogsslachtoffers online. Later begonnen we schuchter met de fotocollectie online en last but not least: ISIS. De onvolprezen online genealogische database waar sommige internetgenealogen van het eerste uur nog stiekum naar terugverlangen. Pas toen de akten digitaal online kwamen ging ISIS offline, maar heeft nog jarenlang goede diensten gedaan in Zeeland bij het Zeeuws Archief. Tot in 2011.

In 2002 volgde nog de tijdmachine.
De bezoekcijfers aan de homepage groeiden van 49.000 in 2001 tot 62.275 in 2002. Dan ontstaat er verwarring vanwege verschillende gebruikte tellers, maar in 2003 kwam de 250.000ste bezoeker op de homepage.


Het waren jaren van pionieren en experimenteren, risico´s nemen en vooral genieten van de nieuwe wereld die zich openbaarde.

Inmiddels is onze website er een eentje van velen die niet langer toonaangevend is. Die verbreding heeft veel goeds gebracht en met name de bezoeker is er sterk op vooruit gegaan. Die hoeft niet meer afhankelijk van openingstijden onderzoek te doen, maar kan zich goed voorbereiden en in sommige gevallen het onderzoek van huis uit al grotendeels doen. Steeds meer bronnen komen online beschikbaar en de service van archiefdiensten strekt zich steeds verder uit in de digitale wereld.

15 jaar is een lange tijd. Het derde lustrum. Een piepklein feestje waard.

* Naar goed gebruik werden voor de inlognamen de eerste drie letters van de achternaam en de eerste twee letters van de voornaam gebruikt. Dat leverde soms verrassende usernames op. We gebruikten die namen soms ook onderling, als de verstandhouding dat toeliet natuurlijk. Smojo was Jos Smolders waar ik veel van geleerd heb.

maandag 10 oktober 2011

Verdwenen bedrijven in Tilburg: Interieur Donders

Op 1 augustus 2011 sloot Interieur Donders haar deuren aan het Wilhelminapark. Donders Interieur was meer dan honderd jaar een begrip in Tilburg. In maart 1896 werd de zaak Donders Smulders opgericht door Bernardus Donders (1873-1936) aan de toenmalige Zomerstraat nummer 26. Eind 1932 werd het originele pand geheel gesloopt en vernieuwd en in 1933 geopend.
Men kon toen nog niet bevroeden dat de slopershamer enkele decennia later weer zou toeslaan, nu om de nieuwe schouwburg te realiseren.

Na de dood van Bernard nam zijn jongere broer Jos(eph) Donders (1889-1964) de zaak over. Hij specialiseerde zich in Perzische tapijten, in de oorlog wegens gebrek aan toevoer ook in antiek. Zijn zoon Theo (1927-2010) moest op jonge leeftijd al bijspringen wegens gezondheidsproblemen. Samen nemen ze het initiatief tot de Kunstzaal Donders, waar tot op heden nog over wordt gesproken. Praktische als Theo was vroeg hij vaak aan kunstenaars : “Jongens, als gullie komt helpen, dat betekent perzen sjouwen, dan kunde bij ons exposeren" (link).  .

De doorbraakplannen dwongen in 1964 tot verhuizing naar een ander pand. In 1965 werd aan de Schouwburgring een nieuwe zaak geopend, waar zoon Jos van lieverlee de scepter overnam. Jos Donders was in Brussel opgeleid tot woningstoffeerder. In 1999 werd de zaak verhuisd naar het Wilhelminapark.

Van Jos Donders kreeg het Regionaal Archief Tilburg verschillende foto's van de zaak uit de Zomerstraat.
Op grond van deze documenten is dit verhaal samengesteld.

zaterdag 8 oktober 2011

Vrouwen die op latere leeftijd moeder werden

Het onderzoek naar "oude" moeders is moeilijker dan het zoeken naar "oude" vaders. Als een vader aangifte doet van de geboorte van zijn kind wordt immers meestal zijn leeftijd vermeld. De leeftijd van de moeder wordt aanvankelijk ook in de geboorteregisters vermeld, maar in 1850 zijn er nog slechts negen van de 21 gemeenten uit het werkgebied van RAT, die dat doen! In 1875 zijn er nog maar vier gemeenten, te weten Berkel-Enschot, Diessen, Hilvarenbeek en Moergestel, die de leeftijd van de moeder in geboorteakten vermelden. Berkel-Enschot stopt daarmee in 1884, Diessen in 1896, Moergestel in 1897 en tenslotte Hilvarenbeek in 1898.





