Honderden opnames WOII online bij Instituut Beeld en Geluid

Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid publiceert in de aanloop naar 4 en 5 mei een bijzonder deel van zijn Tweede Wereldoorlog-collectie. Het Radio Oranje-archief, bijna 200 uitzendingen, is voor het eerst in zijn geheel online te beluisteren en nieuwe High Definition-scans van 56 films beleven hun primeur op de collectiewebsite, in.beeldengeluid.nl. Het archief stelt een groot deel van het materiaal beschikbaar op Wikimedia Commons voor hergebruik. Beeld en Geluid blijft daarmee de grootste leverancier van audiovisuele content op Wikipedia ter wereld.

Beeld en Geluid presenteert op in.beeldengeluid.nl filmbeelden over twee specifieke periodes in de oorlog: 1940 en 1945. Zo zijn er haarscherpe beelden beschikbaar uit een Duitse propagandafilm over de inval van Nederland, met onder andere het bombardement op Rotterdam en luchtopnames van de stad in puin. Ook te zien zijn de beelden van de ravage bij de gevechtsterreinen aan de IJssel en op de Grebbeberg, Canadezen die vechten voor de bevrijding van Groningen en de publieke arrestaties van NSB’ers, die worden uitgejouwd en meegevoerd over straat.

Uit Gilzen Rijen komt de reportage over de terugkeer van koningin Wilhelmina en prinses Juliana in Nederland, 2 mei 1945. De vorstin en haar dochter landen op vliegveld Gilze-Rijen. De saluerende adjudant links, die de majesteit wil assisteren met het uitstappen, is de verzetsheld en Engelandvaarder Erik Hazelhoff Roelfzema.

Daarnaast wordt het dagelijks leven in beeld gebracht: soldaten die op straat met kinderen spelen en zwemmende prinsesjes in Canada. Bijzonder zijn kleurenfilms van een vooroorlogs Amsterdam en de bevrijdingsfeesten in de hoofdstad. Deze amateurfilms zijn twee van de weinige kleurenfilms uit deze periode.

Door de hoge resolutie zijn personen en locaties beter herkenbaar. Ook past deze beeldkwaliteit beter bij de verwachtingen van jonge gebruikers. Daarmee brengen de beelden de oorlog dichterbij voor nieuwe generaties.

Radio in bezettingstijd: de stem van strijdend Nederland
Het Radio Oranje-archief is voor het eerst volledig te beluisteren op de collectiewebsite van Beeld en Geluid. Het programma van de Nederlandse regering in ballingschap werd vanaf 28 juli 1940 dagelijks uitgezonden door de BBC European Service. De bezetter verbood de Nederlandse bevolking naar het programma te luisteren en deed radio-ontvangers in 1943 volledig in de ban.

Van een groot deel van het materiaal zijn de auteursrechten verlopen, waardoor deze opnames in het publieke domein vallen. Beeld en Geluid stelt het materiaal daarom beschikbaar via Wikimedia Commons, zodat het kan worden hergebruikt om bijvoorbeeld artikelen op Wikipedia te verrijken. Beeld en Geluid blijft hiermee de grootste leverancier van audiovisuele content op Wikimedia ter wereld.

De Tijdmachine Gilze en Rijen is online!

Op vrijdagmiddag 16 januari 2015 is door wethouder Rolph Dols de officiële handeling hiervoor verricht in Heemerf ’t Oude Raadhuis, Nieuwstraat 22 in Gilze.

De Tijdmachine is een initiatief van Regionaal Archief Tilburg in samenwerking met de gemeente Gilze en Rijen en Heemkring Molenheide. Vijf vrijwilligers van de heemkring pakten twee jaar geleden de eerste vijf thema’s Bestuur, Religie, Onderwijs, Tweede Wereldoorlog en Militaire aanwezigheid op en zo’n vijfhonderd uitgewerkte lemma’s later presenteren zij het resultaat. Een voorlopig resultaat, want de volgende thema’s zijn al in voorbereiding. Die voegen zij de komende jaren gaandeweg aan de digitale tijdlijn toe.

