Milieutoezicht in Hilvarenbeek 1960-1979

Varkensfokkerijen, kalvermesterijen, kalverfokkerijen, runderveehouderijen, cafetaria's, kuikenbroedinrichtingen, benzinepompstations, zo maar een greep uit de nieuwe serie Hinderwetvergunningen van de gemeente Hilvarenbeek 1960-1979. Deze serie werd deze week in beheer overgenomen van de gemeente Hilvarenbeek en daarmee zijn de documenten openbaar en voor een ieder in te zien. De documenten reflecteren de agrarische samenleving, met name aan boeren/agrarische bedrijven werden de vergunningen in deze periode verleend. De vergunningen, die dateren van voor de gemeentelijke herindeling in 1997, hebben alleen betrekking op Hilvarenbeek en niet op Diessen.

De Hinderwet uit 1875 vormde de basis voor het afgeven van vergunningen aan (risico)bedrijven ten behoeve van een veilige leefomgeving voor mens en dier. Niet alleen werden de vergunningen verleend, maar ook gecontroleerd of de bedrijven zich wel aan de regels hielden. In 1993 werd deze wet vervangen door een nieuwe wet Milieubeheer, de vergunningen worden sinds die tijd milieuvergunningen genoemd.

Boerderij Rittman-Westveer aan de Tilburgseweg

Boerderij Rittman-Kempe aan de Tilburgseweg

Het toezicht op het milieu is nog steeds actueel. Wie herinnert zich niet de brand bij Chemie Pack bij Moerdijk in januari 2011 ?
De nieuwe regionale omgevingsdiensten moeten er voor zorgen dat de directe leefomgeving veilig is en dat het milieu wordt beschermd. Sinds 2012/2013 zijn er landelijk 29 regionale omgevingsdiensten in het leven geroepen. De Omgevingsdienst voor Midden- en Noord-Brabant, die gemeenten adviseert, is gevestigd aan de Spoorlaan in Tilburg.

U kunt de overzichten van de hinderwetvergunningen via deze link op de website raadplegen.

Eerdere blog over dit onderwerp:
Hinderwetvergunningen Diessen link

Wow, gemeente Oosterhout draagt alweer archieven over

Burgemeester Bob Mater bij de opening van Arendshof

Regionaal Archief Tilburg heeft circa 65 meter recent archief van de gemeente Oosterhout in beheer gekregen. Het archief in Tilburg heeft een regionale functie en zorgt dus ook voor het bewaren en beheren van de gemeentelijke archieven van Oosterhout.  Hoe recent ook, deze meters archieven zijn prachtige bronnen voor historisch onderzoek. Neem de Hinderwetvergunningen, documenten iets vertellen over "inrichtingen, die gevaar, schade of hinder" kunnen veroorzaken. Nu worden dat milieuvergunningen genoemd. Er is bijvoorbeeld in te vinden dat Jamin in 1977 in de Arendshof een chocolaterie opent en in 1960 de fabriek aan het Wilhelminakanaal opende. Ook zijn er aanvragen te vinden van de multinational Philips voor de Bredaseweg. Per straat kan in één overzicht alle aanvragen bekeken worden, van de bakker, de boer en de Burgemeester en Wethouders. De bouwvergunningen verhuisden vorig jaar al richting Tilburg (link).

Het archief van het gemeentebestuur 1981-1990 bevat ook veel historische informatie. In die tijd was Bob Mater (1930-1991) burgemeester. Bestemmingsplannen, rioleringaanleg, grondaankoop, jaarrekeningen, vergaderingen van B. en W. en de Raad, sloopvergunningen, alle zaken waar een gemeente bemoeienis mee heeft op lokaal niveau zijn opgenomen. Tussen de regels door is de transitie te voelen naar een andere maatschappij. Ambtenaren kunnen ineens gebruik gaan maken van ouderschapsverlof en vrouwenemancipatie is nog echt een issue. Er worden brieven geschreven voor De Derde Wereld! Het personeel moet geschoold worden in computergebruik, nieuw in die tijd. De bouw van een islamitisch slachthuis wordt afgewezen, maar er komen wel nieuwe Turkse en Marokkaanse gebedsruimten, Ahmet Yesevi aan de Klappeystraat en Pieter Vreedestraat.

Jamin

Openbaarheid van overheidshandelen is een belangrijke voorwaarde voor een rechtsstaat. Dat is mede te danken aan een van onze belangrijke staatsmannen Johan Rudolph Thorbecke (1798-1872) met zijn bekende uitspraak ’Openbaarheid dat is de groote, algemeene school van politische opvoeding’.

