Doe mee en stem op je favoriete archiefstuk!

Regionaal Archief Tilburg start voorverkiezing voor ‘Stuk van het Jaar’
Op1 augustus 2013 starten we een verkiezing voor het mooiste of meest bijzondere archiefstuk uit onze collectie. Tijdens de maand augustus kan iedereen stemmen via de Facebook-pagina van het archief. Dit gebeurt in aanloop van de landelijke online verkiezing ‘Stuk van het Jaar’, die in oktober tijdens de Maand van de Geschiedenis plaatsvindt. Landelijk doen hieraan ruim dertig archieven mee.

Favoriete archiefstuk
Medewerkers en vrijwilligers van het archief droegen hun favoriete stuk aan voor de voorverkiezing. Daaruit kwam een keuze van tien stukken waarop in augustus gestemd kan worden. Een Middeleeuwse akte bekend als ‘de sjoelbak’, de muurkanten uit de jaren ‘80, een film uit het Maria Gorettihuis, een aandoenlijke foto van ‘Onnozele kinderen’, een brief over een lijk in de boterhal en nog veel meer passeert in de maand augustus de revue. Deze voorverkiezing duurt van 1 tot en met 31 augustus 2013. Om de paar dagen komt er een nieuw stuk hier op het weblog en op de Facebookpagina en  en kan er ‘geliked’ worden. Eind augustus gaat het winnende archiefstuk, het stuk met de meeste ‘likes’, door naar de landelijke verkiezing in oktober.

Maand van de Geschiedenis
Alle deelnemende archieven presenteren vanaf 1 oktober 2013 hun ‘Stuk van het Jaar’ op www.onsdna.nl/stukvanhetjaar. Archieven laten door deze verkiezingsactie zien welke interessante, vreemde, mooie, spannende en bijzondere archiefstukken zich in hun depots bevinden. De hele maand oktober kan het publiek stemmen op hun favoriete archiefstuk.

De landelijke publieksactiviteit ‘Stuk van het Jaar’ is een initiatief van BRAIN (Branchevereniging Archiefinstellingen Nederland), Bedrijfshistorie Rabobank, Gemeentearchief Gemert-Bakel, BHIC, Regionaal Archief Tilburg en partners. 
Via de Facebookpagina van ‘Stuk van het Jaar’ kunnen belangstellenden de verkiezing van alle deelnemers volgen.



Ook Hans Goedkoop, bekend van de tv-programma’s ‘Andere Tijden’ en ‘De Gouden Eeuw’, heeft al gestemd op zijn favoriete archiefstuk (fotograaf André Blom).

Tijdmachines Oosterhout, Tilburg en Gilze en Rijen

Binnenkort zijn er drie tijdmachines actief in het werkgebied van Regionaal Archief Tilburg. Een 'tijdmachine' is een website waarop de tijdlijnen van de drie gemeenten te zien zijn. Deze historische lijnen beginnen in de prehistorie en worden regelmatig bijgewerkt tot en met de 21e eeuw. Tilburg was de eerste, daarna volgde Oosterhout in 2010 en die van Gilze en Rijen is in de maak.


Neem alvast eens een kijkje in die van Tilburg of die van Oosterhout. Uiterlijk lijken ze hetzelfde maar de inhoud is anders. Zo heeft elke gemeente uiteraard zijn eigen thema's en onderwerpen. In Oosterhout zag ik dat er in 2007 een 'lingerievrouw' bekroond was tot zakenvrouw van het jaar ;-). Voorts is Oosterhout bijgewerkt tot en met 2009, het kroonjaar waarin de stad 200 jaar stadsrechten vierde. Tilburg heeft de annalen bijgeschreven tot en met 2012 waarin het inwonertal van de stad steeg tot boven de 207.000 en waarbij alle afdelingen in het St. Elisabethziekenhuis op de schop gingen.