Met vijfhonderd compacte digitale verhalen en zoveel mogelijk foto’s bevat de tijdmachine een schat aan informatie over de geschiedenis van Gilze, Rijen, Hulten en Molenschot. De digitale tijdlijn begint duizenden jaren geleden, ruim vóór Christus. Waar we eindigen? Dat weten we nog niet. Want geschiedenis is een doorlopend proces. Wat vandaag nieuws is, is morgen historie. Ook in Gilze en Rijen!

Tijdmachine Gilze en Rijen

Aanwinsten 2014

In 2014 zijn er weer allerlei aanvullingen en nieuwe archieven, collecties e.d. aan het beheer van Regionaal Archief Tilburg toegevoegd. Hieronder volgt een overzicht per gemeente van de aanwinsten uit het afgelopen jaar:

Algemeen
410, 1236. Diverse schenkingen inzake de collectie bidprentjes en briefhoofden.
link en deze link
Geschonken door diverse particuliere eigenaren aan de gemeentearchivaris.

Alphen-Chaam
2117. Fotoalbum van het afscheid van burgemeester Peter van Campenhout, 2004. 1 deel.
In beheer overgedragen door de gemeente Alphen-Chaam.

Verlies
2910. Kwitanties uit het archief Acht van Chaam, 1954-1983, 1,2 meter. link
Vernietigd.

Baarle-Nassau
411. Blauwdrukken van het grensstation Baarle-Nassau, 2 bladen.
2232. Huisnummerlijsten en openbare verkopen in Baarle-Nassau.
Geschonken door mw. A.K. Tjoeng-Van Vliet aan de gemeentearchivaris.

Dongen
Verliezen
958. Notulen van het armbestuur Nieuwkuijk en Onsenoort, 1791-1808, 1 deel.
Overgedragen aan het Streekarchief Heusden en Waalwijk.

978. Delen uit het archief van de Hervormde 's Gravenmoer, 1 meter.
Teruggave aan kerkbestuur.

Drimmelen
2400. Jaarrekening en begroting van het dorpsbestuur Terheijden, 1806-1807, 2 stukken.
2500. Benoemingen van schepenen in Hooge en Lage Zwaluwe door de Staten-Generaal en de Koning van Pruisen, 1710, 1728. link
Geschonken door het Stadsarchief Breda.

Verlies
411. Twee dubbele huisnummerkaart (lichtdruk) kom Made en Drimmelen, 140 x 95 cm, schaal 1:2500, vervaardigd in 1981, bijgewerkt tot 1989.
Vernietigd.

2341. Made's Mannenkoor te Made, 1927-2002, 2,875 meter
Geretourneerd aan bestuur.

Geertruidenberg
2639. Klassenfoto van de openbare lagere school in Geertruidenberg, 1924. link
Geschonken door mw. P. van Cleef aan gemeentearchivaris.

2666. Dvd Geertruidenberg 800 jaar stadsrechten.
In beheer overgedragen.

Verlies
2619. Stukken van financiële en personele aard uit het archief van de Nutsschool Geertruidenberg,0,5 meter
Vernietigd.

Gilze en Rijen
2844. Bouwvergunningen 1901-2010, 156,875 meter.
In beheer overgedragen.

2833. Compositiefoto van behangselfabriek Rath en Doodeverf. link
Geschonken aan de gemeentearchivaris.

Goirle
1066. Aanvulling op de bouwvergunningen van de gemeente Goirle, 1947-1980, 2 meter
1280. Aanvulling op de bouwvergunningen van de gemeente Goirle, 1972, 1975, 1979, 5,5 meter
1554. Bouwvergunningen van de gemeente Goirle, 1982-1993, 44,5 meter
Totaal: 52 meter
In beheer overgedragen aan de gemeentearchivaris.

1567. Archief van de familie Mallens te Goirle, 1940-1956, 0,125 meter link
Geschonken door mevr. M.E.H. Mallens-Van der Woude aan de gemeente Goirle.