In Nederland kennen we de Archiefwet, die bepaalt dat overheidsarchieven ouder dan 20 jaar aan de gemeentearchivaris in beheer worden overgedragen. Dat is simpeler gezegd dan gedaan. De archieven moeten worden beschreven en op de juiste manier verpakt. Er moeten toegangen op gemaakt worden, zodat geïnteresseerden de inhoud kunnen doorzoeken en kunnen bekijken waar de archiefstukken over gaan. Een half jaar geleden heeft de Oosterhout hiertoe de opdracht gegeven aan het bedrijf K.B. en P. En de archieven staan nu in de archiefbewaarplaatsen, om precies te zijn:


• 3166 Gemeentepolitie Oosterhout, 1944-1993
• 3171 Gemeentebestuur van Oosterhout (1951) 1981-1990 (2008)
• 3172 Hinderwetvergunningen Oosterhout, 1933 – 1990
• 3173 Brandweer Oosterhout, (1976) 1981-1990

Informatiecentrum gemeentehuis met typemachines

In de nabije toekomst zal de gemeente Oosterhout steeds meer digitaal gaan werken en deze papieren archieven zullen straks ook niet meer worden gevormd. Weer een nieuw tijdperk met veel uitdagingen !

De toegangen op de archieven zijn te raadplegen via http://www.regionaalarchieftilburg.nl/zoeken-in-databases/archieven-a-inventarissen.

Biezenmortel hoort er weer bij

Het Kabinet heeft deze week haar koers bepaald en grootschalige gemeentelijke herindelingen aangekondigd. Gemeenten en provincies moeten massaal fuseren (link). Daar komt best wat bij kijken, ook in archievenland.

Bij de laatste gemeentelijke herindeling in 1997 werden de dorpen Berkel-Enschot en Udenhout aan Tilburg toegevoegd. Heel Berkel-Enschot en Udenhout, nee, de kern Biezenmortel werd toegewezen aan de gemeente Haaren. Biezenmortel behoorde tot die tijd tot Udenhout.

Omdat ambtenaren bij de gemeente Haaren voor het werk op het gebied van vergunningen de informatie nodig hadden werden de bouw- en Hinderwetvergunningen tijdelijk uitgeleend. Na al die jaren verliest dergelijke informatie de functie voor de bedrijfsvoering en krijgt het meer een culturele waarde. Daarom zijn de vergunningen deze week opgenomen in de archiefbewaarplaats in Tilburg. Trees van Vugt, medewerker van de gemeente Tilburg zorgde ervoor dat de dossiers toegankelijk werden.

De bewaring is dus ook gesplitst, tot 1997 vindt u informatie over Biezenmortel bij het Regionaal Archief Tilburg en na 1997 of bij de gemeente Haaren of het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC).


Huize van Assisië aan de Hooghoutseweg 3

Bent u dus op zoek naar de bouwgeschiedenis van het huis van Assisië aan de Hooghoutseweg of een ander gebouw, dan is er nu een mooie openbare bron beschikbaar. Maar ook als u wilt weten wat er of er mogelijke milieuverontreiniging in Biezenmortel aanwezig is, is de informatie nu openbaar te raadplegen.

Maar let op, de vergunningen zijn niet gedigitaliseerd en kunnen dus niet via het loket digitaal bouwarchief van de gemeente Tilburg worden geraadpleegd (link). Dat betekent dus dat voor inzage u naar de Kazernehof af moet reizen.

Laat de volgende herindeling maar weer komen.

Maandag Verhuisdag: Drimmelen

Vandaag werden een vijftigtal meters overheidsarchieven van de gemeente Drimmelen geplaatst in de Tilburgse archiefbewaarplaats. De gemeente Drimmelen kent gemeentelijke herindelingen en is gevormd uit de voormalige gemeenten Hooge en lage Zwaluwe, Made, Terheijden, Made en Drimmelen. In de Archiefwet is bepaald dat overheidsinstellingen verplicht zijn om archieven na twintig jaar over te brengen naar een archiefbewaarplaats.

Het zijn de archieven van de voormalige gemeentebesturen Hooge en Lage Zwaluwe 1981-1996, Made en Drimmelen 1974-1996 en aanvullingen op de Hinderwetvergunningen Made en Drimmelen 1947-1996, Terheijden, 1933-1996 en Hooge en Lage Zwaluwe, 1934-1996. Het archief van het gemeentebestuur Terheijden verwachten we volgend jaar. De archieven zijn in opdracht van de gemeente Drimmelen bewerkt door archiefbewerkingsbureau Allbidigit, de !GO Groep Oosterhout tekende voor de materiële verzorging.

