vrijdag 30 september 2011

Padvinders om nooit te vergeten....

In het voorjaar van 2011 werd de vijfde struikelsteen onthuld in Tilburg. De steen werd geplaatst als gedenkteken voor Prof. Donderstraat 77, het voormalige woonhuis van de in 1942 omgekomen Bertram Polak (1918-1942). In tegenstelling tot de rest van zijn familie wist hij geen veilig heenkomen te vinden in de Verenigde Staten. In mei 1940 was Bertram gemobiliseerd als soldaat en hij werd twee jaar later, in augustus 1942, in Auschwitz vermoord.

Initiatiefnemer achter deze struikelsteen is prof. dr. Arnoud-Jan Bijsterveld. Over zijn speurtocht naar de familie Polak heeft hij afgelopen april uitgebreid gepubliceerd in de tijdschriften Tilburg en Inbrabant.

Zijn speurtocht leverde ook tastbaar erfgoed op voor het Regionaal Archief Tilburg. Hij kwam in contact met mw. dr. M. van der Plas, die in haar jeugd bevriend was met de nichtjes van Bertram Polak. Ze was in het bezit van heel bijzonder fotoalbum. In het fotoalbum zijn vooral afbeeldingen te vinden van de padvinderij uit de jaren 1936 tot 1938. Op een van de foto's staat ook Helga Deen, zij is op de foto de derde van links.
Foto padvindsters circa 1935: van links naar rechts Joan Meijer Udewald (1925-1945), Renate Pels, Helga Deen (1925-1943) en Anita Roos (Collectie dr. M.C. van der Plas, Oegstgeest).


Aanvankelijk werd het Archief in de gelegenheid gesteld om het fotoalbum te scannen, wat we in januari hebben gedaan. Maar nu is het fotoalbum ook fysiek naar de Kazernehof gekomen.

Het is aanwinst om 'nooit meer te vergeten'.

woensdag 28 september 2011

Burgemeester Hilvarenbeek op bezoek

Het is woensdagochtend, 28 september. In het archiefdepot liggen de mooiste stukken uit het gemeentearchief van Hilvarenbeek klaar. Burgemeester Ryan Palmen en coördinator informatiebeheer Leo van Herk brengen een bezoek aan Regionaal Archief Tilburg om kennis te maken

Het gemeentearchief van Hilvarenbeek was tot 1997 ondergebracht in het streekarchief Oisterwijk. Vanaf 1997 zijn de stukken ondergebracht bij Regionaal Archief Tilburg. Zoals met alle gemeentes uit ons werkgebied is een dienstverleningsovereenkomst afgesloten voor beheer, inspectie, digitalisering en inzage van de stukken. Met financiële steun van de gemeente Hilvarenbeek is de Burgerlijke Stand gedigitaliseerd. Met subsidie van de provincie was het mogelijk de bevolkingsregisters te digitaliseren.

Er ontspint zich een discussie waar alle gemeenten en alle archieven mee te maken gaan krijgen: de omslag van papieren archieven naar digitaal opgeslagen bestanden. Het traditionele papieren depot zal op een gegeven moment niet meer zo snel groeien, maar zullen er grote digitale archieven bestaan. Hoe sla je dat op? Hoe waarborg je langdurige opslag en behoud van de data? Het kiezen van de juiste systemen voor opslag en beheer van data is van belang. Voor een regionaal archief is standaardisatie belangrijk, want het is inefficiënt als iedere gemeente met een andere applicatie data aanlevert. De komende jaren zullen op vele plekken nog vele gesprekken gevoerd worden om de juiste keuzes te maken.  Bezoeken als deze zijn daarvoor van belang om visies op de architectuur van de informatievoorziening uit te wisselen.

Op de website van het archief komt de gemeente Hilvarenbeek veel voor. De informatiepagina´s over Hilvarenbeek en Diessen geven een eerste inleiding. De stamboomonderzoeker kan met enig geluk akten terug zoeken tot in de 16e eeuw. In BeeldOnline zijn historische foto´s te bekijken, onder andere van een grote collectie van de heemkunde kring Ioannes Goropius Becanus

In het archiefdepot liggen onder andere een aantal charters uit Hilvarenbeek, stukken van het gemeentebestuur, waaronder een gemeenteverslag (een soort jaarverslag) uit 1852, oude foto´s, een album met fotoalbum uit 1928 naar aanleiding van een gouden huwelijksfeest. De historie gaat leven, ook voor iemand die relatief nog maar kort in Hilvarenbeek woont.
Geïnspireerd vertrokken beide heren weer richting hun mooie dorp.

dinsdag 27 september 2011

Geef uw mening over onze dienstverlening

Als bezoeker van Regionaal Archief Tilburg willen we u vragen uw mening over onze dienstverlening te geven. Dit doen we om de twee jaar met een landelijke enquête, de Kwaliteitsmonitor voor archieven.

