Eindbijeenkomst cursus familiegeschiedenis

Zaterdag 14 juni was de afsluitende bijeenkomst van de tweede digitale cursus familiegeschiedenis. Deze cursus was een gezamenlijk project van het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) en Regionaal Archief Tilburg.

de afgelopen vier maanden zijn negentien cursisten bezig geweest met het leren schrijven van een familieverhaal. Aan de hand van verschillende schrijf- en zoekopdrachten leerden zij hoe ze historische en genealogische bronnen konden gebruiken en verwerken in een familieverhaal. Verder kregen zij inzicht in de verschillende wijzen waarop een verhaal geschreven kan worden. de eindopdracht was om een boeiend en goedlopend verhaal te schrijven over een voorouder of familielid in ca. 1500 woorden. Dat is gelukt!

Tijdens de afsluitende bijeenkomst lazen de cursisten hun eindverhaal voor aan de groep. verschillende onderwerpen kwam en aan de orde: de strijd tussen vader Dollevoet en pachtbaas Marggraff, het roerige levensverhaal van Helena Beekman (1798-1879), het tragische ongeluk van de vijfjarige Tineke, de oorlogsperikelen in 1914 rond wachtpost 28 in Borkel en Schaft, landgoed Heesterveld, het leven van Monseigneur Hurkmans (1875-1955) en het korte bestaan van twee familieboerderijen.

Zware bevalling maar wel een mooie kindje

Het is vaak een opluchting als dan eindelijk het resultaat van jarenlang stamboomonderzoek in boekvorm samengevat is.
Dit is zeker ook het geval met “Vijfhonderd jaar Van Hees in Hilvarenbeek”. De schrijver van dit 175 pagina’s tellende boek, Piet van Hees, was opgelucht en trots dat het uiteindelijk gelukt was om het verhaal van de familie te schrijven. Een aantal weken geleden kwam Piet het boek brengen om op te laten nemen in de bibliotheek van Regionaal Archief Tilburg.
Het is een aantrekkelijk boek geworden met als inleiding de historie van Hilvarenbeek en daaropvolgende de geschiedenis van de familie van Hees vanaf de 16e eeuw.
Het verhaal laat een levendige familie zien waar door de eeuwen heen naast “brave burgers” ook een aantal kleurrijke figuren in voor komen. Zoals een boterkoopman die het geregeld met het gezag aan de stok heeft en een dame die niet vies was van oneerbaer bedrijf in beslotene camers ende andere vorborgene plaetsen. Piet van Hees heeft naast de Doop-, Trouw-  en Begraafboeken en Burgerlijke Stand ook Schepenbank en Notariële archieven geraadpleegd zodat er naast allerlei datums ook veel details over het wel en wee van de familie te lezen is

Het boek is te koop bij Boekhandel Swaanen in Hilvarenbeek en bij de auteur. Daarnaast is het in te zien op de studiezaal.

De digitale cursus Familiegeschiedenis is weer begonnen!

Op zaterdag 1 februari is voor de tweede maal de digitale cursus Familiegeschiedenis weer begonnen. Deze cursus is een gezamenlijk project van het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) en Regionaal Archief Tilburg. Negentien cursisten waren aanwezig bij de startbijeenkomst in het BHIC voor een kennismaking en instructie. De komende vier maanden gaan zij zich bezighouden met het onderzoek doen naar een voorouder en het schrijven daarover.

De cursus Familiegeschiedenis is -afgezien van een startbijeenkomst en een afsluiting- geheel digitaal. Via een digitale leeromgeving krijgen de cursisten verschillende schrijf- en zoekopdrachten aangeboden. De docenten plaatsen ook regelmatig content op de digitale leeromgeving. Verder is het de bedoeling dat de cursisten via het forum met elkaar communiceren, dat zij elkaars verhalen lezen en daarop reageren. Op deze manier kunnen ze van elkaars verhalen leren. Iedere cursist kan via het forum nieuwe bijdragen posten, vragen stellen en in contact komen met mede-cursisten en docenten. De cursus bevat componenten als stamboomonderzoek, kadaster, secundaire bronnen en wordt uitgebreid met onderwerpen die de cursisten zelf voorstellen.

Voor de cursisten is het een uitdaging om in hun eigen familiegeschiedenis te duiken en om er een boeiend verhaal van te maken.

