zaterdag 7 juni 2014

Verboden toegang voor vrouwen



Deze warme zomerse dag is uitermate geschikt om iets te vertellen over de afgebeelde foto. De foto dateert uit 1959. Het jaar 1959 staat bekend om de lange en droge zomer. Hittegolf na hittegolf volgden elkaar op, het was de warmste zomer sinds 1947. Zonder enige neerslag hield de hitte vanaf 15 augustus tot begin oktober aan.

En wat is er niet meer verfrissend om te gaan zwemmen als het warm is. In 1959 werd nog in het Wilhelminakanaal gezwommen. Maar daar stond een bord met de tekst:

 Verboden toegang voor vrouwen

Gemengd zwemmen was in die tijd in het Wilhelminakanaal nog uit den boze. Het was ook de gemeente Tilburg, die dit bord liet plaatsen om speciaal vrouwen uit kunnen te sluiten van het zwemmen. Een voorstel van raadslid Andriesse (PvdA) om stemhokjes om te bouwen tot kleedhokjes voor vrouwen bij het Wilhelminakanaal werd afgewezen. Na onderzoek werd er vanaf augustus 1954 gemengd zwemmen toegestaan in het openluchtbad aan Ringbaan Oost op de zondag en donderdag vanaf 14.00 uur. Wel werd er gescheiden gezwommen, links voor de mannen en rechts voor de dames. Er waren zelfs aparte ingangen voor mannen en vrouwen. Alleen in het Baksche Ven in Berkel-Enschot was er geen taboe op het gemengd zwemmen en ook in de (vervuilde ) Ley werd gezwommen.

Het is niet bekend of vrouwen dit verbod ook negeerden en toch gingen zwemmen en of er bekeuringen werden uitgeschreven. Een rechtsgrond voor het verbod lijkt niet aanwezig. Het zou een mooi onderwerp zijn om nader te onderzoeken in gemeentelijke archieven. Er werd wel bekeurd in die tijd zoals blijkt uit deze foto, genomen in de buurt van de Sluis.

Toch behoort dit stukje verleden niet echt tot de geschiedenis. Uit een onderzoek van Marie-Christine van Dongen uit maart 2010 naar de sportmogelijkheden voor buitenlandse vrouwen in Tilburg, blijkt dat veel allochtone vrouwen zich niet veilig voelen om samen met mannen te zwemmen. De wens is zelfs aanwezig om de ramen van de zwembad te blinderen. Daarom biedt onder andere het sportcomplex Drieburcht aparte mogelijkheden voor vrouwen aan. Misschien staat er wel een bordje: Verboden toegang voor mannen.

Wil je verder lezen over de geschiedenis van het zwemmen in Tilburg, dan is de volgende uitgave echt een aanrader:

Doremalen, Henk van, 'Zwemmen, waar dient dat toch voor...' Geschiedenis van de Tilburgse zwembaden. Tilburg, 1996.

Zwemmen in 1936
 

2 opmerkingen:

Rob van Putten zei

Ik kan mij dat nog heel goed herinneren. Het was aan de noordoostzijde van het kanaal, tussen bruggen in de huidige Jac van Vollenhovenstraat en de Von Weberstraat. Dat was tot het midden van de jaren zestig nog een vrijwel onbewoond gebied. Mannen moesten zich omkleden in het struikgewas; daarom mochten er geen vrouwen komen. Ik woonde er niet zo ver vandaan en ging er tijdens mijn middelbare-schooltijd (1959-1963) 's zomers vaak zwemmen. Dat was veel fijner dan het zwembad. Daar was het in de zomer veel te druk, en bovendien hield ik niet zo van die chloorlucht.
Er was nog een deel van het kanaal waar alleen mannen mochten zwemmen. Dat lag binnen de gemeente Hilvarenbeek, ter hoogte van de plek waar nu de Beekse Bergen zijn. Ik heb daar het laatst gezwommen in de zomer van 1963. Men was net begonnen met de aanleg van het strandbad van de Beekse Bergen, en er werd toen zowel door mannen als vrouwen gezwommen en gezonnebaad.

Yvonne Welings zei

beste Rob,

Bedankt voor de leuke reactie.

Met vr. groet,

Yvonne Welings