Google Analytics biedt ons de mogelijkheid om aan de achterkant gegevens op te vragen. Zo zag ik de volgende resultaten:

Periode: 1 januari  - 23 juli 2013

Tilburg 900 bezoekers met 1900 paginaweergaven. Oosterhout 916 bezoekers met 1540 paginaweergaven. Van die 900 bezoekers op de Tilburgse Tijdmachine was 67 % nieuw en 32,9 % herhalingsbezoek. Hun gemiddelde verblijfsduur was 2:04 minuten.
Oosterhout met 916 bezoekers, daarvan was 74 % nieuw en 26 % herhalingsbezoek. Hun verblijfsduur was gemiddeld 1:24 minuten. De Tilburgse site werd vanuit Tilburg het meest bekeken met 699 personen. Op de tweede plaats Amsterdam (!) en Gilze en Rijen als derde. Internationaal gezien werd de site het meest bezocht door Nederland, gevolgd door België en op de derde plaats de United States. Oosterhout werd bekeken door 390 plaatsgenoten met Tilburg op de tweede plaats. Ook via welk apparaat de Tijdmachines worden bekeken, is te meten via Google Analytics: Desktop staat bovenaan met Tilburg 1136 keer, Oosterhout 1018. Tablets 115 en 135 en mobiels 33 tegenover 51 in Oosterhout. Ook mobiel (telefoon, tablets en Ipads) zijn de tijdmachines dus te raadplegen.

Momenteel wordt er gewerkt aan een betere tool om afbeeldingen zowel groot als klein in te voeren. Daarnaast kunnen er op korte termijn links worden gemaakt naar andere websites. Mochten er instanties zijn in de gemeenten Tilburg of Oosterhout die hieraan hun activiteiten willen koppelen, dan is dat uiteraard mogelijk. We proberen het gebruik zoveel mogelijk te stimuleren.

Sprokkels uit het notarieel archief (IV en slot)

Akte van bekendheid

De akte is op 9 mei 1831 opgemaakt ten behoeve van Adriaan de Jong, bouwmansknecht, geboren Baarle-Nassau 24 juni 1800, onechte zoon van Engelina de Jong, wonende Baarle-Nassau. Adriaan is in de samenleving steeds abusievelijk als Adriaan Rueles bekend geweest, hij is ook als zodanig voor de nationale militie ingeschreven (Notarieel archief Gilze en Rijen, inv. nr. 27, akte 20, scan 50):

Adrianus is volgens het doopboek van Baarle-Nassau (DTB 4 scan 78) een van een tweeling. Zijn tweelingzusje was Petronilla. Zij waren onwettige kinderen van Engelina de Jong, weduwe van Petrus Lambreghts.

Kostcontract 

Petronella Cornelia Raaijmakers, weduwe van Josephus Nicolaas Theeuwes, wonende te Gilze belooft om gedurende 5 jaar te onderhouden (haar schoonvader) Josephus Leonardus Theeuwes, molenaar wonende Gilze, d.w.z. hem huisvesting, kost en onderhoud te verschaffen tegen een jaarlijkse vergoeding van 200 gulden (Notarieel archief Gilze en Rijen, inv. nr. 204, akte 72, scan 141, 26 januari 1906):

  

Josephus Nicolaas Theeuwes overleed op 32-jarige leeftijd op 8 november 1899 te Gilze en Rijen. Hij was evenals zijn vader Josephus Leonardus Theeuwes molenaar.

Josephus Leonardus Theeuwes overleed op 93-jarige leeftijd op 2 mei 1913 te Gilze en Rijen.

Inbewaringgeving

Wilhelmus Jacobus Cornelis Hoevenaars, wonende te Gilze, geeft een onderhandse akte in bewaring, waarbij door de heer van Linden wonende te Leiden aan de firma G. Smolders (koekfabriek) worden verkocht: De zich in de koekfabriek de Klok te ’s-Hertogenbosch bevindende inventaris waaronder koopmansboeken, receptenboeken en klantenlijsten en het uitsluitend recht om de firmanaam Stoomkoekfabriek De Klok firma Jos. Lambermont te ’s-Hertogenbosch te voeren (Notarieel archief Gilze en Rijen, inv. nr. 240, akte 175, scan 422, 20 juni 1922):

En tenslotte: Het waren drukke dagen voor notaris Martens te Tilburg in maart 1878. Van 11-15 maart 1878 werden er opeenvolgend maar liefst 13 testamenten door hem opgemaakt (notarieel archief Tilburg, inv. nr. 529, scan 3):

Charters van Geertruidenberg: kopie of nie.....?