Als er al een leeftijd van een moeder wordt vermeld, is het van belang om deze leeftijd te controleren, zoals het nu volgende voorbeeld aantoont. Als we de geboorteakte van Elisabeth Celi moeten geloven (geboren Hooge en Lage Zwaluwe 16 augustus 1830) was haar moeder Johanna Raaimakers 53 jaar!:











Deze leeftijd leek onwaarschijnlijk en dat is hij ook. Ruim drie jaar later wordt Elisabeths broer Jan geboren (Hooge en Lage Zwaluwe 15 februari 1834) en dan is de moeder 36 jaar!:


De juiste leeftijd van de moeder blijkt uit haar trouwakte (Hooge en Lage Zwaluwe 6 december 1821). Haar echtgenoot wordt dan Johannes Ceele genoemd en zij is 23 jaar:












Een tweede voorbeeld van een schijnbaar oude moeder is Wilhelmina van Abeelen, die op 50-jarige leeftijd te Berkel-Enschot moeder zou zijn geworden op 12 januari 1879 van haar zoon Marinus Weijters:









Ook hier blijkt uit de huwelijksakte van Johannes Weijters en Wilhelmina van Abeelen (Berkel-Enschot 4 mei 1865) de juiste leeftijd van de moeder: zij is geboren op 3 januari 1839 te Udenhout en was dus in 1879 geen vijftig, maar veertig jaar:










Toch zijn er voorbeelden te vinden van vrouwen, die tegen de vijftig jaar lopen, en toch nog moeder worden. Clazina de Kok was 49 jaar, toen ze op 21 februari 1898 te Loon op Zand moeder werd van haar zoon Adrianus Leonardus Zwaans:









Haar leeftijd staat niet in de geboorteakte vermeld, maar uit haar huwelijksakte (Loon op Zand 5 mei 1873) blijkt dat zij op 18 februari 1849 te Tilburg is geboren:







Antonetta van Berkel was 48 jaar, toen zij op op 20 april 1844 te Tilburg moeder werd van Antonia Pigmans. In de geboorteakte staat dat zij 47 jaar was, dat is echter niet juist. Op 9 september 1842 trouwde zij te Tiburg met Gerardus Pigmans en uit die akte blijkt dat zij op 16 maart 1796 te Waalwijk is geboren:


















Wie kent voorbeelden van vrouwen, die 50 jaar of ouder waren, toen zij moeder werden?







vrijdag 7 oktober 2011

Publieksparticipatie = tweerichtingsverkeer

Op donderdag 29 september vierde de Brabant Collectie haar 25-jarig jubileum met een mini-symposium "Jij en wij: Feest u mee?" over publieksparticipatie. Ondergetekende mocht daar een presentatie geven waarin drie projecten van Regionaal Archief Tilburg een rol speelden. Als eerste Geboren in 1809, als tweede de Charterbank en als laatste Kermisplaatjes voor later. Alledrie projecten waar op verschillende manieren een beroep is gedaan op participatie van bezoekers en geïnteresseerden. Alledrie ook succesvol hoewel wij als organisatie zeker niet alles goed hebben gedaan. De verkeerde inschattingen delen met anderen is belangrijk zodat zij die fouten niet maken.

De belangrijkste boodschap blijft: je hebt met mensen te maken. En mensen hebben aandacht nodig, verdienen aandacht, zeker als je wat van hen terug verwacht. Daarom is de conclusie: publieksparticipatie is tweerichtingsverkeer.
Dat we als instelling ook een grote inspanning moeten leveren, dat vergeten we bij de meeste projecten. Zelfs nu wij dat aan den lijve hebben ondervonden, blijft het het belangrijkste aandachtpsunt omdat het gevaar dat je er toch te weinig aandacht aan besteed altijd op de loer ligt. Daarom kan die boodschap niet genoeg herhaald worden.