Regionaal Archief Tilburg start nieuw cursusseizoen

Op zoek naar de geschiedenis van je eigen familie, je huis, straat of wijk? Wil je oud schrift leren lezen? Regionaal Archief Tilburg biedt daarvoor cursussen aan: stamboomonderzoek, huizenonderzoek, oud schrift en familiegeschiedenis.

Het archief heeft jarenlange ervaring met het geven van cursussen. Deelnemers gaan zelf op zoek in historische bronnen en kunnen voor een groot deel zelf invulling geven aan hun zoektocht. Het eindresultaat is vaak dat een deel van de eigen geschiedenis onderzocht en beschreven is.

Het lesmateriaal wordt grotendeels via een digitale leeromgeving aangeboden. Voor deelname aan de cursussen is ervaring met werken aan de computer dan ook essentieel. De cursus ‘Familiegeschiedenis’ wordt in samenwerking met het Brabants Historisch Informatie Centrum in Den Bosch gegeven.


Stamboomonderzoek
september – november 2013 / 6 bijeenkomsten
woensdag 14.00 – 16.00 uur

Onderzoek je woonomgeving
oktober - november 2013 / 4 bijeenkomsten
donderdag 14.00 – 16.00 uur

Oud Schrift voor gevorderden
december 2013 – maart 2014 / 6 bijeenkomsten
woensdag 14.00 – 16.00 uur

Familiegeschiedenis
februari – juni 2014 / 2 bijeenkomsten
zaterdag en digitale studiebegeleiding
i.s.m. Brabants Historisch Informatie Centrum

Onderzoek je woonomgeving
maart - april 2014 / 4 bijeenkomsten
donderdag 14.00 – 16.00 uur

Oud Schrift voor beginners
april – juni 2014 / 6 bijeenkomsten
woensdag 14.00 – 16.00 uur

Inschrijven kan via de website.
Locatie: Regionaal Archief Tilburg, Kazernehof 75, 5017 EV Tilburg (let op: ‘Familiegeschiedenis’ heeft één cursusdag in Den Bosch en één in Tilburg)

Afsluiting van de digitale cursus Familiegeschiedenis

Zaterdag 8 juni was de afsluitende bijeenkomst van de digitale cursus familiegeschiedenis - een samenwerking tussen het Brabants Historisch Informatie Centrum en Regionaal Archief Tilburg. Verschillende cursisten hebben hun verhaal voorgelezen.

De afgelopen vier maanden zijn 14 cursisten intensief bezig geweest met het leren schrijven van hun eigen familiegeschiedenis. Aan de hand van verschillende schrijf- en zoekopdrachten leerden zij hoe ze genealogische en historische bronnen konden gebruiken en verwerken in een familieverhaal. Verder kregen zij inzicht in de verschillende manieren waarop een verhaal geschreven kan worden. De eindopdracht was dan ook om een boeiend en goedlopend verhaal te schrijven over een voorouder in ca. 1500 woorden.

Nieuw aan de cursus was dat deze geheel digitaal aangeboden werd, afgezien van de begin- en eindbijeenkomst. Lesmateriaal en opdrachten konden de cursisten raadplegen via de digitale leeromgeving. Contact met de docenten verliep voornamelijk via de digitale weg (forum, mail, chat), al wisten cursisten ook - bij niet digitaal op te lossen problemen- de weg naar de studiezaal van het archief te vinden.

Van de cursisten zelf werd een meer actieve rol verwacht dan bij de reguliere cursussen: zij konden hun eigen tempo en tijdstip bepalen, maar juist bij een digitale cursus is zelfdiscipline belangrijk. Het contact tussen de cursisten onderling verliep hoofdzakelijk via het forum. Zij konden daar vragen stellen, op vragen van anderen reageren en - heel belangrijk- elkaars verhalen lezen.

De foto's geven een impressie van een gezellige en geslaagde bijeenkomst. Hoewel er natuurlijk nog enkele verbeterpunten zijn, was de cursus zeker een geslaagd experiment, dat hopelijk voortgezet gaat worden.

RAT en BHIC cursus Familiegeschiedenis digitaal

In hoeverre kun je het schrijven van je eigen familiegeschiedenis ‘digitaal leren’? Regionaal Archief Tilburg (RAT) en het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) proberen het uit met veertien cursisten die vandaag voor het eerst bijeen kwamen in het Bossche archief voor een kennismaking en instructie. Pas in juni ontmoeten zij elkaar voor een tweede maar tevens  ook de laatste keer.