Het origineel

Dit jaar is het 800 jaar geleden dat Geertruidenberg stadsrechten heeft verworven. Regionaal Archief Tilburg bewaart het oudste bronnenmateriaal van deze prachtige stad, de charters. In september 2012 kwam een verzoek van museum De Roos voor het tentoonstellen van originele charters van de gemeente Geertruidenberg. Charters – eeuwenoud en geschreven op kwetsbaar perkament –  moeten echter onder perfecte klimatologische omstandigheden worden bewaard. Daarom was het noodzakelijk dat het klimaat in museum De Roos aan deze eisen voldeed. Onderzoek wees uit dat het helaas niet mogelijk was om originele charters te laten zien in het museum. Samen met restauratieatelier De Tiendschuur kwamen we op het idee

de kopie

om kopieën van charters tentoon te stellen, maar dan zodanig dat ze niet van echt zijn te onderscheiden. Om dit te realiseren werden de kopieën van de originele charters op crèmekleurig handgeschept papier uitgeprint. Ook de zegelstaarten en de zegels werden zo waarheidsgetrouw mogelijk nagemaakt. Het resultaat is prachtig. De tentoonstelling “Het staat in de Charters beschreven….” is vanaf juni te bezichtigen in Museum De Roos. Mede mogelijk gemaakt door Regionaal Archief Tilburg en vooral ook door restauratieatelier De Tiendschuur. Komt dat zien!

Tekst: Chris Latumahina
Afbeeldingen: ArtinPrint en De Tiendschuur

Het trekken van een volgnummer...

publiekshal Stadhuisplein 130

volgnummers...

Het trekken van een volgnummer heeft soms meer consequenties dan je zou denken. Zonder te overdrijven kon het vernieuwend genoemd worden, de herinrichting van de publiekshal van de gemeente Tilburg rond 1990/1991. Er werd gebavakkkiseerd… , een ander woord voor: doelmatig balieverkeer. Voor de vele bezoekers aan het gemeentehuis werd een totaal dienstverleningspakket ontwikkeld en ook de gemeente Tilburg ging mee met de vaart der volkeren. Alle klanten dienden zich te melden bij een kiesstation en ging het product kiezen waarvoor hij of zij naar het gemeentehuis was gekomen. En ja wel, er werd op een knop gedrukt en de ticket werd geprint met een volgnummer.. De baliechef had overzicht van alle volgnummers en kon bij drukte extra medewerkers inzetten. Heel modern onder het nog steeds geldende motto 'meten is weten’.

Tegenwoordig wordt er ook nog gebavakkiseerd, publieksbalies worden gesloten en alleen op afspraak kan men een gemeente bezoeken. Processen worden steeds meer digitaal ingericht. Er zijn zelfs gemeenten, die paspoorten laten thuisbezorgen.

We ontvingen een dossier over deze materie van het team documentatire informatievoorziening (DIV)  van de gemeente Tilburg. Hoewel  het dossier van slechts 25 jaar geleden is, zijn de documenten nu al geschiedenis geworden en kan het dossier gevoegd worden bij het archief van de vroegere Dienst Algemene Zaken (DAZ) van de gemeente Tilburg.

Sprokkels uit het notarieel archief (III)

Deze keer enkele voorbeelden van akten uit het volledig  (t/m 1925) gescande notarieel archief van Gilze en Rijen. 

