Unieke preekstoel in Loon op Zand

Deze foto ontvingen we van het Stadsarchief 's-Hertogenbosch. De foto is gemaakt door het bekende persbureau Het Zuiden en op de achterkant staat geschreven "verrijdbare preekstoel in Loon op Zand"'. 

Door de verbouwing van de kerk Sint Jans Onthoofding rond 1929, was de pastoor Muré tijdens de preek niet meer te zien vanuit de nieuw aangebouwde dwarsbeuken. Pastoor Muré was zo inventief om een nieuwe preekstoel te bestellen bij architect Meylink uit Vught. De preekstoel kon verplaatst worden en werd op een verhoging geplaatst, waardoor de pastoor weer zichtbaar werd voor de eigen parochianen.
De foto moet uit de tijd van de levering dateren, te weten 1934. Inmiddels ziet de preekstoel er wat kleiner uit, de poten zijn ervan afgezaagd.

Meer weten over de geschiedenis van de kerk Sint Jans Onthoofding, dan is het Jaarboek van Straet & Vaert 1993 van de Heemkundekring Loon op 't Sandt echt een aanrader.

Tentoonstelling Hubertuskerk Dongen

De Hubertuskerk in Dongense Vaart gaat in 2015 dicht. Het Godshuis, waar eens kinderen werden gedoopt, de communie werd gedaan, trouwbeloftes werden afgelegd om als allerlaatste onder de klanken van in paradisum naar het kerkhof te worden begeleid, sluit de deuren. In 2004 zijn de Josephkerk en de Pauluskerk ook al afgestoten door het parochiebestuur. De kosten, die een rijksmonument met zich meebrengen, konden niet meer worden betaald en ook het aantal vrijwilligers liep terug. Subsidie door de rijksdienst voor monumentenzorg werd niet verleend.

 

 

Twee gebroeders Van den Noort maakten zich in 1865 sterk om een eigen kerk en parochie in de Dongsense Vaart op te richten. Ervaren werd dat te ver lopen was naar de Laurentiuskerk en dat hierdoor de zielenzorg in gevaar kwam. En om dit te realiseren had de familie Van den Noort best wat over nl. grond en in totaal 30.000 florijnen ! Ze maakten hun voornemen kenbaar aan het bisdom: Er moet in Klein Dongen en Dongen-Vaart een parochie worden gesticht en hiervoor moet ook een eigen kerk worden gebouwd. Op 19 februari 1868 wordt de parochie opgericht en in maart van dat jaar start de bouw van de Hubertuskerk. De kerk in neogotische stijl werd gebouwd op grond van een ontwerp van architect Petrus Soffers.  De bouwpastoor was Adrianus van den Dooren. De inwijding vond op 3 novbember 1868 plaats. In de kerk is nog een gedenksteen aanwezig met de volgende inscriptie: "TWEEDE STEEN GELEGD/ DOOR A.A.H. V.D. NOORT/ ANNO 1868"

Vanwege de voorgenomen sluiting is er vanaf 14 december 2014 tot 23 februari 2015 een tentoonstelling te bezichtigen in de Hubertuskerk. De tentoonstelling heet een groeitentoonstelling te zijn rondom de thema's van de Hubertuskerk, die tot de sluiting in juli 2015 zal duren. Een unieke gelegenheid om het Godshuis te bezoeken.
Tot 23 februari 2015 zijn twee archiefstukken van het Regionaal Archief Tilburg  te zien uit het archief: het  originele liber status animarum anno 1869, het bevolkingsregister van de parochie en een lijst met weldoeners voor de zielenzorg.

Gelukkig zijn de Dongense parochiearchieven een paar jaar geleden met steun van de gemeente Dongen ondergebracht bij het Regionaal Archief Tilburg. Dit belangrijk deel van ons erfgoed kunnen we behouden voor toekomstige generaties.


Waar: Hubertuskerk, Vaartweg 108, Dongen
Wanneer: 14 december 2014 - 23 februari 2015

Tilburg rond 1900: Zomerstraat

Als er een straat in Tilburg een metamorfose heeft ondergaan is dat de Zomerstraat wel. Voor de stadsvernieuwing liep de Zomerstraat van de Markt tot aan de Schoolstraat naar de Korvelseweg. Nu is er nog een klein deel over dat nog Zomerstraat heet, het gedeelte tussen de Schouwburgring en het Onze Lieve-Vrouweplein.


Deze foto dateert van rond 1900 en is een van de oudste afbeeldingen van de Zomerstraat. Het vervoer vindt plaats met een paard en wagen. De foto moet zijn genomen met de rug naar de Korvelseweg op de plaats, waar aan de rechterkant de Jumbo staat.

