donderdag 11 februari 2010

Geertruidenberg op de kaart




Van een particuliere eigenaar in België wist de gemeente Geertruidenberg twee gravures te kopen. Het Regionaal Archief Tilburg beheerde tot die tijd beide prenten niet. Geertruidenberg is een van de oudste steden van Holland en kent een rijke geschiedenis, die onder andere tot uitdrukking komt in het bewaarde kaartenmateriaal.

Bovenstaande gravure geeft Geertruidenberg weer in 1747 en is waarschijnlijk vervaardigd door Hendrik Spilman. De kaart was al wel bekend, in Beeldig Geertruidenberg, een stad in de kaart gekeken, een uitgave uit 1999, is de afbeelding opgenomen onder nummer 48. Op de gravure staan kleine nummertjes, die de gebouwen aanduiden. Door de afbeelding te vergroten kunt u misschien zien dat nummer 14 de Galge is en nummer 12 de Molen. Gebouwen, die zo typisch zijn voor een garnizoensstad zoals de kruithuizen en de landsmagazijnen munitie en kanonnnen. Aan het hoofd tussen de nrs. 19 en 18 liggen de zeilschepen in de haven.



Deze gravure toont de belegering van Geertruidenberg in maart 1593. Aan de onderkant staat een twaalfregelig vers. De Hollandse stad, belangrijk vanwege de strategische ligging was in Spaanse handen. Prins Maurits had de leiding over de militaire operatie. Voor de poorten staan de Staatse legers opgesteld, oorlogsschepen houden de wacht. Geertruidenberg kon niet over het water noch over het land bevoorraad worden. In juni van dat jaar gaf de stad zich over.
Rondom de stad zien we views op Dordrecht, Breda, Oosterhout, Drimmelen, Made, Teteringen, Waspik en Teteringen. De gravure komt uit het atelier van F. Hogenberg (1538-1590).

Beide gravures vormen een prachtige aanwinst. Reeds eerder verworven gravures kunt u bekijken via de Beeldonline op de website.