Op 24 november 1819 vond er een verkoop van paarden en beesten plaats.  Het ging om paarden, een ruin, vaarzen en kalveren ( not. arch. Gilze, Inv nr 7 scans 138 e.v.):

Op 22 januari 1825 lieten Maximiliaan Remigius Josephus Freson en Antonia Adriana Hendrickx beiden wonende Baarle-Nassau, huwelijkse voorwaarden opmaken. Bijzonder is dat de akte zowel in het Frans als in het Nederlands is opgemaakt (not. arch. inv. 13, scan 8 e.v.):

Het huwelijk vond op 23 januari 1825 te Baarle-Nassau plaats.

Op 10 februari 1831 gaf Petronella van Wezel, wonende te Gilze, als gemachtigde van Hermanus Franciscus Norbertus Janssens medicinae doctor, verblijvende te Breda aan Johannes Carolus Janssens, broer van genoemde Hermanus, koffiehuishouder, wonende te Breda, enige voorwerpen aan Hermanus toebehorend, in bewaring  (Not arch inv nr. 27, akte 10, scans 28 e.v.):

Tot de voorwerpen behoren:

*          Een verzegeld pakket bevattende schrifturen en documenten betrekking hebbend tot het beroep van de eigenaar (volgnummer 2)

*          een geldbeurs, bevattende drie gouden tienguldenstukken, een Hollandse ducaat, een daalder en een gulden (volgnummer 6)

*          een groene zijden paraplui en een duijmstok (volgnummer 23)

*          een kastje bevattende 78 flesjes en potjes, leeg of (gedeeltelijk) gevuld met medicinale voorwerpen (volgnummer 33)

Stuk van het Jaar, wij starten op 1 augustus!

Stuk van het Jaar?
Er is iets gaande in archievenland. Tientallen archiefdiensten zijn druk bezig met de verkiezing van Stuk van het Jaar. Daarvoor worden in de zomer op lokaal en regionaal niveau allerlei voorverkiezingen gehouden. Daaruit komt per archief één topstuk uit hun collectie. In oktober volgt dan de landelijke verkiezing met al deze topstukken. Het hele land gaat dan al stemmend op zoek naar dat ene stuk, het allermooiste uit de archiefcollecties van Nederland: het Stuk van het Jaar.

In augustus start Regionaal Archief Tilburg de voorverkiezing. Tien mooie, rare, spannende, ontroerende en belangrijke stukken zijn geselecteerd door medewerkers en vrijwilligers van het archief. Om de paar dagen wordt op dit weblog en op Facebook een nieuw stuk gepubliceerd.
Laat vanaf 1 augustus via het weblog of Facebook weten wat je van de stukken vindt! Het stuk met de meeste stemmen sturen we door naar de landelijke verkiezing.




Nieuwsgierig naar wat andere archieven doen? Volg het op Scoop.it of Facebook.

De landelijke publieksactiviteit ‘Stuk van het Jaar’ is een initiatief van BRAIN (Branchevereniging Archiefinstellingen Nederland), Bedrijfshistorie Rabobank, Gemeentearchief Gemert-Bakel, BHIC, Regionaal Archief Tilburg en partners. Via de Facebookpagina van ‘Stuk van het Jaar’ kunnen belangstellenden de verkiezing van alle deelnemers volgen.

Historisch Goirles beeldmateriaal veilig gesteld

Fotograaf van de Eerste Wereldoorlog wordt Huub de Bont (1887-1975) ook wel genoemd. Juist in deze tijd waar voorbereidingen worden getroffen voor de herdenking van de Eerste Wereldoorlog schenkt Joop Schepens 215 glasnegatieven aan de gemeente Goirle, De formele schenking vond woensdagochtend 10 juli plaats op het gemeentehuis in aanwezigheid van burgemeester mw. M. Rijsdorp.
 