Regionaal Archief Tilburg is steeds in ontwikkeling. We zijn benieuwd of u deze ontwikkelingen waardeert. Laat ons weten wat we goed en minder goed doen, zodat we onze dienstverlening kunnen verbeteren.

We vragen u daarom deze enquête in te vullen. Dat kost hooguit 10 minuten. Uiteraard is uw anonimiteit gewaarborgd. De enquete wordt op papier uitgedeeld aan de bezoekers van de studiezaal, maar ook worden  onze vele digitale bezoekers uitgenodigd mee te doen.
De enquête loopt van 27 september t/m 21 oktober 2011. Begin december laten we via ons weblog, website en digitale nieuwsbrief weten wat de uitkomst is.

Meedoen? Ga naar de Kwaliteitsmonitor. (link is verwijderd)


Alvast bedankt voor uw medewerking!



De laatste keer dat we de Kwaliteitsmonitor uitvoerden, was in 2009. De resultaten publiceerden we op het weblog.

maandag 26 september 2011

Cees-de-Sloper, houdoe en bedankt !

Herinnert u zich het nog, al die protesten tegen de kernwapens en de kernenergie ?

Ook in Tilburg werd er stevig gedemonstreerd. De 'Aktiebereidheid', let op de k, was groot. Een van de spilfiguren in de protestbeweging was de kunstenaar Jan Spit. Hij gaf vanaf de jaren zeventig tot midden jaren tachtig leiding aan Studio 38 aan het Wilhelminapark 38. Er werd een protestbeeldarchief geproduceerd rondom allerlei actuele thema's in de stad en daarbuiten, zoals de 'stadsvernieuwing' en de Vietnambeweging. Zijn archief werd in 1988 reeds bij het Gemeentearchief Tilburg gedeponeerd. In januari 2006 overleed Jan Spit. Uit zijn nalatenschap kwamen onlangs nog wat affiches uit studio 38 tevoorschijn.
.

Een wil ik u niet onthouden, een affiche van oud-burgemeester Cees Becht alias Cees de Sloper. Achter de bril zien we dollartekens en Becht is omringd door rechts een gesloopte stad met een horizon van flats aan de linkerzijde.

Onder is gedrukt: Houdoe en bedankt !

zaterdag 24 september 2011

Die vlieger gaat niet op

Johanna Maria van der Loo, geboren Tilburg 6 april 1833, krijgt als ongehuwde moeder drie kinderen te Tilburg:
Cornelis, geboren 18 augustus 1852
Ferdinant, geboren 14 december 1861
Maria Elisabeth, geboren 17 september 1863

Bijna twee jaar na de geboorte van het jongste kind heeft zij trouwplannen. De a.s. bruidegom is Wilhelmus Jole, geboren Tilburg 29 juli 1841. Hij wil de drie kinderen van zijn a.s. echtgenote bij hun huwelijk erkennen. Maar daar steekt de ambtenaar van de burgerlijke stand een stokje voor. Met het erkennen van de jongste twee kinderen heeft hij geen problemen, maar met het oudste wel. Wilhelmus Jole is het niet met de ambtenaar eens en wil ook het oudste kind als het zijne erkennen. Het enige dat hem dan nog rest is een verzoek daartoe in te dienen bij de arrondissementsrechtbank te ’s-Hertogenbosch. En dat doet hij dan ook op 13 september 1865 (zie BHIC, toegang 24: Archief van de Arrondissementsrechtbank te ’s-Hertogenbosch 1838-1929, inv. nr. 1191). Wilhelmus Jole, dagloner, geboren te Tilburg 29 juli 1841, geeft met verschulden eerbied te kennen dat hij voornemens is een huwelijk aan te gaan met Johanna Maria van der Loo, waarvan de eerste afkondiging heeft plaatsgehad op den vierden dezer maand en dat hij in overeenstemming met zijne bruid voornemens is ter gelegenheid van zijn huwelijk de drie bij haar verwekte kinderen te wettigen waarvan het eerste geboren is den 18 Augustus 1852 en de anderen in 1861 en 1863, dat tegen het wettigen van het oudste kind door den heer ambtenaar van den Burgerlijken Stand zwarigheden worden geopperd als kúnnende hij requestrant niet de natuurlijke vader van het kind zijn. Eind van het verhaal is dat de officier van justitie de ambtenaar van de burgerlijke stand gelijk geeft omdat uit het geringe verschil van ouderdom tusschen de requestrant en Cornelis van der Loo blijkt, dat het "physisch onmogelijk is dat de requestrant dit kind kan hebben verwekt en dat het dus zeker is dat een ander dan hij de vader is". Bij het op 21 september 1865 te Tilburg gesloten huwelijk tussen Wilhelmus Jole en Johanna Maria van der Loo worden dus slechts twee kinderen erkend:

















Uit het huwelijk Jole/van der Loo worden nog zeven kinderen geboren, onder wie Johannes Baptist Jole, geboren Tilburg 20 september 1866 en Franciscus Gerardus Jolen, geboren Tilburg 12 december 1870. Er is een fout gemaakt bij de achternaam in de geboorteakte van laatstgenoemde zoon. Hij trouwt als Franciscus Gerardus Jolen op 16 mei 1900 te Tilburg met Johanna Maria Leermakers. Bij dat huwelijk treden zijn twee broers Ferdinand en Johannes Baptist als getuigen op. Zij worden in de akte Jolen genoemd, maar tekenen beiden als Jole. Hun broer tekent als Jolen!







Zoon Cornelis van Johanna Maria van der Loo gaat door het leven met de achternaam van der Loo. Als hij op 8 februari 1877 te Tilburg trouwt met Petronella Sulsters, is een van de getuigen Wilhelmus Jole, oud 34 jaar, metselaar, die verklaart geen bloed- of aanverwant van bruidegom of bruid te zijn. Hoewel de leeftijd niet helemaal klopt, is het duidelijk, dat Wilhelmus Jole wel degelijk een aanverwant was van de bruidegom, nl. zijn stiefvader!:













Als Cornelis' halfzus Maria Elisabeth Jole op 5 mei 1886 te Tilburg trouwt met Johannes Cornelis Edmundus Broers is Cornelis van der Loo, 33 jaar, halve broeder van de bruid getuige.












Cornelis van der Loo is 58 jaar als hij aangifte doet van zijn op 23 februari 1911 te Tilburg overleden moeder Johanna Maria van der Loo. Merkwaardig genoeg wordt dan niet vermeld, dat hij een zoon is van de overledene:

















vrijdag 23 september 2011

Cursus Oud Schrift voor beginners: nog enkele plaatsen vrij!

Tekst_10-2_Cursus_paleografie
Request van Schalk Leenders aan drossard van Tilburg
om aangesteld te worden als schoolmeester, 1716
Latere toevoeging aan dit bericht: wegens te weinig aanmeldingen is deze cursus geannuleerd.



Wilt u graag oud schrift leren lezen? Bent u bezig met stamboomonderzoek en loopt u vast op het onleesbare handschrift van 16e-eeuwse doop-, trouw- en begraafboeken? Regionaal Archief Tilburg start begin oktober met de cursus Oud Schrift voor beginners.

DTB Chaam 1755-56

In de cursus Oud Schrift voor beginners gaat het vooral om het leren lezen van genealogische bronnen zoals akten van de burgerlijke stand en doop-, trouw- en begraafakten (zowel in het Latijn als oudnederlands). Verder nemen we een kijkje in de secundaire bronnen: notariële akten, erfdelingen, testamenten, boedelinventarissen, stukken van de schepenbank, borgbrieven en processen-verbaal. Niet alleen het lezen van oude teksten met verschillende soorten handschrift komen aan de orde, ook het herkennen van letters, cijfers en natuurlijk de verschillende soorten contractie (samentrekking) en suspensie (afkorting).

Lijkt het u interssant om deze cursus te volgen: er zijn nog enkele plaatsen vrij. klik hier om u in te schrijven.

woensdag 21 september 2011

Verdwenen bedrijven in Tilburg: firma Wed. J. van Casteren & Zn.

De Firma Van Casteren vierde in 1988 haar honderdjarig bestaan. Aan de Korvelseweg 78 had de vader Hendrik van de oprichter Jan van Casteren een boerenbedrijf. Jan van Casteren (1859-1896) zette een transport- en slepersbedrijf op met paard en wagen. Toen Jan op 36-jarige leeftijd reeds overleed nam zijn weduwe J. van Casteren, Adriana Ketelaars het bedrijf over. De foto toont de eerste verhuiswagen uit 1913.

Het bedrijf richtte zich op lijndiensten in geheel Europa. De zonen uit het huwelijk Frans (1891-1954) en Jan (1896-1961) namen geleidelijk het bedrijf over en gingen vrachtauto's voor het vervoer inzetten. In de jaren twintig deed de T-Ford zijn intrede. Net zoals voor andere bedrijven waren de oorlogsjaren zwaar om door te komen.Met legermaterieel werd in 1944 een doorstart gemaakt en kleinzoon Piet werd in 1948 in de directie opgenomen en vanaf 1961 de enige directeur.

In 1970 verhuisde het bedrijf naar Beukenstraat 75 door de N.V. Nederlandse Vlasspinnerij over te nemen. De firma werd vanaf 1978 tot 1997 geleid door H.A. Jansen.

Het bedrijf werd midden jaren tachtig overgenomen door Skandia Transport AB, later in 1990 Scansped AB en is nu onderdeel van de Deutsche Bahn (DB Schenker).

Jan de Witte, jarenlang werkzaam bij het bedrijf wist oud uniek Tilburgs erfgoed te 'redden' uit het bedrijf en schonk het aan het Regionaal Archief Tilburg. Deze documenten worden komende tijd gedigitaliseerd opdat u meer te weten kunt komen van dit typisch Tilburgse bedrijf.

dinsdag 20 september 2011

Van schaap tot oorkonde: publieksdag van het Digitaal Oorkondenboek van Noord-Brabant


In 2010 werd de website van het Digitaal Oorkondenboek van Noord-Brabant ( http://www.donb.nl/ ) gelanceerd. De website bevat een database met de oorkonden van het Land van Heusden en Altena en van de heerlijkheden Cuijck, Ravestein, Megen, Boxmeer en Bokhoven vanaf 722 tot 1312. Het Digitaal Oorkondenboek is de voorzetting van het lijvige, tweedelige Oorkondenboek van Noord-Brabant tot 1312.

Dit jaar, op zaterdag 1 oktober, wordt er een publieksdag georganiseerd in het Brabants Historisch Informatie Centrum om het Digitaal Oorkondenboek onder de aandacht van een groter publiek te brengen. Het thema van de de dag is 'Van schaap tot oorkonde. Middeleeuwse geschiedenis komt tot leven'. Er wordt een interessant en zeer gevarieerd programma aangeboden voor iedereen die belangstelling heeft voor de Middeleeuwen, oude handschriften en oorkonden. Er zijn lezingen over middeleeuwse verhalen, het schrift in de middeleeuwen, tijdrekenkunde (Chronologie) en restauratieatelier De Tiendschuur laat zien hoe lakzegels gerestaureerd worden. En natuurlijk is de Citadel, waarin het BHIC gevestigd is, ook de moeite waard om te bekijken. De dag is gratis toegankelijk, maar het is wenselijk om je in te schrijven voor de diverse lezingen en activiteiten.

Hieronder een tweetal links met het programma en verdere informatie:
Programma
algemene informatie

zaterdag 17 september 2011

Groot gezin: 22 kinderen uit één huwelijk

Gezinnen met 20 of meer kinderen kwamen en komen zelden voor.

In het Dagblad voor het Roomsch-Katholieke Noord-Brabantsche Volk van donderdag 25 april 1906 staat het volgende bericht:

Raamsdonk, 24 April. E e n m o o i g e z i n. Dezer dagen deed de landbouwersknecht J. de Wijs, aangifte van zijn 22e kind uit zijn huwelijk met Maria Broeders.

Enkele jaren later meldt Het Nieuwsblad voor het Kanton Oosterhout op donderdag 19 november 1908:

Raamsdonk 17 November.
Een late ooievaar. Naar wij vernemen is de familie de Wijs alhier voor den 23en keer bezocht door een ooievaar, die de familie thans met een flinken zoon vermeerderde. Wij wensen de W. en echtgenoote met zoveel zegen van harte geluk en hopen dat de ooievaar ´t volgend jaar, om de 2 dozijn vol te maken, hun wederom met een visite vereert.

In het eerste bericht dient gelezen te worden dat het "slechts" om het 21e kind gaat.
In het tweede bericht staan twee onjuistheden: het is het 22e kind en het gaat niet om een zoon, maar om een dochter.

De twee dozijn zijn overigens niet volgemaakt.

Het betreft het volgende gezin:

Joannes de Wijs, geboren Raamsdonk 23 september 1858, trouwt Raamsdonk 30 april 1883 Maria Catharina Broeders, geboren Oosterhout 20 mei 1863, overleden Raamsdonk 28 juli 1915

Uit dit huwelijk zijn te Raamsdonk geboren:

1 Adriana Maria, geboren 15 november 1883, trouwt Raamsdonk 16 mei 1907 Petrus
Fijneman
2 Johannes, geboren 22 maart 1885, overleden 30 april 1886
3 Johannes, geboren 20 september 1886, trouwt Waspik 24 mei 1911 Johanna
Martina Snoeren
4 Lamberdina, geboren 26 oktober 1887, trouwt Raamsdonk 27 april 1911 Johannes
van Dongen
5 Adriaan, geboren 20 november 1888, trouwt Oosterhout 10 april 1913
Pietronella Theodora Catharina de Laat
6 Johanna, geboren 29 oktober 1889, trouwt Raamsdonk 10 november 1910 Antonius
Hendricus van Helvoirt
7 Petrus, geboren 23 november 1890, trouwt Raamsdonk 8 januari 1914 Huiberdina
Drijvers
8 Gerardus, geboren 20 december 1891, trouwt Raamsdonk 6 mei 1915 Johanna
Hendrica Klerkx
9 Lucia, geboren 30 januari 1893, overleden Raamsdonk 10 juni 1893
10 Lucia, geboren 18 maart 1894, overleden Raamsdonk 18 december 1894
11 Lucia, geboren 26 mei 1895, overleden Raamsdonk 26 juli 1896
12 Cornelis, geboren 26 mei 1895, overleden Raamsdonk 13 juni 1895
13 Cornelia, geboren 9 oktober 1896, overleden Raamsdonk 4 augustus 1897
14 Martinus Antonius, geboren 7 november 1897, trouwt Raamsdonk 29 april 1920
Petronella Antonia Netten
15 Theodorus Johannes, geboren 27 oktober 1898, overleden Raamsdonk 16 april
1899
16 Theodora, geboren 19 november 1899, trouwt Raamsdonk 12 januari 1922 Pieter
Jolie
17 Sophia, geboren 11 januari 1901, trouwt Raamsdonk 26 februari 1920 Johannes
Hubertus Broeders
18 Antonius, geboren 10 augustus 1902, overleden Raamsdonk 6 mei 1904
19 Johanna Maria, geboren 26 september 1903, overleden Raamsdonk 15 mei 1904
20 Johannes Martinus, geboren 20 januari 1905
21 Maria Cornelia, geboren 13 april 1906, overleden Raamsdonk 23 augustus 1906
22 Maria Catharina, geboren 13 november 1908

Bronnen:
Bevolkingsregister Raamsdonk 1871-1891 inv. nr. 22, blad 74; bevolkingsregister Raamsdonk 1891-1927 inv. nr. 30, blad 68 en inv. nr. 33, blad 96; http://www.genlias.nl

Er is mij één gezin (in het werkgebied van RAT) bekend met 25 kinderen, maar daar waren wel twee huwelijken (van de vader) voor nodig.






Wie kent gezinnen met meer dan 22 kinderen uit één huwelijk of meer dan 25 kinderen uit twee of meer huwelijken (in het werkgebied van RAT)?



Zijn er ook moeders die uit twee of meer huwelijken veel kinderen hebben?

vrijdag 16 september 2011

@PianoTweets en Toos van Oorschot op de archiefpiano

Op vrijdag 16 september 2011 was het de laatste dag van de Play me I´m yours-piano voor de deur van Regionaal Archief Tilburg en Stadsmuseum Tilburg. Op donderdag 15 september was er een lunchconcert door de Oisterwijkse Toos van Oorschot en op vrijdagochtend kwam Joost Brands spelen. Medewerkers, vrijwilligers en bezoekers kwamen luisteren met koffie of een lunchpakketje in de hand. Tussendoor speelde Wim de Bakker ook nog. Spontaan ontstond het idee om permanent een piano te 'adopteren' en in de hal te laten bespelen. In en rond Tilburg zullen de andere 103 tijdelijke eigenaren van de piano´s dat misschien ook wel denken. Benieuwd hoeveel piano´s er uiteindelijk permanent gaan blijven...

Ook al was de piano hier en daar vals en deden een paar toetsen het niet, de piano heeft toch een hoop lol gebracht, ook voor de kinderen uit het kinderdagverblijf aan het Kazernehof.

Toos van Oorschot speelde op donderdag vele Hongaarse liederen met prachtige titels.
Joost Brands speelde op vrijdag uit zijn hoofd allerlei mooie melodieën, die eigenlijk verlengde PianoTweets zijn. Joost publiceert elke dag om 7.00 uur in de ochtend een nieuw, kort pianolied en verspreid dat via Twitter, vandaar de naam PianoTweets. Zijn muziekstukken zijn steeds ongeveer 140 noten lang (een bericht via twitter mag 140 letters en spaties hebben). Een geniaal idee! Hij heeft elke dag vele luisteraars.