Want de cursus die geleid wordt door docenten Astrid de Beer en Hanneke van Eerden verloopt namelijk vrijwel geheel via een digitale leeromgeving.

Betekent dan dat het materiaal volledig online staat en dat de cursist dat op zijn eigen akkertje doorploegt? Nee, want in tegenstelling wat vaak wordt gedacht is digitaal lesmateriaal anders van opzet. Het is niet langer een map met lappen tekst en hier en daar een plaatje, maar veelal verwijzingen naar websites waar immers al veel materiaal beschikbaar is. Ook deze webpagina’s behoren geen lange woordenreeksen te bevatten: lezen vanaf een beeldscherm is immers niet prettig en doet onvoldoende recht aan de mogelijkheden van internet. Het is de kunst om de cursist zodanig divers materiaal voor te schotelen dat hij die zowel digitaal als ook analoog kan raadplegen.

De rol van de docent is bij het digitale leren dan ook anders dan bij de traditionele lesoverdracht. In dat laatste staat een leerkracht voor de klas en spreidt zijn kennis uit over de hoofden van de toehoorders. De laatste jaren weliswaar verlevendigd met een powerpoint maar vooralsnog blijft de lerende achterover zitten en kijkt en luistert naar hetgeen de docent te vertellen heeft. In een digitale leeromgeving bepaalt de docent de structuur, de onderwerpen en stelt tools beschikbaar om bijvoorbeeld communicatie te bevorderen. Ook zijn er mogelijkheden om opdrachten uit te zetten voor de cursisten.

Want van hen wordt een meer actieve rol verwacht dan alleen maar luisteren en het maken van aantekeningen. In het digitale leren kan de cursist zijn eigen tempo bepalen en het tijdstip waarop hij met het materiaal aan de slag gaat. Zo is de lesstof in principe 24 uur per dag beschikbaar en kan de lesstof ten allen tijden worden geraadpleegd. Ook het contact onderling tussen de studenten verloopt via een discussieruimte ofwel een forum. Iedere deelnemer kan er bijdragen posten, vragen stellen en in contact komen met de docenten.

De cursus Familiegeschiedenis bevat componenten als stamboomonderzoek, kadaster en bouwarchieven en wordt uitgebreid met onderwerpen die de cursisten zelf aandragen. Astrid de Beer en Hanneke van Eerden gaan hun uiterste best doen om de studenten te inspireren en te begeleiden in het doen van onderzoek en het schrijven van een verhaal. Voor de cursisten is het een uitdaging om in hun eigen familiegeschiedenis te duiken én om er een boeiend verhaal van te maken.

In juni zien we deze pennenvruchten verschijnen op websites en blogs zoals het een digitale cursus betaamt. Of er via de computer evenveel is geleerd als in een traditionele cursusruimte horen we van de cursisten zelf tijdens de laatste bijeenkomst in juni . In plaats van digitaal commentaar horen we dat liever ‘in real life’ in Regionaal Archief Tilburg.

Dondersdag

De familie Donders is gigantisch in Tilburg en omstreken, de naam kom je overal tegen. Eens per jaar komen de Dondersen bij elkaar, de Donders D Day. Dit jaar was dat in Biezenmortel op 21 oktober 2012.
Omroep Tiburg Totaal, van wie één van de medewerkers ook behoort tot de Donders familie, deed verslag.
Aan het woord komen Hein, Youri en Lot Donders. Henk Weijters vertelt vanuit Regionaal Archief Tilburg over de geschiedenis van de familie Donders en over het dikke familieboek. Hij laat zien hoe via de website van het archief gezocht kan worden naar familieleden.

Nieuw cursusseizoen van start

Hoe doe je historisch onderzoek naar je eigen familie of woonomgeving? Hoe leer je oud schrift? Regionaal Archief Tilburg biedt daarvoor cursussen aan: stamboomonderzoek, huizenonderzoek, oud schrift en familiegeschiedenis.
Het lesmateriaal wordt grotendeels via een digitale leeromgeving aangeboden. Nieuw is de cursus Familiegeschiedenis die zelfs volledig via de website zal plaatsvinden. Voor deelname aan de cursussen is het dan ook nodig dat je over digitale vaardigheden beschikt. Inschrijven kan via de website.