Joop Schepens en burgemeester M. Rijsdorp

Voor of tijdens de Eerste Wereldoorlog leerde Huub de Bont fotograferen. Het is niet bekend wie hem de techniek heeft geleerd. In het dagelijks leven was De Bont werkzaam bij textielfabrieken Van de Lisdonk en later bij Van Puijenbroek. Naast fotograferen mocht hij graag voetballen bij de Goirlese Voetbal Vereniging (GVV) en viool spelen, terug te zien op zijn foto's. Hoewel Nederland tijdens de Eerste Wereldoorlog neutraal bleef, ondervonden ook de Nederlanders de gevolgen van de gebeurtenissen in de naburige landen. Nederland mobiliseerde op 1 augustus 1914 en zo'n 200.000 mannen werden opgeroepen om de neutraliteit te verdedigen. In Goirle, zo dicht bij de grens gelegen, werden zo'n 5.000 soldaten gelegerd en ingekwartierd van de Gele Rijders tot cavaleristen. Huub de Bont heeft menig soldaat op de gevoelige plaat vastgelegd. Daarnaast werd het dorp net als Tilburg overspoeld met Belgische vluchtelingen.



Musicerende familie De Bont

In 1926 trouwde hij met de Zeeuws-Vlaamse Celina van de Voorde. Het gezin woonde aan de Tilburgseweg, waar hij in de kelder de foto's ontwikkelde. Zijn fotografie richt zich dan meer op zijn gezinsleven en naaste familie. De kinderen Piet en Elly uit het huwelijk zijn op menig gevoelige plaat vastgelegd. Tot de Tweede Wereldoorlog bleef Huub de Bont zijn hobby uitoefenen. Een glasnegatief toont het echtpaar met Engelse bevrijders in mei 1945.

Huub de Bont overleed op 27 juli 1975. Zijn glasnegatieven verhuisden naar de Heemkundekring De Vyer Heertganghen, die de negatieven weer doorgaf aan Joop Schepens. Joop zocht een goede bestemming voor het historisch materieel om ze ook voor toekomstige generaties veilig te stellen.

Militairen in Goirle september 1914

In totaal zijn van Huub de Bont 215 glasnegatieven bewaard gebleven. Deze zijn letterlijk van glas en daardoor zeer kwetsbaar. Daarnaast waren ze erg vervuild. Het Regionaal Archief Tilburg, bij wie de gemeente Goirle haar historische archieven heeft ondergebracht, heeft de negatieven laten schoon maken en de glasnegatieven worden komende tijd gedigitaliseerd. Een zeer welkome aanvulling voor de beeldhistorie van Goirle.

In het Brabants Dagblad van 13 juli 2013 is een uitgebreid artikel, samengesteld door Henk van Raak, gepubliceerd. Voor het persbericht van de gemeente Goirle zie deze link.

Een vakantiekaart voor Willem II

Ga je op vakantie? Of blijf je lekker thuis? Stuur van de plaats waar jij vakantie viert een kaart naar Koning Willem II. Niet naar het college, niet naar de voetbalclub, maar naar de man zelf in hoogsteigen persoon! Je kunt hem zelf gaan ontmoeten op zondag 15 september in Regionaal Archief Tilburg.

Die dag is het Open Monumentendag in Tilburg. Talloze monumenten openen hun deuren. Zo ook Regionaal Archief Tilburg, dat gebouwd is in opdracht van Willem II. Voor één dag keert Willem II terug op aarde en ontvangt de bezoekers van Open Monumentendag in het archief. Stuur hem nu alvast een kaartje om te laten weten dat je komt! Of vertel hem iets over je vakantie. De kaarten zijn tot 15 september te zien in het archief. Degene die zijn vakantiekaart tijdens Open Monumentendag komt ophalen krijgt een kleinigheidje van de koning!