Op het weblog van de Brabant Collectie staat een kort verslag van de drie presentaties en de aansluitende paneldiscussie met nog een aantal kortere presentaties.

Mijn presentatie staat online:
Van het mini-symposium staan ook enkele foto's online in de Flickrstream van de Brabant Collectie.

Poll over social media

De maandelijkse poll op onze site is weer vernieuwd. In oktober gaan we op zoek naar de social media waarop onze gebruikers het meest te vinden zijn. Het gaat er niet om waar u als bezoeker een account voor heeft, maar waar u wel eens wat op leest, bekijkt of opzoekt, met of zonder account. Kan handig zijn voor ons om zo beter inzicht te krijgen in het bereiken van onze doelgroep via sociale mediakanalen.

In september polsten we of onze website gebruikers de maandelijkse digitale nieuwsbrief ontvangen. Er werd positief op gereageerd.
230 stemmen zijn ontvangen. Daarvan hebben 106 mensen, bijna de helft, een abonnement op de nieuwsbrief én lezen ´m ook. 63 mensen ontvangen ´m niet, maar zijn wel geïnteresseerd. 38 mensen weten niet dat die bestaat. Slechts 1 iemand vinkte aan ´m wel te ontvangen, maar niet te lezen.


Conclusie: ruim 43 % weet niet dat we een nieuwsbrief hebben of krijgt ´m niet gevonden. Reden om dat prominenter op de website te plaatsen!

Voor nu: abonneren op de nieuwsbrief kan hier.

Tip voor die ene persoon die de nieuwsbrief wel ontvangt, maar niet leest: afmelden is heel eenvoudig. Wettelijk zijn daar regels voor, waar we aan voldoen. Onderaan onze nieuwsbrief staat altijd de mogelijkheid om af te melden.

maandag 3 oktober 2011

Film Berkel-Enschot Jong in Brabant

In september 2011 maakten vier jongeren uit Berkel-Enschot een film over hun leven waarbij zij gebruik maakten van filmmateriaal uit de jaren zestig van filmmaker Adolfs. Op 14 oktober kan deze film bekeken worden in de Schalm. Erfgoed Brabant nodigt iedereen van harte uit voor een avond met bijzondere filmbeelden, nostalgie en gezelligheid. Na afloop van de film gaan zij op zoek naar verhalen over het is en hoe het was om jong te zijn in Berkel-Enschot.

‘t Torenhoekske
Naast verhalen uit de jaren zestig is Erfgoed Brabant ook op zoek naar verhalen uit de jaren zeventig. Verhalen die bijvoorbeeld gaan over het jeugd- en jongerencentrum ‘t Torenhoekske. Wie een bijzonder verhaal heeft,  deelt dit dan met Erfgoed Brabant op 14 oktober in de Schalm of vertelt dit op www.levensloopbrabant.nl.

Programma:
  • Inloop en vertoning filmmateriaal van filmmaker Adolfs over Berkel-Enschot in de jaren zestig
  • Welkomstwoord en vertoning Berkel-Enschot door de ogen van
  • Napraten onder het genot van hapjes en drankjes en mogelijkheid om op de foto te gaan in het Berkel-Enschot uit de jaren zestig.
Praktische informatie
Datum: 14 oktober 2011
Locatie: Cultureel Centrum De Schalm, Eikenbosch 1, Berkel-Enschot
Tijd: Inloop vanaf 19.30 uur, het programma start om 20.00 uur en duurt tot ca. 21.30 uur
Toegang en foto’s: Gratis

Erfgoed Brabant hoort graag via email met hoeveel personen u komt kijken. Wilt u meer informatie over het project of over de filmvertoning op 14 oktober? Of wilt u zelf een verhaal vertellen over uw jeugd in Berkel-Enschot? Voor aanmeldingen en andere vragen kunt u contact opnemen met Lotte Bekker via lbekker@erfgoedbrabant.nl of 06 2674 6344.