Hilvarenbeek
419. Film van de Groot-Kempische Cultuurdagen i Hilvarenbeek, 1961, 2 stuks. link
In beheer overgedragen.

1101. Wandelkaart van het landgoed “De Utrecht”, schaal 1 – 20000, ca. 1940, 1 blad.
Geschonken door F. van Kruisselbergen.

1532. Archief van Stichting Jeugd 12 - 16 jaar, nadien The Young Ones, 0, 375 meter
Geschonken door Heemkundekring Ioannes Goropius Becanus.

1564. Hinderwetvergunningen Hilvarenbeek, 1960-1979, 2,125 meter. link
In beheer overgedragen.

Oisterwijk
411. Prent vervaardigd door A(afke) Holman van het station in Oisterwijk, 1979.
Afmeting prent: 29x21 cm. link
Geschonken door mw. R. van Veggel aan de gemeentearchivaris.

Oosterhout
Verlies
2073. Collectie Dag- en weekbladen Oosterhout, 1860-2014, 13,5 meter
- Het weekblad Het Kanton, 1877-2014;
- Nieuwe Bredasche en Oosterhoutsche Courant, 1860-1868, 1871-1876, 1879-1885;
- De Oosterhoutsche Courant, 1910 - 1917;
- Het Stadsblad, 1972-1983, 1985-1989;
- Weekblad Oosterhout, 2004 4/5 – 24/11 .
Overgedragen aan de Koninklijke Bibliotheek.

Tilburg
105. Aanvulling Comité Tilburg-Wolverhampton, 1946, 1 omslag
Geschonken aan de gemeentearchivaris.

133. Wollenstoffenfabriek W. Brands en Zonen te Tilburg, 1941, 1961.
Geschonken aan de gemeentearchivaris.

303. Aquarel Noordhoekse kerk, 1983, 1 blad.
Geschonken door I. Ponsioen.

383. Boek: Mijn soldatentijd. Memoires van Ad Vorselaars gedurende zijn militaire diensttijd in het v.m. Nederlands-Indië; met cd-rom van de bestanden.
Geschonken aan de gemeentearchivaris.

339. Brief van een moeder aan haar dochter zr. Lutgardus, 1948. link
Geschonken door Jan Timmermans aan de gemeentearchivaris.
339. Kwitantie van A.J. Verbunt, Tilburgse gekwalificeerde tot de heffing van de 3/100 op de inkomstenbelasting van de bewoners van Waspik, 1800. 1 stuk
Geschonken door het Stadsarchief Breda.

399. Documentatie en foto's over N.V. Verzekering-Maatschappij Johan de Witt.
Geschonken door dhr. H. van Overbeek.
399. Stukken inzake Antoine van Boxtel, inzake de radiodistributie, 1943. link
Geschonken door L.W.J. Fikken aan de gemeentearchivaris.
399. Reclamefolder voor kinderwagens van Van Delft, 1949. link
Geschonken door H. van Tilburg aan de gemeentearchivaris.
399. Stukken betreffende het ambtsjubileum van A.A. van de Weereld (1906-1978) bij de Nederlandse Spoorwegen, 1964.
Geschonken aan de gemeentearchivaris.
399. Drie gedrukte documenten Verzorgingscentrum Sint Antonius van Padua, 1970-1971, 1995.
Geschonken aan de gemeentearchivaris.
399. Reclamefolder van Opbouw is Ons Streven O.I.O.S. agenturen, Oisterwijksebaan 86, Tilburg.
Geschonken aan de gemeentearchivaris.
399. Diploma's van Petrus Wilhelmus van Dooremalen, 1 omslag
Geschonken aan de gemeentearchivaris.
399. Documentatie inzake jongerencultuur jaren zeventig.
Geschonken aan gemeentearchivaris.