We beginnen met het woonhuis met het torentje links, nu Zomerstraat 11, dat als een van de weinige gebouwen in de straat er nu nog staat. Het woonhuis werd ontworpen door architect Jan van der Valk voor de fabrikantenfamilie F.M. Sträter-Bogaers. Het zijn nu appartementen. De invloeden van Art Nouveau zijn goed zichtbaar in de versieringen. In de gevelsteen is een tekst opgenomen: "Primus lapis positus M.J.J Strater XVIII MDCCCLXXXXIX".

Een ander rijksmonument, dat zichtbaar is midden op de foto, is de protestantse Pauluskerk, nu Heuvelstraat 141. Het is het gebouw met het gekoepeld torentje op het dak, achteraan in het midden van de foto. Nu is de Pauluskerk niet meer te zien vanuit de plaats, waar de foto genomen is. De gebouwen van de Schouwburgring belemmeren dat zicht.
Herkenbaar is voorts de spiegel- en lijstenfabriek Briels.

Herkent u nog meer gebouwen op deze foto, laat het ons weten.

Door op deze link te klikken kunt u zien hoe Tilburg er nu vanboven uitziet.


Eerdere bijdragen over de Zomerstraat:
- Een schouwburg in je achtertuin link
- Zonen Brands in de Tilburgse Textiel link
- Ziekenfondsbrillen en de eerste opticiens in Tilburg link
- Verdwenen bedrijven in Tilburg: Interieur Donders link
- Het verhaal van architect Leo Goyaerts nader verteld link

Tilburg op de Kaart, een virtuele tocht door de tijd

Tilburg is een jonge stad, met een oude geschiedenis. De ontwikkeling van kleine dorpskernen naar een volwassen stad heeft zich de afgelopen 150 jaar afgespeeld. Dat dit alles zo kort geleden gebeurde, maakt de geschiedenis van de stad haast tastbaar. Op 12 mei 2012 lanceert Regionaal Archief Tilburg een website waarop die tastbaarheid nog eens versterkt wordt: Tilburg op de Kaart.

Tilburg op de Kaart haalt gegevens van het hedendaagse Tilburg uit Google Maps en Google Streetview. Die gegevens worden gekoppeld aan de lijst van Rijksmonumenten en aan databanken van het archief zoals BeeldOnline met historische foto´s en de TilburgWiki met historische informatie. Er is bijvoorbeeld van elke straat een beschrijving uit de TilburgWiki op te roepen.
Verbindende factor zijn de plattegronden van Tilburg, daterend van 1760 tot nu. De oudst bekende kaart is de Kaart van Zijnen uit 1760. De nieuwste kaart is die van Google. In Tilburg op de Kaart is het mogelijk een oude kaart ‘over’ een moderne te leggen. Daarbij is het mogelijk over punten in de stad informatie op te vragen uit de TilburgWiki, oude foto´s erbij te zoeken in BeeldOnline en de hedendaagse plek via Streetview te bekijken. ‘Live plukken en presenteren’, zo kun je het zien.


In Tilburg op de Kaart zijn de plattegronden en oude kaarten transparant over elkaar heen te leggen. Geo-refereren is daarbij van groot belang, zodat geografische punten op elke kaart op dezelfde plek en op dezelfde schaal gepresenteerd worden. Het was spannend of de oude kaarten juist getekend waren. Dat bleek behoorlijk nauwkeurig het geval. De structuur van de stad uit 1760 past daardoor goed over het huidige stratenplan. De gebruiker kiest zelf welke kaarten te zien zijn, transparant of niet. Als een soort reis door de tijd is de ontwikkeling van de stad te volgen. Verrassend daarbij is de extra informatie die vanuit de TilburgWiki, BeeldOnline en de lijst van Rijksmonumenten is op te vragen.

Het archief plukt nu de vruchten van vijftien jaar investeren in digitaliseren. De software van Erfgoed op de Kaart is niet nieuw, andere steden gebruiken deze al. De koppeling van verschillende databanken binnen Tilburg op de Kaart is wel uniek in Nederland. De filosofie van het archief is: informatie plaatsen op één plek en van daaruit gekoppeld gebruiken door andere applicaties. En ook: de inhoud van onze databases delen, laten gebruiken, doorsturen naar anderen. Het delen vanuit Tilburg op de Kaart kan eenvoudig via sociale media. Naast de webversie komen ook een mobiele en een Layarversie beschikbaar.

Tilburg op de Kaart
Presentaties op zaterdag 12 mei van 12.00, 13.00, 14.00 en 15.00 uur
Korte wandeling in het centrum van 12.30, 13.30 en 14.30 uur vanuit het archief

www.tilburgopdekaart.nl