Hele oude handschriften en hoop voor de toekomst

Sinds ik begon met mijn stamboomonderzoek ben ik geïnteresseerd in oude handschriften. Het lezen ervan is een ontdekkingstocht en hoe verder terug de tekst gaat, hoe spannender het wordt!

Ik lees vandaag in de IP FLASH dat een collectie kleitabletten digitaal beschikbaar is gekomen in de beeldbank van de Vrije Universiteit van Amsterdam.
Hoewel ik er niets van kan lezen, vind ik het fascinerend te zien hoe ons schrift (of dat er nou mee verwant is of niet!) is ontstaan door pioniers die begonnen met het vastleggen van informatie op kleitabletten op een hele elementaire manier. Is dit nou spijkerschrift?
Met het bewaren van een dergelijke administratie is ook het vak van archivaris begonnen.

Ik vind het heel bijzonder dat er mensen zijn geweest die net zolang gepuzzeld hebben totdat dit soort schriften weer leesbaar waren. De informatie weer zinvol werd en betekenis kreeg.
Nu ik zelf een cursus paleografie geef zie ik dat bij de cursisten terug. Een blad gekriebel krijgt opnieuw betekenis als je snapt hoe de woorden zijn opgebouwd en zinnen kunt reconstrueren.

In het kader van de discussie over het e-depot en digitale duurzaamheid biedt dit troost. Er komen vast weer generaties in de toekomst die onze informatie opnieuw leesbaar maken, ook al slagen wij er niet in om dat in alle gevallen voor elkaar te krijgen.

Er is altijd hoop ;-).

Die muffe boeken

(foto direct gelinkt van www.hartenziel.nl)

De Volkskrant van 6 december bevatte een katern met als Thema: Afkomst. Ik citeer: Familie en afkomst zijn de bakens in ons leven, Wie ze niet heeft, blijft ze zoeken. Hart en ziel zoekt mee.

In het katern is ook plaats voor de stamboomonderzoeker. Op pagina 4 zien we een trotse Gouke van der Wal zitten met een familieportret (?) op zijn schoot. Deze man is voorzitter van de afdeling Amsterdam en omstreken van de NGV (de Nederlandse Genealogische Vereniging).

Alle vooroordelen staan in dit matige artikel.
Van der Wal is niet de enige die het leuk vindt om in stoffige archieven te zoeken... Tja...
De journaliste heeft niet echt de moeite genomen om zich enigszins in te lezen. Er staat doodleuk dat in elke provinciehoofdstad een archief staat. Dat is niet gelogen, maar wel een heel klein deel van de waarheid!

Je zou verwachten dat Gouke een warm pleidooi zou houden voor archieven, maar dat valt tegen. Hij houdt wel van het echte onderzoek in archieven om de documenten zelf in te zien. Ik citeer: Die muffe boeken, dat is ook de aardigheid ervan.
Muffe boeken??
Ik weet niet waar meneer Van der Wal zijn onderzoek heeft gedaan, maar muffe boeken, daar hebben archivarissen een broertje dood aan! Dat ruikt namelijk naar vocht en dus schimmel! Dat bestrijden we te vuur en te zwaard!!

Jammer dat deze journalist zich er te makkelijk heeft afgemaakt.
We hoeven ons in ieder geval geen zorgen te maken over ons imago, dat blijft intact!

Het artikel van Jorien de Lege is ook online te lezen.

DE digitaal erfgoedconferentie 2008; NAAR BUITEN! (2)

De tweede dag van de Digitaal Erfgoedconferentie begon voor mij met een kleine vertraging, maar ik viel binnen bij de tweede keynote en die sloeg meteen in als een bom! Ranti Tjan van de Goudse musea gaf een geweldige presentatie over het veranderde gebruik van vrijwilligers.

Hij sprak over de passie van gedreven verzamelaars die over kennis beschikken die conservatoren vaak ontberen. Voor mij was het toverwoord: Passie. Dat is iets wat je in je werk wel eens ontbeert. Dat is ook heel gewoon, niet al het werk is even interessant om te doen. Maar de amateur die zijn of haar middelen en tijd op iets focused, die heeft daar echte passie voor. Die passie en de kennis die daarbij hoort aanboren en gebruiken t.b.v. je eigen collectie, dat is de nieuwe manier van binden. Hij noemde marketing ook heel erg 1980. :-)

Hele inspirerende keynote.

DE digitaal erfgoedconferentie 2008; NAAR BUITEN!

Vandaag de eerste dag van de DE digitaal erfgoedconferentie.