406. Diverse foto's, onder andere:
Link naar personeel weverij Donders;
Link naar Vormenfabriek Tilburg;
Link naar Werk in Uitvoering Tilburg;
Link naar glasnegatieven jaren dertig.
Link naar Verboden toegang voor vrouwen.
Link: Tilburg rond 1900: Zomerstraat.
Link: Fietser op vrijersvoeten.
Link: Verdwenen stadsbeelden: Lidwinakerk.
Link: Klassenfoto bij Peerke op het Wilhelminapark.
Link naar Pianohandel Simons.

484. Stukken betreffende de organisatie van de inkoop van kantoorbenodigdheden, 1947-1986. 2 dossiers
Overgedragen aan de gemeentearchivaris.

565. Stukken betreffende auto en rijvergunning van huisarts dr. S.M. Moerel, 1933, 1940-1942. link
Geschonken door F. Kense aan de gemeentearchivaris.

635. De Schakel, orgaan van de Koninklijke H.B.S. Willem II Tilburg, 1950-1953.
Geschonken door het Breda's Museum aan de gemeentearchivaris.

668. Aanvulling op de collectie muurkranten, 1979. link
Geschonken door Stadsarchief Breda.

672. Affiche van De Regenboog. link
Geschonken aan de gemeentearchivaris.

1041. Jaargangen De Nieuwe Schakel 2012-2013, 0,25 meter.
Geschonken door dhr. Panis aan de gemeentearchivaris.

1116. Brief van Isabelle Bogaers-Pollet aan haar zoon Pierre, 1908, 1 stuk. link
Geschonken aan de gemeentearchivaris.

1140. Plakboek van de kaboutergroep St. Jan Baptist van het kamp in Wintelré, gemeente Vessem, 1974
Geschonken door I. Ponsioen.

1302. Aanvulling 2014: Zakagenda C.M. Norenburg van Seters, 1944, 0,12 meter.
N.B. Hierin de aantekening over het laatste contact met haar zoon René op maandag 21 februari.
Bruikleen van de familie.

1310. Dossier inzake de verkoop van MACO B.V. aan het Piusplein, 1988-1996.
In beheer overgedragen aan de gemeentearchivaris.

1536 Collectie Piet van Beers, 0,12 meter.
Geschonken aan de gemeentearchivaris.

1541. Familiearchief Lepelaars, 1925-1978, 0,125 meter.
Aankoop. Niet openbaar voor het jaar 2040.

1542: Album van de meisjesschool Maria Broekhoven, 0.5 meter.
Geschonken aan de gemeentearchivaris.

1547. Collectie documentatie Nieuwsblad Van Het Zuiden Tilburg, 1973-2011, 3,375 meter
Geschonken aan gemeentearchivaris.

1550. Studentenvereniging Sint Leonardus aan de Katholieke Leergangen, 1938 - 1966, 0,125 meter.
Geschonken aan de gemeentearchivaris.

1551. Familiearchief Hartog Benjamin van Dam – Geens, 1920-1943, 0,12 meter.
Geschonken door dhr. en mevrouw Spapens-Smolders aan de gemeentearchivaris.

1561: Documentatie van en over Jacques Hermans (1937-2009), 0,12 meter.
Geschonken door mw. C. Hermans- van Haaren aan de gemeentearchivaris.

1563: Collectie Frater M. Ambrosi, 1940-1968,. 0,25 meter.
Geschonken door de archivaris van de Fraters van Tilburg aan de gemeentearchivaris.

1565. Archief en foto's van Harmonie Heikant, 1958-2013, 1,125 meter. link
Geschonken door F. Versteden aan de gemeentearchivaris.

1568. Fotocollectie John Lamet, 1971-1973, 0,5 meter. link
Geschonken door A. Lamet te Hilvarenbeek.

Verlies

102. Archiefbescheiden uit Archief De Sleutel, 1971-1981, 0,5 meter. link
Vernietigd.

406. Dubbele afdrukken foto's Tilburg, 20^e eeuw, 1 meter.
Vernietigd.

411. Dubbele exemplaren uit de kaartenverzameling, 7 meter.
Vernietigd.

411. Tekeningen van het patrimonium van architect Tiemens, 1916, 13 tekeningen.
Overgedragen aan het Gelders Archief.

565. Egodocument over de stad Breda tijdens WOII.
Geschonken aan het Stadsarchief Breda.

1041. Jaargang De Nieuwe Schakel, 1979.
Teruggave.

Behangselpapierfabriek Rath en Doodeheefver

Zelfs Gerrit Achterberg dichtte al over de behangselpapierfabriek Rath en Doodeheeverf:

Op het behang van Rath & Doodeheefver
Staan de figuren die gij hebt gekend:
een hart, een hand, een boomtak bloesemend
en kinderschommels die naar voren zweven.