De film ‘Berkel-Enschot door de ogen van’ is een project van Erfgoed Brabant en hoort bij het project Levensloop. Het project Levensloop is onderdeel van de programmalijn Volkscultuur van de Provincie Noord-Brabant. De programmalijn gaat over de vormgeving van het dagelijks leven in Brabant. Brabanders met verschillende achtergronden vertellen over belangrijke overgangsmomenten in hun leven, nu en toen. De leerstoel Cultuur in Brabant, Kunstbalie en Schatten van Brabant zijn partners in het project. Ga naar www.levensloopbrabant.nl voor meer informatie.





zaterdag 1 oktober 2011

Mannen die op gevorderde leeftijd vader werden

In het werkgebied van Regionaal Archief Tilburg zijn tot op heden drie mannen aangetroffen, die, toen zij vader werden, 70 jaar of ouder waren.
De oudste is Arnoldus van der Pluijm, die op 10 februari 1825 te Oosterhout vader werd van een zoon Augustinus Richardus van der Pluijm. Arnoldus was toen 82 jaar!:









Vreemd genoeg is er noch over deze zoon, noch over Arnoldus van der Pluijm en zijn echtgenote Anna Cornelia Verbunt meer informatie te vinden.
Arnoldus van der Pluijm is mogelijk dezelfde als Arnoldus, gedoopt Dussen 4 december 1742, zoon van Reijer Teunisse van der Pluijm en Geertrui van Pelt.
Een fragmentgenealogie van de familie van der Pluijm, gepubliceerd in het Genealogisch Tijdschrift voor Midden- en West-Noord-Brabant van 1985, pag. 57, vermeldt (zonder de exacte bron te noemen) dat deze Arnoldus doktor was te Breda.
Op de website van het gemeentearchief van Breda is vervolgens te vinden dat op 4 juli 1773 aldaar is gehuwd: Arnoldus van der Pluijm, doktor, en Maria Anna van de Kieboom. Zij laten tussen 1774 en 1778 vier kinderen te Breda dopen, waarbij steeds wordt vermeld, dat de vader uit Dussen komt.
Ook in Breda zijn in de periode van de burgerlijke stand geen gegevens over Arnoldus van der Pluijm en zijn (waarschijnlijk eerste) echtgenoot Maria Anna van de Kieboom te vinden.
Arnoldus zou dus mogelijk echt 82 jaar zijn geweest, toen hij vader werd. Met dank aan Michiel van Heumen, oud-medewerker RAT, voor de aanvullende informatie.





De op één na oudste vader is Johannes Potscheider, die op 10 april 1838 op 80-jarige leeftijd te Dongen vader werd van een zoon Stephanus:
Vreemd genoeg werd hij twee jaar eerder ook op 80-jarige leeftijd vader op 10 mei 1836 te Dongen van een dochter Johanna Cornelia:





Johannes Potscheider trouwde op 80-jarige leeftijd als weduwnaar te Dongen op 21 april 1836 met Cornelia van Vught. Bij Koninklijk Besluit is bepaald, dat hij geen geboortebewijs of akte van bekendheid ter vervanging daarvan hoeft te overleggen:












Het is dus allerminst zeker, dat Johannes Potscheider bij huwelijk 80 jaar was. Als hij overlijdt op 29 mei 1849 te Dongen is hij 93 jaar, welke leeftijd overeenstemt met die genoemd in de huwelijksakte en in de geboorteakte van zijn dochter uit zijn tweede huwelijk:





De op twee na oudste man, die vader geworden is, is Cornelus Coppens. Hij werd op 20 november 1833 te Alphen en Riel geboren:




Hij trouwde op 12 februari 1890 te Chaam als 56-jarige weduwnaar met Petronella Kuijsten:











Uit dit huwelijk is op 8 januari 1904 te Chaam een zoon Adrianus Cornelis geboren, vader Cornelis was toen 70 jaar: