Onderzoeksstage Turken in Tilburg bijna afgerond

Jetske van der Velden is student aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Vanaf januari vond haar stage plaats in Regionaal Archief Tilburg

Mijn stageperiode is bijna voorbij en de weken zijn omgevlogen! Deze laatste week ben ik bezig met het afronden van mijn onderzoeksverslag en schrijf ik een conclusie als antwoord op mijn hoofdvraag: Hoe gingen de gemeente Tilburg, de Tilburgers zelf en de Turken in Tilburg om met het onderlinge taalverschil vanaf de tijd dat de eerste Turken als gastarbeiders naar Tilburg kwamen?

Regionaal Archief Tilburg bleek veel uiteenlopende informatie te bevatten. Krantenartikelen, rapporten, boeken en ook veel beeldmateriaal dat ik kan gebruiken in een artikel voor het tijdschrift Tilburg over mijn onderzoek. Behalve het raadplegen van informatie uit het archief, heb ik ook vier mensen geïnterviewd. Dit was leuk om te doen omdat zij vaak dingen die ik in oude krantenartikelen had gelezen zelf hadden meegemaakt en er nog meer over konden vertellen. Een van de Turken die ik geïnterviewd heb, kwam in de jaren tachtig van de vorige eeuw vanuit Turkije naar Tilburg. Zijn ouders waren gastarbeiders en hijzelf raakte betrokken bij Turkse jongerenorganisaties. Hij ging ook Nederlandse les geven en werkte lange tijd in de volwasseneducatie. Het verhaal dat hij vertelde kon ik vergelijken met de informatie die ik zelf al gevonden had.

 

Ik kwam er tijdens mijn onderzoek achter dat in de loop van de tijd telkens andere Turkse groepen aandacht kregen vanuit de gemeente. In de jaren zestig en zeventig waren het de Turkse gastarbeiders, die hulp nodig hadden omdat ze allerlei formulieren en wetten niet begrepen en in de war raakten van de Nederlandse bureaucratie. Later kwamen Turkse vrouwen en kinderen meer in de aandacht, omdat er in het onderwijs niets voor Turkse kinderen geregeld was en de vrouwen te weinig participeerden in de samenleving. Onder andere het Centrum Buitenlandse Vrouwen is zich vanaf 1980 voor buitenlandse vrouwen gaan inzetten. Ook kwamen er allochtone onderwijsvoorlichters en een Turks jongerencentrum. Vanaf 2000 waren het vooral Turkse ouderen die extra aandacht kregen, omdat zij vaak nog steeds slecht Nederlands spraken en daardoor geïsoleerd raakten.

Tegelijkertijd is de Turkse gemeenschap in Tilburg een hechte groep waarin nog veel aandacht is voor de eigen taal en cultuur. Turkse jongeren bijvoorbeeld spreken nog altijd Turks, terwijl Marokkaanse jongeren vaak alleen nog maar Nederlands kunnen. Volgens Kenan Baydar, die in de gemeenteraad van Tilburg zit, moeten zowel de autochtone Tilburgers als de Turken bedenken hoe ze vorm willen geven aan de multiculturele samenleving. De taal van het hart is hierbij belangrijk. Als beide groepen zich kwetsbaar opstellen en open staan voor elkaar, groeien de contacten die er nu al zijn uit tot iets moois.