De ochtend begon met een keynote van Diane Zorich, van beroep Information Management Consultant. Ze hield een verhaal dat niet slecht was, maar heel erg vanuit de Amerikaanse context. Persoonlijk kon ik me daar niet zo in herkennen hoewel haar verhaal over het belang van een goede, aansprekende visie om een proces binnen de organisatie aan de gang te houden hout sneed. Weinig nieuws verder, aardige opsomming van wat ik al wist. Ze benadrukte nog dat vindbaarheid via zoekmachines een hele hoge prioriteit moet hebben. Daar beginnen bijna alle mensen hun zoekacties.

Nancy Proctor (van het Smithsonian American Art Museum) was de tweede keynote spreker en zij had een hele goede inspirerende keynote over toepassingen van allerlei technieken in musea. Zonder daarbij de realiteit uit het oog te verliezen.
Sterk punt was voor haar: het gaat niet over techniek! Gebruik de techniek en liefst de techniek die de bezoekers al kennen: dus verzin niet steeds zelf iets nieuws als er al een goed werkend alternatief voorhanden is.
Haar statement: Het museum gaat van Acropolis naar Agora. Het museum gaat van vesting naar een ontmoetingsplaats, waar in een gemeenschap (community) uitwisseling plaatsvindt van verhalen, van kennis.
Dat kwam ook terug in het debat dat ik na de middag volgde over: Eerst alles op orde? Het sprankelde niet echt, dat debat, maar Theo Meereboer sprak wel over hetzelfde thema: als je de bezoeker faciliteert dan ontstaan er gesprekken over een object. En kennis zit ook buiten je eigen organisatie. Boor die aan.

Er is nog veel te doen. Het debat kwam niet van de grond omdat er te weinig tegenstanders van de nieuwe ontwikkelingen dit soort dagen bezoeken, noch om zich te overtuigen van het goede van het nieuwe, noch om zich daartegen uit te spreken en de discussie aan te gaan. Dat zou de organisatie een volgende keer in moeten voorzien: een panel van doorgewinterde nono's!

Oh ja, en als je het woord museum vervangt door archief... blijft dit verhaal helemaal overeind!

Wie was de eerste? - het antwoord

Goed advies van Christian: mail de Haagse archivarissen gewoon! Soms is het leven heel simpel...

Eindelijk uitsluitsel!
Niet eindelijk omdat het antwoord lang op zich liet wachten hoor, nee keurig op tijd en gedocumenteerd! Maar nu hoef ik me nooit meer af te vragen wie de eerste was!

Geachte heer De Brouwer,

In antwoord op uw vraag van 28 november 2008 23.22 uur: voor zover mij bekend was het Haags Gemeentearchief inderdaad de eerste die met een beeldbank kwam waar bezoekers aanvullingen en correcties op konden insturen. De start hiervan was in juli 2001.
Zie http://home.iae.nl/users/pvgool/genweb/nieuws.htm

Met vriendelijke groet,

Wim de Koning Gans
conservator foto's

Teksten cursus Paleografie op Flickr

Samen met een collega geef ik een cursus paleografie aan 11 geïnteresseerde en snel lerende cursisten.
Ondanks de zorg die we aan het cursusmateriaal hebben besteed, kwam er toch na drie lessen het verzoek of we geen scans in kleur hadden van de teksten die de cursisten moeten gelezen. We hadden voor de cursus alle teksten in zwart-wit laten printen.
Oh ja, ze wilden niet een kleurenprint, maar een digitaal bestand om via hun computer te lezen.
Blijkbaar was deze groep al gewend aan werken met en aan een beeldscherm, ondanks het feit dat ze niet tot de jonge doelgroep behoren die we deze kwaliteiten normaliter toedichten. Ze gaven er zelfs de voorkeur aan!

Aangezien alle teksten in digitale vorm bestonden, konden we dat verzoek eenvoudig inwilligen.
Er is nog even overwogen om het binnen de website van het Regionaal Archief Tilburg onder te brengen, maar dat was eigenlijk te veel werk en zou dan toch weer niet handig zijn kwa formaat van de scans etc.
Daarom kwam al snel de optie Flickr bovendrijven. Het uploaden daar is een fluitje van een cent, het werkt gewoon allemaal en formaat, bestandsgrootte e.d. spelen nauwelijks een rol, zelfs niet voor een gratis account.
Na de vorige cursusavond hebben we meteen alles online gezet, de bestanden een nette naam gegeven en in een toepasselijk set geplaatst.

Et voilá. Simple comme toujours.

Cursus paleografie 2008-2009

Nu afwachten hoe de cursisten er op reageren!