Stamboomonderzoek (vol)

oktober – november 2012 / 6 bijeenkomsten
woensdag 14.00 – 16.00 uur

Onderzoek je woonomgeving
oktober - november 2012 / 4 bijeenkomsten
donderdag 14.00 – 16.00 uur

Familiegeschiedenis
februari – juni 2013 / 2 bijeenkomsten
zaterdag en digitale studiebegeleiding
i.s.m. Brabants Historisch Informatie Centrum  

Oud Schrift voor beginners
februari – april 2013 / 6 bijeenkomsten
woensdag 14.00 – 16.00 uur

Onderzoek je woonomgeving
maart - mei 2013 / 4 bijeenkomsten
donderdag 14.00 – 16.00 uur

Ga voor meer informatie en inschrijven naar de website.

Verborgen Verleden gaat weer van start

 

Genealogen opgelet! Op zaterdag 10 maart 2012 start een nieuwe reeks van het tvprogramma Verborgen Verleden. Zaterdagavond, acht weken lang, Nederland 2, vanaf 20.15 uur.

Vorig jaar zijn er diverse keren opnames gemaakt bij Regionaal Archief Tilburg voor dit programma van de NTR. In Verborgen Verleden gaan bekende Nederlanders op zoek naar hun familiegeschiedenis. Door gesprekken te voeren met nog levende familie, te speuren in archieven en belangrijke lokaties te bezoeken gaan zij steeds verder terug in de tijd op zoek naar hun eigen genealogie. De reeks begint op zaterdag 10 maart met Joost Prinsen, gevolgd door Peter van der Vorst op 17 maart. Later volgen uitzendingen met Jetty Mathurin, Cees Geel, Sophie Hilbrand, Bennie Jolink, Lenny Kuhr en Marc-Marie Huijbregts. Het CBG meldt de exacte data.

Bij Regionaal Archief Tilburg zijn maar liefst twee bekende Nederlanders op zoek gegaan naar hun stamboom. Dat zijn Peter van der Vorst en Marc-Marie Huijbregts. Kijk mee hoe onze collega’s samen met hen het archief indoken om op zoek te gaan naar het verleden. Voor de twitteraars: de hashtag is #verver.

In memoriam: Barend-Jan van Spaendonck (1924-2011)

Met verslagenheid is kennis genomen van het bericht dat Barend-Jan van Spaendonck als gevolg van een tragisch ongeval onverwacht is overleden.

Barend Jan van Spaendonck werd op 16 augustus 1924 geboren als eerste kind van mr. dr. Barend J.M. van Spaendonck (1896-1967) en Ria M.Ph. Taminiau (1902-1938). Na zijn rechtenstudie aan de Katholieke Universiteit Nijmegen was hij werkzaam bij de stichting Bureau Van Spaendonck en vervulde diverse bestuursfuncties in Tilburg. Op de foto staat hij in het midden tussen burgemeester Letschert en sportvrouw Irene de Kok.



Van Spaendonck was een goede bekende van het Regionaal Archief Tilburg. Samen met zijn broer Geert vormde hij de motor achter de Stichting Joannes Antonius van Spaendonck, eigenaar van het familiearchief. Na jarenlang verzamelen werd het archief in 2010 in overleg van de familie opnieuw geordend om het nog beter toegankelijk te krijgen.

Op redelijk gevorderde leeftijd besloot hij te gaan promoveren bij prof. dr. H.F.J.M. van den Eerenbeemt. De titel van het proefschrift luidde 'In de wol geverfd: de Tilburgse wollenstoffenindustrie vanuit de optiek van een lokale ondernemersvereniging (1896-1940)'. Gedegen archiefonderzoek vormde de basis. Naast zijn passie voor het familiearchief publiceerde hij met name op het gebied van genealogie en leden van de familie Van Spaendock. Zo publiceerde hij in 2007 de bekende genealogie. Publicaties volgden over de bekende bloemschilder Gerard van Spaendonck en het bedrijf van André van Spaendonck (Spandon).

Afgelopen maandag zouden we de actuele stand over het archief nog eens doornemen, het heeft niet meer zo mogen zijn.