Stuur je vakantiekaart uiterlijk 13 september naar:

Koning Willem II
Kazernehof 75
5017 EV Tilburg

Sprokkels uit het notarieel archief (II)

Erfdeling

Op 24 juli 1882 vond de erfdeling van de nalatenschap van Petrus Philippus Pollet , overleden Tilburg 3 mei 1870, gehuwd met Joanna Odulpha van Baar, overleden Tilburg 12 januari 1878,
plaats tussen hun vier kinderen Arnoldus Antonius Hubertus, Helena Maria Theresia, Maria Deliana Francisca en Anna Barbara Agnes Pollet. Alvorens tot de feitelijke erfdeling werd overgegaan, werd eerst een schatting gemaakt van de waarde en deze bleek maar liefst 5 ton (500.000 gulden) te bedragen. Na de schatting werd de boedel onder de vier kinderen verdeeld (Notarieel archief J.A. Daamen Tilburg inv nr 365, akte 131, scans 318 e.v., 24 juli 1882) (alleen scans 318 en 324 zijn weergegeven):

Contract van plaatsvervanging

In de 19e eeuw bestond de mogelijkheid om (tegen betaling) een plaatsvervanger voor de vervulling van de militaire dienstplicht te sturen. Dat gebeurde bijvoorbeeld in 1881 te Tilburg. Adrianus de Brouwer, wonende te Tilburg, heeft Josephus Heeffer, wonende te Hilvarenbeek, bereid gevonden om tegen betaling van f 350 in zijn plaats de militaire dienstplicht te vervullen (Not arch J A Daamen Tilburg inv nr 364, akte 69, scan 171, 19 april 1881):

Inventaris van het trappistenklooster te Berkel-Enschot 

De meeste notariële akten zijn beperkt van omvang. De notariële akte, die in 1909 werd opgemaakt en een beschrijving van de inventaris van het trappistenklooster in Berkel-Enschot bevat, is echter een boekwerk op zich, er waren 65 scans voor nodig om deze ene akte in beeld te brengen. En de notaris lukte het natuurlijk niet om in één dag de inventaris op te nemen. Hij had er de periode 23 augustus t/m 6 september 1909 (totaal 12 dagen) voor nodig (Not. arch. Not P H Loven Tilburg inv. nr. 663, akte 226, scans 418 t/m 482, 23 augustus t/m 6 september 1909):

De inventarisatie start op 23 augustus 1909 met de goederen in de kerk:

Op 24 augustus begint men met de kamer van de abt, op 25 augustus met de bibliotheek en op 26 augustus (scan 428) met de smederij:

Op 28 augustus is de kapittelzaal aan de beurt en op 30 augustus (inmiddels de 6e dag) de bisschopskamer. Op 31 augustus begint men met de koestal (scan 449):

Op 1 september volgt het brouwhuis, op 2 september de te velde staande vruchten in Berkel , op 3 september de kelder, op 4 september de eerste kapel boven en op dezelfde dag wordt ook het onroerend goed beschreven (scan 474):

Op 6 september 1909 (de 12e en laatste dag) begint men met het vervolg van de vorderingen (scan 475):

Wat waren we jong en slank !

"De geschiedenis van de RK Veulpoepers BV is veel maar dan de geschiedenis van een band die plotseling succes heeft met een hit. Het is ook het verhaal van een praktiesch onderzoek naar de realisering van socialistische idealen. De roep om een rechtvaardige, democratische maatschappij, kritiek omzetten in alternatieven, en het onderzoeken van nieuwe samenlevingsvormen en werkverhoudingen. 
(Zout bier in Den Egelantier. De legende van RK Veulpoepers BV. Zjef Naaijkens, 2009.)

Ik kreeg enige tijd geleden een mailtje van Joop Hörmann met de vraag of het archief de films die hij maakte voor de Stichting HAM  nog in de collectie heeft. Vanzelfsprekend kon ik hem een positief antwoord geven. Bovendien kon ik hem vertellen dat de originele 8mm-films inmiddels geconserveerd en gedigitaliseerd zijn.  In opdracht van stichting Bikse Fiste maakte Joop (Stichting HAM) reportages over de Fisten van 1979 en 1980. Hij wilde de films graag bekijken. Als ze nog het aanzien waard waren, wilde hij ze laten zien tijdens de reünie van de mensen die destijds de Bikse Fisten organiseerden.
Wat is YouTube dan toch een geweldige uitvinding!  Ik heb alle negen fragmenten op You Tube gezet, en iedereen kan ze nu bekijken. Historische opnamen, nostalgische beelden voor wie er bij was, mooie gelegenheid voor de jongeren van nu om de tijdgeest van toen te proeven. (en zoals mijn collega Thea schreef: "Wat waren we jong en slank!" -Behalve Zjef dan)