Sinds 1998 stond de fabriek in Rijen leeg en in 2009 werd het pand gesloopt om ruimte te maken voor  nieuwbouw het appartement complex Goudsmit Hoff. Meneer Lens uit Rijen werkte jaren bij de fabriek en stuurde ons deze foto toe. Middenin zien we het appartement complex Goudsmit Hoff, genoemd naar de eerste naamgever van de fabriek. De bekende wielerploeg van de fabriek zien we rechtsboven.
In 1980 werd de fabriek overgenomen door Rath en Doodeheefver, 18 jaar later stopte de productie.

Nieuwe scans van registers van de Burgerlijke Stand van Gilze en Rijen

In de afgelopen week zijn er weer scans van registers van de Burgerlijke Stand op de website geplaatst.

Het betreft:

Gemeente Gilze en Rijen

Geboorteregisters: 1903 t/m 1913

Huwelijksregisters: 1933 t/m 1938

Overlijdensregisters: 1956 t/m 1963

Achter de schermen wordt er door de vrijwilligers aan gewerkt om alle namen in de database te krijgen. Op dit moment zal dus in de meeste gevallen een zoekopdracht nog geen resultaat uit deze registers geven.
Maar u kunt zelf de boeken inzien via genealogie > inzien van bronnen en daar aangeven welk register u wilt zien. Daarna komt u via de knop > inzien register bij de digitale beelden.
Achterin ieder register zit een index waardoor u snel bij de juiste akte komt.

Ook de kleintjes vieren feest.

Een van de kleinste kernen uit ons werkgebied, Hulten, heeft een bewogen jaar achter de rug.
Het is het jaar dat het 100 jarig bestaan  van de Parochie H. Gerardus Majella is gevierd. Maar enkele weken later werd de kerk aan de eredienst onttrokken. Deze kerk, die in vroegere jaren bekend stond als genadeoord en waar pelgrims uit de hele regio op 16 oktober naar toe kwamen op bedevaart werd in juni gesloten.
Dit jaar werd  werd ook het 75-jarig jubileum gevierd van Belangenvereeniging Hulten.
In 1938 werd deze opgericht om de belangen van de bewoners van wijk D van de gemeente Gilze en Rijen te behartigen. Voorheen gebeurde dit door de Belangenvereniging “Gilze Vooruit” . Maar met instemming van pastoor Brouwers, die de eerste vergadering voorzat, kwam het kleine Hulten voortaan voor zichzelf op.
Maar dezelfde pastoor  en burgemeester Sweens waren er fel tegen gekant dat Hulten bij de eerst volgende gemeenteraadsverkiezingen  probeerde een vertegenwoordiging in de raad te krijgen. Door deze heren werd bepaald dat politiek in Hulten alleen bedreven mocht worden door de Boerenbond.
Deze informatie en nog veel meer over de recente geschiedenis is terug te lezen in een uitgave die ter bij gelegenheid van dit jubileum verschenen is.
Voorzien van veel foto’s verhaalt het over allerlei aktiviteiten, feesten en gebeurtenissen in dit kleine Brabants dorpje.
Voor inwoners en oud-inwoners een feest van herkenning, voor andere die Hulten alleen als passant op weg naar Breda kennen misschien een eye-opener. Bijna onzichtbaar gaat er achter de naam Hulten een zeer  levendige gemeenschap schuil.
Het boekje is opgenomen in onze bibliotheek. Om een exemplaar te bestellen klik hier.

