Geboorteregistraties van bastaarden vóór 1811

Geboorteregistraties komen vóór 1811 slechts zelden voor. Dopen werden vóór de invoering van de burgerlijke stand in 1811 meestal geregistreerd door de rooms-katholieke kerk, nederduits-gereformeerde kerk of een ander kerkgenootschap. Schepenbanken hielden zich in het algemeen slechts bezig met de registratie van huwelijken en overlijdens. In Dongen is er echter door de schepenen een geboorteboek van onwettige kinderen bijgehouden (DTB 37). Het schutblad van het register vermeldt: Register van naemen der bastaarden onder dese jurisdictie gebooren sedert den 28 Feb 1739. Het register bevat 17 kinderen, die tussen 1740 en 1763 zijn geboren. Bij slechts twee kinderen wordt een voornaam vermeld. De voornamen zijn meestal terug te vinden in het r.k. doopboek en een enkele maal in het n.h. doopboek. Bij de meeste kinderen wordt de naam van de vader genoemd, zoals opgegeven door de moeder. Van twee kinderen wordt slechts de naam van de moeder vermeld:
Tussen mei 1760 en 15 augustus 1762 wordt meegedeeld, dat Dorothea van der Waser twee bastaardkinderen in onegt heeft geteeld:

De kinderen blijken volgens het r.k. doopboek verschillende vaders te hebben. Op 11 april 1753 wordt gedoopt: Dorothea Carolina, onwettige dochter van Elias Verhagen en Dorothea Cornelis van de Waser (DTB 6):

Op 13 december 1754 wordt gedoopt: Cornelius, onwettige zoon van Germanus van den Breedenbaert en Dorothea Cornelis van de Waser (DTB 6):

Ook het omgekeerde komt voor: twee verschillende moeders noemen dezelfde man als vader van hun kind. Op 27 april 1754 is Catharina Jansen van der Wee in de craam bevallen van een onegt kind genaamt... die vader daarvan heeft verclaart te wesen Claas Jansse Verbunt:

Het kind Joannes is op 27 april 1754 r.k. gedoopt te Dongen (DTB 6) als onwettige zoon van Nicolaas Joannes Verbunt en Catharina Joannes van der Wee.

Zoals u hierboven (eerste scan) kunt lezen is Cornelia Bouwens alhier in mei 1760 in de craam gekomen van een onegt kind genaamt... die vader heeft verclaart daarvan te weesen Nicolaas Janssen Verbunt.

Dit kind genaamd Maria is op 6 mei 1760 r.k. gedoopt te Dongen (DTB 6) als onwettige dochter van Nicolaas Joannes Verbunt en Cornelia Bouwe van Loon.

Met één kind is iets merkwaardigs aan de hand. De ouders van dat kind, Cornelis Antony van de Wildert en Maria Christophorus van Loon, trouwen op 4 maart 1753 te Dongen (DTB 9):

Hun wettige dochter Joanna wordt op 8 mei 1753 te Dongen gedoopt (DTB 6):

In het geboorteboek van bastaarden wordt vermeld, dat genoemd kind, op 7 mei 1753 geboren, een onegt kind is van Maria Stoffelse van Loon, in huwelijk hebbende Cornelis Antonisse van de Wildert!:

Een gehuwde vrouw kan geen onwettig kind baren, haar man is per definitie de vader van alle kinderen, die zij baart. Of zouden de schepenen hebben geweten, dat de vader niet haar man is?

Voor zover valt na te gaan is slechts in één geval de moeder gehuwd met de door haar genoemde vader van het kind. Volgens het bastaardenboek is Elisabeth Groenendael op 15 augustus 1762 bevallen van een kind, van welk kind Jan Timmermans de vader is. Dit kind, Joanna, wordt op 15 augustus 1762 gedoopt (DTB 6). In de marge van de doopinschrijving staat dat het kind gewettigd is bij huwelijk. De ouders Johannes Timmermans en Elisabeth Groenendael trouwden op 2 oktober 1763 (DTB 10). Dit kind is dus zeker met de naam van haar vader door het leven gegaan. Bij de andere (niet-gewettigde) kinderen is dat nog maar de vraag.