De RK Veulpoepers BV etc
In de jaren '70 van de vorige eeuw (!)  kwamen jongeren in opstand tegen de bureaucratie, de beknotting, de kerk, de regels en wetten. Een generatie op zoek naar nieuwe samenlevingsvormen.
Hilvarenbeek werd zo'n beetje het centrum van de (Midden-)Brabantse jongerencultuur. De kern van actieve protestbeweging had zijn roots in Hilvarenbeek, waar de gemeente in 1972 een oud confectieatelier ter beschikking stelde om er een jongerencentrum te beginnen: "Lieve hemel". Een van de vele projecten die de kerngroep RK Veulpoepers BV realiseerde. Er zouden er nog vele volgen.
Ter ere van het vijfjarig bestaan van de Lieve Hemel werd in 1977 een gratis festival georganiseerd, midden in het dorp op het Vrijthof. Het kon een "eventuele opvolger van de Groot-Kempische Kultuurdagen" worden, zoals de programmakrant ZJU vermeldde. De organisatie rekende op zo'n tweeduizend bezoekers , er kwamen er tien keer zoveel en het werd een vrolijk volksfeest, voor herhaling vatbaar. Dat gebeurde dan ook, al verliep met name het contact met de gemeente niet meer zo voorspoedig als de eerste keer. "Het zou maar beter naar de Beekse Bergen kunnen verhuizen, het was te grootschalig, de orde en veiligheid zouden in het gedrang zijn etc."  Deze wens van de gemeente Hilvarenbeek is, 35 jaar na dato, min of meer uitgekomen! Een paar weken geleden werd in de Beekse Bergen het Best Kept Secret festival gehouden!
De laatste versie van de Bikse Fiste  was in 1981. Veel leden van de organisatie waren inmiddels verhuisd naar Tilburg en daar volop betrokken bij de vele (protest-)acties en sociale initiatieven. Het jaarlijkse Bikse volksfeest Elastiek Muziek werd vanaf 1985 georganiseerd. Ook hier was het weer heerlijk vertoeven, genieten van de muziek, het straattheater, de activiteiten voor kinderen. Minder politiek, dat wel.

Leestip:
In "Zout bier.." schrijft Zjef Naaijkens uitgebreid en heel erg leesbaar over de geschiedenis van de "Poepers"

Charters tentoongesteld in Geertruidenberg

Museum De Roos aan de Markt in Geertruidenberg viert met een aantal tentoonstellingen dat deze mooie stad 800 jaar stadsrechten heeft. Al eerder dit jaar opende een expositie met archiefmateriaal over eerdere jubilea van de stad en een expositie over de bruggen tussen Geertruidenberg en Raamsdonk. En nu is er een derde expositie bijgekomen over Middeleeuwse documenten die de geschiedenis van de stad weergeven. Inspiratie werd gehaald uit de Charterbank van Geertruidenberg, die in 2009 en 2011 door ons archief en een groep vrijwilligers is gerealiseerd.

In juni gingen een aantal medewerkers van Regionaal Archief Tilburg en Restauratieatelier De Tiendschuur op bezoek om de exposities te bekijken.

In de expositie over charters, die enkele maanden duurt, bleek het niet verantwoord om originele charters tentoon te stellen. Daarvoor is het materiaal te kwetsbaar. De Tiendschuur maakte op basis van onze charters werkelijk prachtige replica's. Deze kunnen zelfs na de tentoonstelling gebruikt gaan worden in educatieve programma's. Een mooie oplossing. De Roos heeft ook een aantal plakkaatboeken in de collectie, gedrukte werken waarin verordeningen van de overheid verzameld zijn. Deze banden zijn geheel gerestaureed door de Tiendschuur en ook te zien in de expositie.