Op de Play me I´m yours-piano breidde hij een paar van die korte stukken uit tot minuten durende muziekwerken.
Wil je meer horen van PianoTweets, ga dan op zondag 25 september naar het eerste PianoTweets concert. Dit wordt gehouden in Utrecht, van 14.00 tot ongeveer 16.00 uur. Het concert wordt afgewisseld met teksten van twee schrijvers / dichters.
Voortaan elke dag de PianoTweets horen? Volg het werk van Joost dan op Twitter, of bezoek zijn website.

Gaan deze concerten een vervolg hebben? Beide pianisten waren benieuwd naar de pianopartituur uit de collectie van Regionaal Archief Tilburg, het stuk uit 1830, geschreven door Louis Rosenberg voor Anna Paulowna. Ze zijn met een kopie weer huiswaarts gegaan om het te bestuderen. Mocht dit tot een volgend concert leiden, dan zullen we dit tijdig aankondigen!

donderdag 15 september 2011

Historische foto´s op website Tilburg Dichtbij

Tilburg Dichtbij is een website met veel wetenswaardigheden over de stad. Uitgaanstips, nieuws, informatie, filmpjes over lokale gebeurtenissen, op de site wordt ingezoomd op allereli aspecten van de stad.
Eens per week, op woensdag, is er aandacht voor een historisch onderwerp. De komende tijd wordt dat gevuld met een foto uit de collectie van Regionaal Archief Tilburg. Gewoon omdat deze mooi is of omdat er zo weinig over deze foto bekend is. Degene die meer kan vertellen over de mensen of de gebeurtenis op de foto, kan in een reactie zijn of haar kennis delen. 

Deze week wordt gevraagd naar informatie over een foto van een voetbalteam. De foto komt uit de collectie Mutsaers en is omstreeks 1965 genomen. Benieuwd? Kijk op de site van Tilburg Dichtbij.

(die van vorige week was trouwens ook de moeite waard, een spannende foto van een politie-inval! Weet iemand meer?)

zondag 11 september 2011

Veel bezoekers tijdens Open Monumentendag

Tijdens Open Monumentendag is er veel belangstelling geweest voor het gebouw van Regionaal Archief Tilburg. De foto´s van de verbouwing trekken de aandacht en de rondleiding door het archiefdepot door Yvonne Welings, gemeentearchivaris, zat steeds vol. Het verhaal van de paardenstal die textielfabriek werd en uiteindelijk een archief bleef de bezoekers boeien. Er kwam zelfs een bezoekster die tot in de jaren '70 in de oude BeKa fabriek op de stopperij heeft gewerkt, precies daar waar nu de studiezaal is.
Ook de Play me I´m Yours piano werd af en toe voorzichtig al bespeeld!






zaterdag 10 september 2011

Achternaam van kinderen van ongehuwde moeders (5)

Een nieuwe variant bij de naamgeving. Deze keer wordt de achternaam van de moeder achterwege gelaten en gaat het kind door het leven met de achternaam van de natuurlijke vader, zonder dat er over diens identiteit meer bekend is dan zijn achternaam!

Op 1 september 1826 wordt Johanna Krijnen te Baarle-Nassau moeder van een kind, waaraan de naam Jan Baptist Meeuwesen wordt gegeven:


Deze zoon trouwde op 3 februari 1866 te Baarle-Nassau met Johanna Adriaansen:



















De ambtenaar van de burgerlijke stand heeft blijkbaar aan de bruidegom niet gevraagd hoe hij aan de achternaam Meeuwesen komt.






Jan Baptist Meeuwesen had een halfbroer Adriaan Krijnen, die op 7 november 1829 te Baarle-Nassau werd geboren:




De moeder van deze beide halfbroers, Johanna Krijnen, bleef ongehuwd en overleed te Baarle-Nassau op 8 januari 1845:













Genoemde Jan Baptist Meeuwesen stapte op 14 juni 1876 te Baarle-Nassau voor de tweede keer in het huwelijksbootje, de bruid was Adriana Verhoeven:




















Het eerste huwelijk van Jan Baptist Meeuwesen bleef kinderloos, maar uit het tweede huwelijk zijn drie kinderen geboren.




Hij overleed op 16 april 1898 te Baarle-Nassau, in de overlijdensakte wordt zijn moeder Johanna Meeuwesen genoemd!