Op het archief berusten enkele openbaarheidbeperkingen wegens privacybescherming. De archieven kunnen tijdens de openingstijden van het Onderzoekerscentrum worden geraadpleegd.

De gemeente Gilze en Rijen maakt haar archieven openbaar !

De archiefvorming van overheidsorganisaties is onderhevig aan de Archiefwet 1995. Dit betekent dat het politiek en bestuurlijk handelen moet kunnen worden verantwoord naar de burger en samenleving, ook achteraf. Daarnaast mag de burger van de overheid verlangen dat deze correcte informatie verstrekt. Dit kan alleen maar wanneer de archiefdocumenten in een goede, geordende en toegankelijke staat worden beheerd. Later neemt het belang voor de actuele bedrijfsvoering af en is slechts een deel ten behoeve van deze bestuurlijke verantwoording van permanent belang. Het beheer van deze documenten wordt dan overgedragen aan de gemeentearchivaris en krijgt dan vooral een cultuurhistorisch karakter en wordt daardoor onderdeel van het gemeentelijk cultureel erfgoed. Het archief wordt dan ingevolge de Archiefwet - veelal na twintig jaar - volledig openbaar en raadpleegbaar. De Archiefwet is vooral ook een openbaarheidwet en draagt in sterke mate bij aan het democratische fundamenten van onze samenleving.

De gemeente Gilze en Rijen heeft twee jaar geleden het bewerkingsbureau AOB de opdracht verstrekt om enkele archieven toegankelijk te maken en materieel te verzorgen opdat ze konden worden overgebracht naar de archiefbewaarplaats.De archieven bestaande uit het gemeentebestuur Gilze en Rijen 1981-1990, het Weekblad van Gilze en Rijen, 1981-1990, HinderWetvergunningen, 1981-1990 en grondtransacties, 1981-1990 zijn vanaf dinsdag 27 april te raadplegen in het Onderzoekerscentrum van het Regionaal Archief Tilburg

Bouwen en hinder in Diessen

De gemeente Hilvarenbeek heeft oog voor haar verleden en trekt elk jaar extra geld uit om de twintigste-eeuwse archieven toegankelijk te maken voor een groter publiek. De nieuwe gemeente Hilvarenbeek is in 1997 ontstaan uit de oude gemeente Hilvarenbeek en de kleinere gemeente Diessen. Op de foto hiernaast ziet u het oude gemeentehuis van Diessen.
In het Tilburgse depot zijn de oude Beekse archieven ondergebracht en Jac Herrijgers, medewerker van de gemeente, werkt daar opdat u kennis kunt nemen van de inhoud. Dat noemen we in het vakjargon inventariseren. Door hem is een deelproject afgerond, te weten de bouw- en hinderwetvergunningen Diessen. Voor het raadplegen van deze dossiers van de gemeente Diessen kunt u daarom vanaf 10 februari 2010 terecht bij het Regionaal Archief Tilburg. De toegang zelf kunt u op de website vinden.

Een vergunning is de formele toestemming van de overheid, waar een burger of een bedrijf om vraagt. In 1901 werd de zogenaamde Woningwet van kracht vooral bedoeld om de bevordering van goede woningbouw en daarmee de gezondheid. Hierdoor is in de loop van de twintigste eeuw de hoeveelheid beschikbare informatie voor historisch onderzoek gestaag toegenomen. Ook de vraag naar oude bouwvergunningen is de laatste jaren enorm gegroeid. Vooral als bewoners op zoek zijn naar historische informatie over hun woning vormen bouwvergunningen een unieke bron.

In deze serie zijn ook Hinderwetvergunningen Diessen opgenomen. Dit is een andere belangrijke bron voor onderzoek naar de lokale geschiedenis. Deze vergunningen werden door gemeenten verleend voor het oprichten van "inrichtingen, die gevaar, schade of hinder" kunnen veroorzaken. Nu worden dat milieuvergunningen genoemd. In de negentiende eeuw werd er vanaf 1875 een zogenaamde Fabriekswet ingevoerd, later veranderd in de Hinderwet in 1896. In die tijd ontstond meer wetgeving op dit gebied zoals de Arbeidswet (1889) en Veiligheidswet (1895). Echte dossiers over bedrijven vindt u pas vanaf 1910, met hierin vaak een plattegrond.