Mooi om zo in één museum een overzicht te krijgen van zeer verschillende aspecten van Geertruidenberg. De drie exposities zijn tot het eind van het jaar te bezoeken.

Vijf eeuwen geschiedenis

Wat  begon als een  onderzoek naar de eerder bewoners van zijn ouderlijk huis mondde uit in een lijvig boekwerk over alle huizen en bewoners  in het buurtschap Terover bij Alphen in de afgelopen 500 jaar.

Rond 1500 stonden er in dit gebied al ongeveer 50 woningen, nu staan er in het buurtschap 120 woningen. Dhr. Eddy de Swart heeft per huis een bewonersoverzicht gemaakt, van de huidige huizen en van de verdwenen panden zijn de bewoners genoteerd. Sommige boerderijen zijn al eeuwen in het bezit van één familie. Daarnaast is er in het boek terug te vinden hoe het onroerend goed verworven werd of doorgegeven. Terover blijkt de Alphense bakermat van uitgebreide families, zoals Van Hal, Van Loon, Van Alphen en Oomen. Want naast achtergrond van de Alphense en Teroverse geschiedenis is er in het boek een schat aan familienamen terug te vinden.

Het boek is ruim geïllustreerd met foto’s van alle huidige panden. Daarnaast is er ook kaartmateriaal en oudere foto’s gebruikt om zaken te verduidelijken. Het is een heel waardevol boek wat voor diverse soorten onderzoekers als inspiratiebron kan dienen. Zeker is het een kroon op het vele werk dat tijdens archiefonderzoek door Dhr. De Swart verricht is.
Het boek is opgenomen in onze bibliotheek. Het is te koop bij Oudheidkundig Streekmuseum in Alphen voor € 22,50. Het museum is open elke dinsdagmorgen en donderdagmiddag.
Mocht je door dit boek geïnspireerd raken maar niet weten hoe een onderzoek te beginnen kijk dan bij ons cursusaanbod voor ideeën. ( update van het aanbod 2013-2014 volgt in augustus)

Nieuwe expositie in Geertruidenberg over industrieel erfgoed

 Afgelopen zaterdag 29 juni werden in de Geertruidskerk aan de markt in Geertruidenberg twee exposities geopend. In het kader van 800 jaar stad Geertruidenberg heeft de Culturele Commissie Geertruidskerk kunstenaars, die min of meer binding hebben met Hollands oudste stad, de gelegenheid geboden hun kunstwerken in de kerk tentoon te stellen. De commissie was ook bereid om een gedeelte van de fraaie kerk in de zomermaanden af te staan aan de Oudheidkundige Kring “Geertruydenberghe” om een expositie in te richten over “Industrieel erfgoed, bedrijf en techniek” in deze stad.




Na de openingswoorden van wethouder en loco burgemeester Ruud van den Belt werden de twee tentoonstellingen door hem met een oordverdovend kanonschot (gelukkig buiten!) geopend. De exposerende kunstenaars werden voorgesteld aan de talrijke genodigden. Hierna gaf de plaatselijke historicus Bas Zijlmans een boeiend betoog over de industriële ontwikkelingen in en buiten de vestingstad. De juinfabriek, waarnaar heel Geertruidenberg ‘stonk’, de tankfabriek Kooiman, drukkerij Antoine en nog vele andere liet hij de revue passeren. De werkgroep van de Oudheidkundige Kring heeft hiermee een fraaie prestatie geleverd, waaraan ook Regionaal Archief Tilburg een steentje heeft mogen bijdragen. Verschillende foto's in de expositie komen uit onze collectie.

De tentoonstelling is t/m 14 september 2013 in de middag te zien in de Grote of Geertruidskerk aan de Markt van Geertruidenberg.

Tekst en foto's: Arjan van Loon