Een soortgelijke situatie deed zich voor te Geertruidenberg, alwaar op 3 december 1813 Nicolaas van Herp werd geboren als zoon van de ongehuwde moeder Jeanne Francoise Werens. Hij trouwde als Nicolaas van Herp te Oosterhout op 3 mei 1838 met Maria van Mook en werd daarmee stamvader van een familie van Herp, of beter: stamvader van twee families nl. van Herp en van Erp. Immers, uit het huwelijk van Herp/van Mook zijn te Oosterhout vier kinderen geboren:






1 Johannes Franciscus van Erp(!), geboren 25 april 1839, overleden Oosterhout 20 juni 1846



2 Cornelis van Herp, geboren 29 augustus 1841, trouwde te Oosterhout 11 mei 1865 Hendrika van Wanrooij.



3 Willem van Erp(!), geboren 26 augustus 1844, trouwde 1. te Zaandam 30 augustus 1868 Anna de Vos en 2. te Zaandam 14 november 1875 Guurtje Gorter.



4 Elisabeth van Erp, geboren 16 april 1847, trouwde als Elisabeth van Herp te Oosterhout 11 mei 1871 Arnoldus Dankers.













vrijdag 9 september 2011

De eerste ragtime is gespeeld op onze logeerpiano


Wordt hij onze sterspeler volgende week? Pianodocent en vrijwilliger bij Regionaal Archief Tilburg, Jos Naaijkens, heeft onze Play me I´m yours-piano al uitgeprobeerd en een swingende ragtime laten horen in de hal (goede acoustiek!)
(foto van Frans Manni)

Wie komt er volgende week nog meer een deuntje laten horen? Hij staat van maandag 12 t/m vrijdag 18 september van 9.00 tot 17.00 uur voor het gebouw in de Kazernehof.

Voor de ver gevorderden hebben we een prachtig pianostuk klaarliggen, een hommage aan Anna Paulowna. Het gaat om het Fantasie Variée sur Hymne Russe, composée pour Mélophone et piano par Louis Rosenberg. Mélophone spelers zijn dus ook van harte uitgenodigd!

Een moeilijk stuk, ziehier de eerste maten. Wie durft?

'Onze' piano is gearriveerd!


Ja hoor, hij is er 'onze' Play me I'm yours piano! Vanaf komende week kan iedereen die zin en tijd heeft naar hartenlust komen spelen op deze groen/zwarte kunstcreatie. Talent hoeft niet mag wel ;)

donderdag 8 september 2011

Bezoek uit Oisterwijk

Burgemeester Hans Janssen en hoofd afdeling DIV Martin de Ruiter uit Oisterwijk kwamen op donderdag 8 september een kijkje nemen in Regionaal Archief Tilburg. Vanaf 1997 worden de archieven van Oisterwijk hier in het archief bewaard. Oisterwijk was daarmee één van de eerste gemeentes die zich aansloot bij het regionale archief in Tilburg.
Luud de Brouwer, hoofd Regionaal Archief Tilburg, laat zien wat aan digitale informatie beschikbaar is over Oisterwijk. Dat is heel wat!

Op onze 'gemeentepagina´s' van Oisterwijk en Moergestel is in een overzicht te zien wat een website-bezoeker zoal kan verwachten over deze dorpen.
In totaal zijn er 107 archieven over Oisterwijk en 39 over Moergestel ondergebracht in het archief.

Op genealogisch gebied zijn vrijwel alle gegevens uit de burgerlijke stand en het bevolkingsregister online te doorzoeken in met originele akten te raadplegen.

Op het YouTube kanaal van het archief is oud filmmateriaal te vinden uit Oisterwijk. Dit filmpje is gemaakt naar aanleiding van het 40-jarig bestaan van de VVV Oisterwijk.

In BeeldOnline, onze fotodatabase, zijn 5300 historische foto´s uit Oisterwijk en 765 foto´s uit Moergestel te zien.

In de TilburgWiki is onder andere informatie te vinden over een aantal oorlogsslachtoffers uit Oisterwijk.

En in 2012 begint Regionaal Archief Tilburg met het transcriberen van een paar honderd charters uit Oisterwijk. Onderzoekers die zich hebben aangemeld bij het project Charterbank gaan dit werk met geduld en toewijding doen. Op dit moment zijn deze onderzoekers al aan het werk met de charters van Geertruidenberg en Raamsdonk. Eind 2012 zal de historische informatie uit de charters van Oisterwijk ook toegankelijk zijn.

In 2012 bestaat de gemeente Oisterwijk 800 jaar. Het is een gemeente met een rijke geschiedenis! Historische informatie in woord en beeld uit de collectie in het archief kan dat verhaal verrijken. Ideeën hierover borrelden op.
In dit kader was het erg leuk in de collectie over Oisterwijk de boekjes te zien, die bij het 750 jarig bestaan van de gemeente Oisterwijk zijn gepubliceerd! Wie weet de anecdote nog die bij dat feest van 50 jaar geleden hoort?