Sprokkels uit het notarieel archief (IV en slot)

Akte van bekendheid

De akte is op 9 mei 1831 opgemaakt ten behoeve van Adriaan de Jong, bouwmansknecht, geboren Baarle-Nassau 24 juni 1800, onechte zoon van Engelina de Jong, wonende Baarle-Nassau. Adriaan is in de samenleving steeds abusievelijk als Adriaan Rueles bekend geweest, hij is ook als zodanig voor de nationale militie ingeschreven (Notarieel archief Gilze en Rijen, inv. nr. 27, akte 20, scan 50):

Adrianus is volgens het doopboek van Baarle-Nassau (DTB 4 scan 78) een van een tweeling. Zijn tweelingzusje was Petronilla. Zij waren onwettige kinderen van Engelina de Jong, weduwe van Petrus Lambreghts.

Kostcontract 

Petronella Cornelia Raaijmakers, weduwe van Josephus Nicolaas Theeuwes, wonende te Gilze belooft om gedurende 5 jaar te onderhouden (haar schoonvader) Josephus Leonardus Theeuwes, molenaar wonende Gilze, d.w.z. hem huisvesting, kost en onderhoud te verschaffen tegen een jaarlijkse vergoeding van 200 gulden (Notarieel archief Gilze en Rijen, inv. nr. 204, akte 72, scan 141, 26 januari 1906):

  

Josephus Nicolaas Theeuwes overleed op 32-jarige leeftijd op 8 november 1899 te Gilze en Rijen. Hij was evenals zijn vader Josephus Leonardus Theeuwes molenaar.

Josephus Leonardus Theeuwes overleed op 93-jarige leeftijd op 2 mei 1913 te Gilze en Rijen.

Inbewaringgeving

Wilhelmus Jacobus Cornelis Hoevenaars, wonende te Gilze, geeft een onderhandse akte in bewaring, waarbij door de heer van Linden wonende te Leiden aan de firma G. Smolders (koekfabriek) worden verkocht: De zich in de koekfabriek de Klok te ’s-Hertogenbosch bevindende inventaris waaronder koopmansboeken, receptenboeken en klantenlijsten en het uitsluitend recht om de firmanaam Stoomkoekfabriek De Klok firma Jos. Lambermont te ’s-Hertogenbosch te voeren (Notarieel archief Gilze en Rijen, inv. nr. 240, akte 175, scan 422, 20 juni 1922):

En tenslotte: Het waren drukke dagen voor notaris Martens te Tilburg in maart 1878. Van 11-15 maart 1878 werden er opeenvolgend maar liefst 13 testamenten door hem opgemaakt (notarieel archief Tilburg, inv. nr. 529, scan 3):

Sprokkels uit het notarieel archief (III)

Deze keer enkele voorbeelden van akten uit het volledig  (t/m 1925) gescande notarieel archief van Gilze en Rijen. 

Op 24 november 1819 vond er een verkoop van paarden en beesten plaats.  Het ging om paarden, een ruin, vaarzen en kalveren ( not. arch. Gilze, Inv nr 7 scans 138 e.v.):

Op 22 januari 1825 lieten Maximiliaan Remigius Josephus Freson en Antonia Adriana Hendrickx beiden wonende Baarle-Nassau, huwelijkse voorwaarden opmaken. Bijzonder is dat de akte zowel in het Frans als in het Nederlands is opgemaakt (not. arch. inv. 13, scan 8 e.v.):

Het huwelijk vond op 23 januari 1825 te Baarle-Nassau plaats.