Aanwinsten van de bibliotheek

Alweer een lading boeken, in willekeurige volgorde:

Onder onze voeten : de archeologie van Nederland / Evert van Ginkel en Leo Verhart. - Amsterdam : Bert Bakker, 2009. - 334 p. : ill. ; 25 cm

Hoe schrijf je een familiegeschiedenis / Marijke Hilhorst. - Antwerpen [etc.] : Uitgeverij Augustus, 2008. - 107 p. ; 20 cm

Oosterhout 200 jaar stad : een terugblik op het feestjaar 2009 in foto's en gedichten / tekst Sjef Kock. - Oosterhout : Gemeente Oosterhout N.B., 2009. - : ill. ; 20 cm

Pelgrimhoeve 60 jaar : 1949-2009 / Redactie Toon van Gestel, Annemarie Smulders, Ineke van Kasteren ... [et al.]. - [Tilburg] : [Stichting Pelgrimhoeve], 2009. - 92 p. : ill. ; 24 cm

Tilburg tintelt : stadsdichter 2007-2009 / Frank van Pamelen. - [Tilburg] : teleXpress, 2009. - 78 p. : ill. ; 21 cm + DVD

Leidraad voor de linten in de Oude Stad van Tilburg / Gemeente Tilburg. - Tilburg : Gemeente Tilburg, 2009. - 24 p. : ill. ; 21 cm

De kleine geschiedenis van Tilburg : deel 14 : Peerke, paters en pastoors / Henk van Doremalen. - Zwolle : Waanders, 2009. - 96 p. : ill. ; 27 cm. - (De kleine geschiedenis van Tilburg ; deel 14)

De eeuw van de gebroeders Knipscheer op Den Hout / Kees Knipscheer Chrzn. ; m.m.v. Piet Knipscheer Gzn. en Piet Knipscheer Jzn. - Mook : AOW-scope, 2009. - 208 p. : ill. ; 21 cm

Over Unentse soldaten overzee : "Den Vaderlant Ghetrouwe" in Nederlands-Indie 1945-1950 / [Jan van den Bersselaar ... et al. ; Schrijversteam Stichting Heemcentrum 't Schoor]. - Udenhout [etc.] : Stichting Heemcentrum 't Schoor, 2009. - 140 p. : ill. ; 30 cm

Bier in alle eeuwigheid : 125 jaar Trappistenbrouwerij De Koningshoeven 1884-2009 / Paul Spapens. - [Tilburg] : Pix4Profs, 2009. - 201 p. : ill. ; 31 cm

Familiegeschiedenis blijkt ´in´

Foto: Pix4profs/Jan Stads

In het blad Elsevier stond een interessant artikel over Familiegeschiedenis.´Mooie verhalen ontdekken in de eigen familiegeschiedenis was nog nooit zo gemakkelijk.´ Het artikel geeft voorbeelden van succesvolle romans die ´onlangs´ zijn uitgekomen: Het pauperparadijs van Suzanna Jansen, De eeuw van mijn vader van Geert Mak, Het zwijgen van Maria Zachea van Judith Koelemeijer.

Om tot een goed verhaal te komen, geeft Elsevier een aantal tips:
1. Hoe vind je een meeslepende hoofdpersoon?
2. Doe dan stamboomonderzoek
3. Leef je goed in
4. Interviewen: goed luisteren
5. Nuttige bron: archieven
6. Begin niet te laat met schrijven
7. Publiceer desnoods in eigen beheer
Het aardige van deze aanbevelingen is dat Elsevier het archief zo'n prominente rol toe bedeelt. Inderdaad vormt het archief de bron van onderzoek.

Regionaal Archief Tilburg organiseert ook cursussen zoals stamboomonderzoek, huizenonderzoek, oud schrift en fotografie. Laatst zaten we in een vergadering te denken of een cursus ´Verhalen schrijven´ wel passend was voor het archief. ´Zou het niet beter zijn als een activiteit van Stadsmuseum Tilburg?' We meenden van wel. Maar nu ik dit artikel lees, denk ik inderdaad dat wij als archief heel goed een dergelijke cursus kunnen ontwikkelen. Onze doelstelling is immers om de toegankelijkheid van onze archieven te vergroten. Door een cursus leer je inderdaad hoe de bronnen te bevragen, hoe te selecteren en te interpreteren. Vaardigheden om onderzoek te doen is doelstelling nummer I. Wat let ons om er enkele lessen schrijfvaardigheden aan toe te voegen?

Ik ben al over de streep. Volgend jaar gaan we iets doen met onderzoek en verhalen schrijven...Schrijf je eigen familiegeschiedenis....hartstikke interessant!