HOT in het archief

HOT ? ja HOT. Dat was de afkorting van het Harmonie-Orkest Tilburg (HOT), dat vorig jaar werd opgeheven. Het parkconcert in het Wilheminapark in juli 2010 is het allerlaatste concert geweest.

Harmonie-Orkest Tilburg is in november 1966 ontstaan na een fusie tussen Voor Koning Christus (V.K.C.) en de Capelle Sint Jan. VKC telde toen 50 leden en Sint Jan 25. Capelle Sint Jan ontstond in 1898 na een afsplitsing van Orpheus. Harmonie VKC werd in 1933 opgericht door kapelaan Cox in de parochie Hasselt.

Vlak na de Tweede Wereldoorlog kende Tilburg zestien harmonieën en nu anno 2011 nog slechts enkele zoals Orpheus. Een goede reden voor het archief om dit unieke erfgoed op te nemen.

maandag 5 september 2011

Moergestel in 1914 en 1916 verbeeld


Het gebeurt niet iedere dag dat je een bruine enveloppe ontvangt met hierin potloodtekeningen uit 1914 en 1916. De afzender was H.J. Elzinga, zoon van de maker Johannes Elsinga (1893-1969).

Zijn Friese vader werd gelegerd in Moergestel. De commandant ontdekte zijn tekentalent en daarom werd hem toestemming verleend tekenlessen gaan volgen. Na zijn opleiding keerde hij terug Leeuwarden.

Elsinga heeft verschillende potloodtekeningen vervaardigd in 1914 en 1916, vrijwel allemaal gesitueerd op de Brabantse hei in Moergestel en in een potstal van de koeien. Soldaten zijn geportretteerd, ontspannen aan een pijpje lurkend. Rechts onderaan de schetsen is getekend met Elsinga. Thema’s zoals de landschappen, de koeien en portretten zien we in de latere schilderijen terug.



Met de opname van de tekeningen in de collectie Moergestel keren de tekeningen van bijna honderd jaar oud terug naar Noord-Brabantse bodem.

Meer informatie is over deze bijzondere aanwinst is te lezen in het tijdschrift Inbrabant nummer 4, augustus 2011.

zaterdag 3 september 2011

Twee bijzondere drielingen

De geboorte van een drieling is altijd een speciale gebeurtenis. Dat was ook het geval bij de drieling die in 1878 te Tilburg werd geboren. Vader Frederik Weber deed op 13 juni 1878 aangifte van het feit, dat zijn echtgenote Bettje Pouze op 12 juni 1878 bevallen was van twee doodgeboren zonen om twee uur en half drie 's-middags:





Je zou denken dat het om een doodgeboren tweeling gaat, maar dankzij twee krantenberichten weten we, dat het om twee kinderen van een drieling gaat.




De Goessche Courant van 18 juni 1878 vermeldt het volgende bericht: Te Tilburg is een vrouw, die reeds twaalf kinderen heeft, van een drieling bevallen; twee zijn kort na de geboorte overleden, het derde is nog in leven.




De Bredasche Courant van 20 juni 1878 vermeldt het volgende: Tilburg. Gister is bij den burgerlijken stand door F. Weber aangifte gedaan van de bevalling zijner vrouw van drie kinderen: twee zijn kort na de geboorte overleden, terwijl het derde nog in leven is.




Het derde kind, ook een zoon, werd op 12 juni 1878 om drie uur 's middags geboren en kreeg de bepaald niet-alledaagse voornamen Basilidis Cyrinus:







Deze zoon overleed reeds op 13 september 1878, oud drie maanden:







Ruim 50 jaar eerder deed zich in Geertruidenberg iets soortgelijks voor. Ook daar werd een drieling geboren. Daar hebben we geen krantenbericht voor nodig: het stond gewoon in de akte vermeld. In de geboorteakte van Wilhelmus Sneijders, geboren Geertruidenberg 23 november 1821, om vier uur 's-middags staat vermeld, dat hij een kind was van een drieling en dat de andere twee kinderen een half uur later levenloos zijn geboren en in het overlijdensregister zijn ingeschreven:





Omgekeerd staat in de akte van het aangeven van de twee doodgeboren kinderen, dat zij twee kinderen zijn van een drieling en dat het derde kind, een zoon, in het geboorteregister wordt vermeld. In deze akte heet de vader Snijders (maar in de marge Sneijders):





Genoemde Wilhelmus Sneijders trouwt Gorinchem 26 juli 1851 Maria Agneta Savelsberg. Bij de geboorte van zijn kinderen wordt hij Snijders genoemd.