Op 10 februari 1831 gaf Petronella van Wezel, wonende te Gilze, als gemachtigde van Hermanus Franciscus Norbertus Janssens medicinae doctor, verblijvende te Breda aan Johannes Carolus Janssens, broer van genoemde Hermanus, koffiehuishouder, wonende te Breda, enige voorwerpen aan Hermanus toebehorend, in bewaring  (Not arch inv nr. 27, akte 10, scans 28 e.v.):

Tot de voorwerpen behoren:

*          Een verzegeld pakket bevattende schrifturen en documenten betrekking hebbend tot het beroep van de eigenaar (volgnummer 2)

*          een geldbeurs, bevattende drie gouden tienguldenstukken, een Hollandse ducaat, een daalder en een gulden (volgnummer 6)

*          een groene zijden paraplui en een duijmstok (volgnummer 23)

*          een kastje bevattende 78 flesjes en potjes, leeg of (gedeeltelijk) gevuld met medicinale voorwerpen (volgnummer 33)

De ene notaris is de andere niet

De logische manier van nummering van notariële akten is dat de akten per jaar worden genummerd en dat er dus aan het begin van ieder jaar met aktenummer 1 wordt begonnen.

Daar hebben sommige notarissen anders over gedacht. Enkele notarissen hebben de door hen verleden akten doorlopend genummerd. Dat is bijvoorbeeld het geval bij notaris F.J. Hartong van Ark te Raamsdonk (notaris van 1918-1935), notaris P.A.M. LeMaire te Gilze (notaris van 1906-1915) en notaris A.E.A. Goltstein van Herkenburg te Oosterhout (notaris van 1858-1893). Je vraagt je af wat voor andere mogelijkheden er zijn voor aktenummering. Dat blijken er twee te zijn. Sommige notarissen beginnen om de paar jaar met aktenummer 1.

Notaris J.I.H. Hoeben te Terheijden (notaris van 1850-1857) begint in de jaren 1850, 1851 en 1852 ieder jaar met aktenummer 1, de akten uit 1853 en 1854 sluiten qua nummering echter aan op die van 1852 en van 1855-1857 begint hij ieder jaar weer met akte 1. Notaris C. Bolsius te Oisterwijk (notaris van 1808-1833) houdt er een vergelijkbaar systeem van aktenummering op na.  Hij begint in 1811 met aktenummer 1, nummert de akten doorlopend tot en met 1814, begint in de jaren 1815-1819 telkens met aktenummer 1 en de nummering van de akten uit 1820 sluit aan op die van 1819. In 1821 begint hij weer met aktenummer 1 en nummert de akten doorlopend tot en met 1824. In 1825 begint hij wederom met aktenummer 1 en de akten uit 1826-1833 worden vervolgens doorlopend genummerd.

De kroon qua onlogische aktenummering spant notaris Adriaan Jacob van Alphen te Dongen (notaris van 1814-1835).

Hij begint zoals verwacht met aktenummer 1 in 1814. Er wordt een doorlopende nummering door hem gebruikt tot ergens in 1818. De akte van 3 februari 1818 is genummerd 164, de daaropvolgende akte van 25 februari 1818 is genummerd 1! Wat zou daar de reden van kunnen zijn?

Je denkt dan dat de notaris pas in februari 1818 in de gaten kreeg dat er een nieuw jaar was begonnen en dus ijlings met aktenummer 1 is begonnen.

Vreemd is dan wel dat in latere jaren de invoer van aktenummer 1 telkens op andere tijdstippen plaatsheeft , in 1823 op 16 april, in 1825 op 6 oktober, in 1827 op 15 september, in 1830 op 9 januari , in 1832 op 14 september en in 1834 op 20 maart.

Of daar een mij niet bekende logica achter steekt, vermeldt de historie helaas niet.

  

1863-2013 Tilburg en Spoorwegen 150 jaar een paar

We kunnen het ons bijna niet meer voorstellen, niet met de trein reizen. Toch is het relatief nog niet zo lang geleden dat het eerste spoorwegtraject tussen Breda en Tilburg in gebruik werd genomen. Op 1 oktober 1863 werd het traject geopend en een paar jaar later is ook de (locomotieven)werkplaats geopend, ook wel D'n Atelier genoemd.  In 1881 werd het traject naar 's-Hertogenbosch in gebruik genomen. En nu nog zijn er uitbreidingsplannen in de maak, wellicht dat dit jaar een begin wordt gemaakt met het treinvervoer naar Berkel-Enschot (link) ?

