dinsdag 3 mei 2011

Twee Tilburgse broers tijdens de arbeitseinsatz


Het gezin Schuurmans uit de Veldstraat in Tilburg werd in de Tweede Wereldoorlog geconfronteerd met het fenomeen dwangarbeid. De oudste broer Leo, geboren in 1914, werd te werk gesteld bij de Duitse firma Henschel und Sohn in Kassel. Tot die tijd werkte hij bij de firma Enneking als kettingscheerder. Op 23 juli 1943 kwam Leo daar om het leven. Tevergeefs had hij bescherming gezocht tijdens een luchtaanval door de geallieerden. In totaal werden 13 Nederlanders en 7 jonge mannen van andere nationaliteiten gedood.
Jongere broer Frans, geboren in maart 1924 trof het lot om voor de arbeitseinsatz te moeten werken voor de Firma Felten & Guilleaume, Carlswerk A.G. te Keulen.

De vader van het gezin Janus (Adrianus) overlijdt op 30 mei 1943. Frans besluit terug te reizen naar Tilburg ondanks het feit dat hij geen verlof kreeg. De reis legde hij gedeeltelijk per trein, maar grotendeels te voet af. Helaas kwam hij te laat voor de begrafenis. Bij terugkeer in Duitsland wachtte hem bepaald geen warme ontvangst. Jarenlang zou hij de lichamelijk de gevolgen van dit besluit nog ondervinden.

Van de dochter van Frans, Carin Schuurmans ontving het Archief, de brieven die de broers in deze moeilijke tijd hebben geschreven. Vooral Leo maakt zich erg bezorgd over Frans, 'je leeft toch zeker nog, want ze hebben Keulen nogal gehad is het niet'.
Zelf dat je er levend uitkomt door je niet dood laat gaan met een bombardement. Pas toen Frans na de oorlog in Tilburg terugkeerde, vernam hij van het overlijden van zijn broer Leo. Leo werd begraven op het Waldfriedhof te Frankfurt Oberrad am Main. Op de foto zien we Frans bij het graf van zijn broer.

2 opmerkingen:

Jojanneke zei

Yvonne, wat mooi dat je de verhalen bij de foto's plaatst. Het gaat zo leven.
Hoor je de verhalen van de mensen zelf die de foto's schenken? Is het soms niet moeilijk voor deze mensen om die verhalen te vertellen? Er zit zoveel familietragedie achter.

Yvonne Welings zei

@Jojanneke, gedeeltelijk zijn de verhalen van de schenkers afkomstig, maar er zit wat archiefonderzoek achter, ook om de documenten en foto's beter in de context te plaatsen.
De familietragedie is vaak de tweede generatie nog voelbaar.