In oktober 1988 werd het feit dat Tilburg 125 jaar geleden was aangesloten op het spoorwegnet,  uitgebreid herdacht met een reis met een authentieke stoomtrein van Breda via Gilze en Rijen naar Tilburg. Niet de minste personen namen zitting in het comité van aanbeveling, van de toenmalige minister van Verkeer en Waterstaat Nelie Smit-Kroes tot professor Harry van den Eerenbeemt. De organisatie was in handen van de stichting Tilburg, 125 jaar stad aan het spoor.

Nu precies 150 jaar na de opening van het eerste spoorwegtraject van Breda naar Tilburg heeft Ben van der Veer, oud-vicevoorzitter van de stichting, op schrift gesteld hoe de reis op 1 oktober 1988 is verlopen.  De reis startte net als in 1863 in Breda. Genodigden zoals de loco-burgemeester van Breda Sandberg en oud-burgemeester Letschert nemen plaats in de stoomtrein. Op het station Gilze-Rijen wordt de trein muzikaal verwelkomd door de Koninklijke Harmonie Sint Cecilia. Na 125 jaar is de burgemeester nog steeds opgetogen over feit dat niet Oosterhout maar Gilze en Rijen op het traject werd aangesloten. De zwaan-kleef-aan trein rijdt verder naar Tilburg. Daar wordt zij opgewacht door de Nieuwe Koinklijke Harmonie en de drie Tilburgse gilden. Daarna gaat het gezelschap in optocht achter de gilden aan richting stadhuis.

Het archief van de stichting mochten we reeds in het jaar 2000 ontvangen. Van de rit met de stoomtrein in 1988 is naast een verslag ook een film gemaakt en vele foto's. Ook de film staat online en de foto's uit 1988 worden gedigitaliseerd. Dat alles om u in dit jubeljaar 2013 kennis te laten nemen van de spoorwegactiviteiten (1)50 jaar geleden. 

Kinderen van een niet bestaand echtpaar!

Het kan er af en toe vreemd aan toe gaan bij de burgerlijke stand, zoals de overlijdensakten van de gebroeders van Dongen in Dongen aantonen. De drie broers zijn allen in Gilze geboren, maar trouwen in verschillende plaatsen. Pieter trouwt op 7 mei 1840 te Oosterhout:

Zijn ouders zijn Martinus van Dongen en Antonia Maria Verheijen.

Pieters broer Franciscus trouwt op 27 april 1844 te Gilze:

Zijn ouders heten Martinus van Dongen en Maria Antonetta Verheijden.

De derde broer Jan trouwt te Dongen op 19 mei 1848: 

Zijn ouders heten Martinus van Dongen en Antonia Maria Verheijden.

De moeders van de drie broers heten dus telkens anders, niet zo verwonderlijk, de broers zijn geboren rond 1811 en toen keek men nog niet zo nauw bij de registraties. 

De moeder van de drie broers heet volgens haar doopinschrijving Antonia Maria Verheijen  en is op 11 februari 1782 te Rijen gedoopt (DTB 35 Gilze en Rijen, scan 3).

De drie broers overlijden alle drie in Dongen. Op 8 maart 1887 overlijdt Franciscus van Dongen:

   

De aangifte van zijn overlijden geschiedt door zijn zoon Bartholomeus van Dongen. Volgens die akte heten de ouders van de overledene Cornelis van Dongen en Adriana Riemslag. En dat is merkwaardig: Er bestaat geen echtpaar van Dongen-Riemslag.

Acht dagen later op 16 maart 1887 overlijdt broer Petrus van Dongen:

Ook in zijn overlijdensakte worden als ouders vermeld: Cornelis van Dongen en Adriana Riemslag!

Broer Jan overlijdt op 30 januari 1906 te Dongen:

In zijn overlijdensakte worden als namen van zijn ouders vermeld: Martinus van Dongen en Antonia Maria Verheijden en dat zijn bijna de juiste schrijfwijzen.

Wie kan ik een plausibele verklaring geven voor dit merkwaardige verschijnsel?